الهام بهروزی

«گردشگری» یکی از مهم‌ترین فرصت‌های استان بوشهر برای جذب سرمایه‌گذار و ارزآوری است. بی‌شک با توسعه صنعت گردشگری که به‌عنوان صنعت سبز و پردرآمد شناخته می‌شود، می‌توان بستر توسعه پایدار استان را بیش از هر زمان دیگری فراهم کرد. از این‌رو، در این راستا در سال‌های اخیر گام‌های استواری در زمینه توسعه برخی از زیرساخت‌های گردشگری استان با مشارکت بخش خصوصی اعم از سفره‌خانه‌ها، هتل‌ها، مجتمع‌های تفریحی- گردشگری، اقامتگاه‌های بومگردی و... برداشته شده که نقش بسزایی را در پویایی جوامع محلی و روستایی و همچنین اشتغال‌زایی آن ایفا کرده‌است.

بدیهی است استان بوشهر یکی از مستعدترین و بکرترین استان‌ها در حوزه برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی است اما به عقیده برخی از فعالان گردشگری استان، بخش مهمی از این ظرفیت‌ها هنوز آن‌طور که باید به گردشگران داخلی و خارجی شناسانده نشده است. در این میان، به جرات می‌توان گفت که به استثنای بندر باستانی سیراف، بسیاری از محوطه‌های ‌باستانی و بناهای تاریخی استان با همه اهمیتی که در هویت تاریخی ایران دارند، به‌شکل شایسته‌ای معرفی نشده‌اند و حتی برخی از آن‌ها در اثر رهاشدگی و بی‌توجهی مالکین و گاه اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان (به‌دلیل مشکلات مالی) روبه ویرانی و فراموشی گذاشته‌اند که نمونه بارز آن قلعه حصار است که با همه ابهت و شکوهی که در منطقه لیراوی استان دارد، اکنون به مخروبه مسکوتی مبدل شده است.

البته ناگفته نماند که اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان در این سال‌ها با توجه به جذب سرمایه‌گذاران و همچنین اعتبارات ملی، جلوی تخریب بسیاری از بناهای ارزشمند استان را گرفته اما برای حفظ میراث فرهنگی استان نیاز به عزمی همگانی است تا بتوان آن‌ها را از گزند گذر ویرانگر زمان و آسیب‌های طبیعی و انسانی در امان نگه داشت.

قطعا اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان با مسوولیت سنگینی که در سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایفا می‌‎کند، برای مدیریت این سه بخش، نیاز به مشارکت بخش خصوصی دارد تا بدین شکل به‌نحو احسن بتواند به حفظ، احیا، معرفی و باززنده‌سازی بناهای تاریخی استان، احیا، عرضه و شناسایی صنایع دستی بومی استان و همچنین توسعه صنعت گردشگری در گونه‌های مختلف بپردازد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر در این باره در نشست با خبرنگاران که روز گذشته (سه‌شنبه، 25 بهمن) در سالن کوثر استانداری برگزار شد، از رشد فروش صنایع دستی بومی استان در سال جاری خبر داد و گفت: آمارها حکایت از افزایش ۱۲۰۰ درصدی فروش محصولات صنایع دستی این استان نسبت به سال گذشته دارد.

اسماعیل سجادی‌منش در ادامه با بیان اینکه در نشست با فعالان حوزه صنایع دستی، سه محور بازار هدف، آموزش صنایع دستی و صادرات محصول در دستور کار قرار گرفت و برای هر کدام برنامه‌ریزی انجام و نقشه‌راه تعیین شد، افزود: در این راستا با مجموعه شورای راهبردی پتروشیمی‌های منطقه پارس جلسه‌ای برگزار و مقرر شد که صنایع و شرکت‌های پتروشیمی مستقر در عسلویه محصولات صنعتگران و هنرمندان نقاط مختلف استان را خریداری کنند که خوشبختانه با برگزاری نمایشگاهی پنج‌روزه که در شهرستان جم با حضور ۱۲۰ صنعتگر هم‌استانی برپا شد، انواع محصولات صنایع دستی به ارزش پنج میلیارد تومان از سوی پتروشیمی‌ها خریداری شد.

به گفته وی، از ابتدای تیر امسال تا کنون قرارداد خرید محصولات صنایع دستی بومی استان از سوی پتروشیمی‌های استان بوشهر به ارزش ۱۷ میلیارد تومان منعقد شده است، ادامه داد: در پی این هستیم که برای توسعه صنایه دستی بومی، کارگاه‌های تولیدی این صنایع در نقاط مستعد استان افزایش بیابد، از این رو، در مصوبه سفر دوم رئیس جمهور به استان بوشهر امیدواریم ۱۵ میلیارد تومان برای ساخت حداقل ۳۰ کارگاه‌ صنایع دستی در استان مصوب شود.

سجادی‌منش همچنین از ایجاد بازارچه‌های صنایع دستی و افزایش فروشگاه‌های صنایع دستی در استان خبر داد و گفت: ما در کنار افزایش تولید صنایع دستی، از بازار صنایع و دست‌ساخته‌های صنعتگران بومی غافل نبوده و در این زمینه ضمن انعقاد تفاهنامه‌هایی برای ایجاد و راه‌اندازی بازارچه‌های صنایع دستی در 5 نقطه استان، در سال جاری مجوز شش فروشگاه صنایع دستی دیگرا را در استان صادر کرده‌ایم.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر با اشاره به اهمیت حوزه آموزش در صنایع دستی یادآور شد: متاسفانه سال‌ها به دلیل مشکلات مالی برای توسعه و ترویج صنایع دستی رقمی دیده نمی‌شود اما راه را بسته ندیده‌ایم و با انعقاد تفاهمنامه‌ای با بنیاد امام حسن(ع) زمینه آموزش رایگان ۱۵۰۰ نفر فراهم شد.

وی از افزایش شمار صنعتگران در سال 1401 خبر داد و افزود: سال گذشته، ۳۰۰ صنعتگر در استان بوشهر فعال بودند؛ اما اکنون تعداد صنعتگران فعال به چهار هزار و ۲۰۰ نفر رسیده است. ادعا نداریم که این تعداد صنعتگر را تربیت کرده‌ایم، چون تعداد زیادی از این افراد به‌دلیل بی‌انگیزگی، نبود بازار کار و نداشتن امید تمایلی به کار نداشتند اما دوباره دلگرم و وارد این عرصه شدند.

سجادی‌منش با اشاره به فعالیت تعاونی‌ها مختلف صنایع دستی در سطح استان بوشهر بیان کرد: تنها یک تعاونی در دشتستان، ۹۶۵ نفر زیرمجموعه دارد که مشغول به فعالیت هستند.

وی با اشاره به آموزش صنایع دستی به زندانی‌های استان بوشهر تصریخ کرد: با اخذ مجوزهای لازم هفته گذشته به ۶۰ نفر از زندانی‌های استان پس از آموزش، کارت و پروانه فعالیت داده شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر با اشاره به اقدامات انجام شده برای صادرات محصولات صنعتگران توضیح داد: پنج نفر از صنعتگران استان به مدت ۲۴ روز در دهکده فرهنگی تاکارا در دوحه  قطر، محصولات ۱۷۰۰ نفر از صنعتگران را با قیمت بسیار خوب فروختند و توانستند بازاریابی خوبی نیز انجام دهند تا جایی که نماینده هیات عمانی به بوشهر آمد، از مجموعه‌ها بازدید کرد و نتیجه این بازدید، نمایش  محصولات صنعتگران استان بوشهر در نمایشگاه عمان بود.

سجادی‌منش با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ استان بوشهر رتبه دوم ورود مسافر نوروزی را پس از استان خوزستان کسب کرد، یادآور شد: ایام نوروز 5/9 میلیون شب اقامت بر اساس اطلاعات ثبت شده از ورود و خروج خودروها که اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در استان بوشهر آن را جمع کرده است، گزارش شد. باید توجه داشت که استان خوزستان به‌دلیل اردوهای راهیان نور همواره آمار بالای مسافر را دارد.

وی با اشاره به آغاز کاوش و گمانه‌زنی محوطه تاریخی سیراف در خرداد و تیر با دعوت «اسماعیل جلودار» و پیش‌بینی اعتبار برای ادامه این کاوش‌ها در سال پیش‌رو  خاطرنشان کرد: کاوش و گمانه‌زنی‌های منطقه تاریخی «بردو» در شهرستان دیّر نیز که از دهه ۸۰ شمسی تاکنون انجام نشده بود، آغاز شده است. محوطه تاریخی شغاب نیز مجوز و اخذ اعتبار انجام شده، یک دوره کاوش انجام شده و امیدواریم مرحله دوم کاوش اسفند امسال آغاز شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر با اشاره به بازپس‌گیری برخی از بناهای تاریخی از بخش خصوصی بنا به دلایلی تاکید کرد: شماری از بناهای شاخص در بافت تاریخی به بخش خصوصی واگذار شده بود که در برخی از آنها به دلایل مختلف همچون تورم و گرانی کاری صورت نگرفت که با کمک‌های مختلف و با بازپس‌گیری بناها اقدام به فعال‌سازی آنها کردیم.

سجادی‌منش با اشاره از افزایش اعتبار برای مرمت و بازسازی بافت تاریخی خبر داد و بیان کرد: پیش‌تر اعتبارات به‌صورت قطره چکانی برای احیا و کمک به بافت تاریخی شهر بوشهر اختصاص داده می‌شد که تلاش کردیم در مصوبه سفر اول رئیس جمهور به استان بوشهر، ۲۰ میلیارد تومان اعتبار را برای سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ مصوب کنیم که خوشبختانه در دو ماهه اول پس از تصویب، ۱۸ میلیارد تومان آن جذب شد و حتی بیش از ۴۵ میلیارد تومان تاکنون کار انجام شده است.

وی همچنین از افزایش زیرساخت‌های اقامتی در حوزه گردشگری خبر داد و گفت: تعداد تخت‌های اقامتی استان بوشهر با افزایش ۵۳ درصدی از چهار هزار و ۱۵۳ تخت در یک‌سال گذشته به شش هزار و ۳۵۸ تخت رسیده است. همچنین در سفر دوم رئیس جمهور به استان بوشهر شش هتل دیگر افتتاح خواهد شد که با راه‌اندازی این هتل‌ها، ظرفیت اقامتی استان دوباره افزایش می‌یابد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به برگزاری سومین همایش گردشگری بین‌المللی ایران در بوشهر تصریح کرد: همایش بین‌المللی گردشگری مقاومت ۱۰ و ۱۱ اسفند با مشارکت همه استان‌ها و برخی کشورها در بوشهر برگزار می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر سپس به تشریح اعتبارات اشتغال‌زایی پرداخت و بیان کرد: سال گذشته 8/19 میلیارد تومان از محل تبصره ۱۸ قانون بودجه به استان بوشهر ابلاغ شد که با پیگیری‌های انجام شده به ۱۹۵ میلیارد تومان افزایش یافت و در مجموع پرداختی‌های این حوزه به ۱۵۳ میلیارد تومان رسید. امسال نیز برای اجرا طرح‌های اشتغال‌زایی تاکنون هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان برای طرح‌های اشتغال‌زایی مصوب شده است.

سجادی‌منش با اشاره به نامزد شدن سه روستای استان بوشهر برای ثبت جهانی گفت: با توجه به اینکه عبای منطقه دشتی جز چهار نامزد نهایی ثبت جهانی است، ۱۰ و ۱۱ اسفند چهار نفر از بازرسان یونسکو به این استان سفر خواهند کرد تا ارزیابی‌های خود را در این زمینه انجام بدهند. امیدواریم این اثر به عنوان اولین اثر جهانی استان بوشهر ثبت شود.