بامدادجنوب- جواد شکریان: حدود دو هفته از اجرائی شدن برجام و گشوده شدن مرزهای ایران به روی جهانیان میگذرد. در این مدت و پیش از آن سرمایهگذاران، هیاتها و شرکتهای اروپایی سراسیمه به سوی ایران رهسپار شدند تا از این بازار بکر نهایت استفاده را ببرند. باز شدن بازارهای ایران به روی سرمایهگذاران خارجی آنقدر در بازارهای جهانی و در میان دولتها بازتاب داشت که سیل هیاتهای تجاری بهسوی ایران جاری شد. در اهمیت این موضوع همین بس که لرد لامونت، سیاستمدار انگلیسی این اتفاق را بزرگترین اتفاق سالهای اخیر دانست و در اینباره به ایندیپندنت، گفت: «ایران بزرگترین بازار در حال ظهور در 25 سال اخیر و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی است».
حال در بین هجوم هیاتهای تجاری به ایران، مسوولان برخی استانها (مانند همین همسایه شمالی خودمان) برای خود چشماندازی را مشخص و با علم به مزایای بیشمار جذب سرمایه خارجی، تمامی راههای جذب این سرمایهها را بررسی کرده و با رایزنیهای متعدد هیاتهای تجاری مختلفی از کشورهای مختلف را به استان خود میکشانند.
در اینجا سوال اساسی این است که اگر جذب سرمایه و دعوت از هیاتهای تجاری خارجی تا این حد آسان است چرا در استان ما هرگز این اتفاق نمیافتد و اگر این کار سخت است پس چرا استانهای دیگر که پتانسیلها و جذابیتهای بسیار کمتری نسبت به بوشهر دارند، میتوانند هیاتهای تجاری خارجی را به استان خود بکشانند.
ورود 52 میلیارد دلار سرمایه خارجی تا پایان سال 95
رئیس سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی فنی ایران درباره ورود سرمایهگذاری خارجی به ایران گفت: پیشبینیهای ما این است که تا انتهای سال 1394، هفت میلیارد دلار و طی سال 1395، 45 میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی به کشور وارد شود.
محمد خزاعی در نشست خبری روز گذشته در وزارت اقتصاد، درباره وظایف سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران توضیح داد: این سازمان وظایف متعددی بر عهده داشته که شرکت در کمیسیونهای مشترک اقتصادی با کشورهایی مانند هند، چین، کره جنوبی، بوسنی هرزگوین و همچنین پیگیری مطالبات ایرانی، از مسوولیتهای این سازمان بهشمار میرود.
وی با بیان اینکه در دوران تحریم، حجم روابط خارجی کشور ما کم و فشرده بود و اگر هم روابطی برقرار میشد از طریق فاینانس چین اتفاق میافتاد، تصریح کرد: البته گاهی با مهارت تحریمها دور زده میشد، ولی بهطور کلی روابط محدود بود. اکنون رتبه اعتبار کشور هفت است و امیدواریم بهبود پیدا کرده و به رتبههای کمتری برسیم.
رئیس سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی فنی ایران درباره تشویق و حمایت از سرمایهگذاری خارجی و صدور ضمانتنامه برای سرمایهگذاران خارجی توضیح داد: در این زمینه تضمین در مقابل ریسکهای غیرتجاری خواهد شد و این موضوع زمانی محقق میشود که سرمایهگذاریها مراحل خود را در سایر دستگاهها طی کرده باشند.
خزاعی با بیان اینکه حضور دولتها در روابط اقتصادی بینالمللی اهرم سیاسی و اقتصادی است، خاطرنشان کرد: از نظر من فقط یک بعد حضور در روابط اقتصادی میتواند رفع نیاز کشور باشد چنانچه که اکنون میبینیم بسیاری از کشورهایی که مشکل مالی ندارند در بازارهای مالی و پولی دنیا حضور دارند.
تامین منابع مالی جایگزین فروش نفت شود
این مقام مسوول همچنین به تاثیر مهم سرمایهگذاری خارجی اشاره و بیان کرد: قیمت نفت کاهش پیدا کرده و درآمد سالانه ما حدود 100 میلیارد دلار پایینتر آمده است، بنابراین ضرورت تامین منابع مالی بیشتر احساس میشود. اکنون در تمامی اسناد بالادستی و در چارچوب اقتصاد مقاومتی مساله سرمایهگذاری بهطور خاص از الزامات برنامه اقتصادی کشور محسوب میشود و در واقع چیزی نیست که بتوانیم از آن صرفه نظر کنیم.
خزاعی همچنین درباره چارچوب سازمان در بحث فاینانس اظهار کرد: اگر سرمایهگذاری داخلی موفق نباشد ما فاینانس را تائید نمیکنیم و به هر نوع سرمایهگذاری خوشآمد نمیگوییم، بلکه سرمایهگذاری برای ما مطلوب است که ارزش افزوده به کشور وارد کند، ایجاد اشتغال کرده و باعث افزایش صادرات و انتقال فناوری و تکنولوژی شود.
رئیس سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی فنی ایران گفت: همچنین در این بخش نیز اقتصاد مقاومتی سرلوحه کار دولت است و تاکید دولت بر این است که هرگونه برنامه اقتصادی ملی در چارچوب اقتصاد مقاومتی تعریف شود و در این زمینه کارگروه ویژهای به نام برونگرایی اقتصادی تشکیل شده که باعث آن شود در چارچوب اقتصاد مقاومتی در حرکت باشیم.
وی همچنین با تاکید بر اینکه در بحث فاینانس باید از تجارت بهسمت سرمایهگذاری حرکت کرد، ادامه داد: ما از ورود سرمایهگذار خارجی برای ورود کالا استفاده نخواهیم کرد و بهطور اساسی سرمایهگذاری خارجی فقط زمانی قرار است محور کار ما قرار گیرد که قرار باشد در کشور تولید صورت گرفته و از کشور ما با سایر کشورها صادرات انجام شود.
معاون وزیر اقتصاد و دارایی درباره دو مشخصه فاینانس که در برنامه ششم توسعه در نظر گرفته شده است، تصریح کرد: فاینانسها باید برای پروژههای زیربنایی تخصیص یابد و دیگر اینکه باید به سمت فاینانس خودگردان برویم، یعنی بار استقراض دولت را افزایش ندهیم. در واقع برای پروژههایی فاینانس دریافت میشود که بتواند فاینانس اقساطش را پرداخت کند.
رئیس سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی فنی ایران همچنین با تاکید بر اهمیت استفاده از فاینانس بیان کرد: نگاهی به عواید حاصل از فروش نفت و مقایسه آن با عواید حاصل از سرمایهگذاری خارجی نشان میدهد در سالهایی که نفت بشکهای 120 دلار به فروش میرسید، یک میلیون دلار سرمایهگذاری در اقتصاد کشور معادل فروش هشت هزار بشکه نفت بود ولی اکنون اگر نفت را بشکهای 25 دلار حساب کنیم یک میلیون دلار سرمایهگذاری معادل فروش 35 هزار بشکه نفت است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه کشور برای رسیدن به رشد اقتصادی هشت درصدی نیاز به تزریق سالانه 90 میلیارد دلار سرمایهگذاری دارد، ادامه داد: پیشبینی شده که 25 میلیارد دلار آن از محل سرمایهگذاری خارجی تامین شود.
پتانسیلهای بوشهر شناسانده نمیشود
استان بوشهر نهتنها در زمینه نفت و گاز، بلکه در بسیاری زمینههای دیگر دارای پتانسیلهای مناسبی برای سرمایهگذاری است. از بخش تولید محصولات کشاورزی مانند خرما، گوجه و... گرفته تا تولید محصولات شیلاتی مانند ماهی و میگو. این حوزهها زمینه بسیار مناسبی برای سرمایهگذاری و گسترش فعالیتها فراهم کرده است. مکانیزه کردن تولیدات، برنامهریزی برای صادرات، افزایش تولید و اشتغال در استان نیازمند جذب سرمایههای قابل توجه است.
همچنین نبود زیرساختهای مناسب در استان نیز میتواند از طریق جذب سرمایه و فاینانسهای خارجی حل و فصل شود. این روزها در حالی که مسوولان ما چشم امیدشان به مرکز است تا بلکه با رایزنیهای وزیر، فاینانسی برای راهآهن بوشهر – شیراز جور شود، استانهای دیگر در حال رایزنی مستقیم با هیاتهای خارجی هستند تا از طریق آنها، مسیرهای توسعه استانشان را هموار کنند.
در این غلغله پسابرجام که اقتصاد دنیا را به تب و تاب انداخته، وظیفه ما چیست؟ مسوولان ما چه کاری باید انجام دهند تا بوشهر هم آثار لغو تحریمها را ببیند؟ برنامههای استان برای پسابرجام چیست؟ آیا مانند سایر استانها چشمانداز استان مشخص شده است؟ آیا زمینههای مستعد برای جذب سرمایه مشخص شده؟ اگر واقعا چنین است با چه کشورهایی در این زمینه رایزنی شده است؟
این سوالات و هزاران سوال دیگر که در ذهن مردم شکل گرفته است منتظر پاسخی از طرف مسوولان استانی است. همه ما چشم انتظاریم تا پای هیاتهای تجاری خارجی به استان بوشهر باز شود و در زمینههایی غیر از نفت و گاز، سرمایهگذاریها جذب شده و توسعه ایجاد کنند تا مردم استان از مزایای آن استفاده کنند اما تا چه حد برنامههای ما منسجم بوده است؟
امیدواریم مسوولان مربوط پاسخ واضح و روشنی برای این سوالات داشته باشند و بتوانند برای مردم فهیم استان تشریح کنند که دقیقا سهم استان بوشهر از سیل سرمایههای خارجی به ایران، چه مقدار بوده و خواهد بود؟