بامدادجنوب- جواد شکریان:|بخش نخست|
وضعیت بحرانی بخش صنعت و تولید استان و همچنین وجود شرایط مشابه در استانهای دیگر بر کسی پوشیده نبوده و کسی منکر انباشته شدن مشکلات تولیدکنندگان در سالهای گذشته نیست. با اینحال، گاهی مسوولان چنان از رفع مشکلات در آیندهای نزدیک سخن میگویند که گویی مسائل بخش تولید منتظر امر آنها بوده و با اشارهای حل خواهد شد.
بامداد جنوب در سال گذشته بر اساس اطلاعاتی که در اختیار داشت و بهواسطه ارتباط نزدیکی که با تولیدکنندگان استان برقرار کرده بود، بارها از عمق دغدغههای بخش تولید استان پرده برداشته و تلاش داشت با بازتاب واقعی و بدون غرضورزی مشکلات، مسوولان استان را به تلاش بیشتر در این زمینه ترغیب کند.
اما متاسفانه با وجود اینکه مسوولان خود بهخوبی مشکلات را درک میکردند، این روزنامه را به دشمنی با مدیریت ارشد استان و سیاهنمایی در خصوص وضعیت اقتصادی استان متهم میکردند؛ تا آنجا که گلایه روزنامه را به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برده و خواهان برخورد جدی با این روزنامه بودند. این در حالی بود که با بسته شدن چندین کارخانه مهم استان و بیکاری کارگران آنها، حتی افراد کماطلاع نیز پی به وضعیت بحرانی صنعت استان برده بودند.
واضح است که وقتی شرکتی تعطیل میشود، کارگرانش بیکار میشوند و این یعنی بالا رفتن نرخ بیکاری. همچنین، وقتی رقم تعطیلیها و حجم سرمایهگذاریهای نابودشده زیاد میشود، دیگر کسی برای سرمایهگذاری در تولید انگیزهای نخواهد داشت و این یعنی کمشدن نرخ مشارکت اقتصادی. طبیعی است که در این شرایط، مالکان کارخانههای تعطیل و نیمهتعطیل از سر دلسوزی، از ورود سرمایهگذاران جدید به بخش تولید جلوگیری کنند و این به خمودی و سکون هرچه بیشتر بخش تولید کمک میکند.
از سوی دیگر، مسوولان استان و طرفداران آنها که چشم خود را بر واقعیتهای کشور بستهاند، مشکلات تولیدی استان را در راستای مشکلات رایج بخش صنعت کشور قلمداد کرده و از زیر بار مسوولیت شانه خالی میکردند. در این صورت، تنها وجود آمارهای مقایسهای در مورد عملکرد اقتصادی استانهای مختلف میتواند نشان دهد که مسوولان بوشهری برای اقتصاد استانشان چه کردهاند و دیگران چه کار!؟
وضعیت اسفناک صنعت بوشهر به روایت آمارها
گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت از عملکرد سال 94 که بهتازگی منتشر شده، نشان از وضعیت نابسامان بخش صنایع استان دارد که نشان میدهد همه آمارها و وعده وعیدهای برخی مسوولان استانی مبنی بر وضع مناسب صنعت در بوشهر کذب محض بوده است.
گزارش حاضر، شرح و تحلیل قسمتی از آمار و اطلاعاتی است که وزارت صنعت و معدن کشور منتشر کرده است. در این گزارش و گزارشهای آتی صفحه اقتصاد روزنامه، قصد داریم تا با استفاده از آمارهای «واقعی» وزارت صنعت، معدن و تجارت کشور، جایگاه واقعی بوشهر را از منظرهای مختلف بررسی کرده و به استحضار عموم برسانیم.
بر پایه گزارش این وزارت، استان بوشهر از نظر جوازهای تاسیس که گام نخست سرمایهگذاری صنعتی محسوب میشود، در سال گذشته و سال قبلتر از آن رتبه 28 کشور را بهخود اختصاص داده و هیچ تغییری در وضعیت استان در این سالها رخ نداده است. استان بوشهر در سال 94، 150 جواز تاسیس صادر کرده که نسبت به سال قبل از آن یعنی 93 (190 مورد جواز تاسیس)، دارای رشد منفی 1/21 درصد بوده است که در زمینه رشد منفی همراه با چند استان دیگر رکورددار محسوب میشود.
نکته جالب توجه اینجاست که در مقایسه آمارها باید بوشهر را با استانهایی نظر کهکیلویه و بویراحمد و خراسانهای شمالی و جنوبی سنجید که این استانها از ظرفیتهای مناسب برای این مقایسه برخوردار نیستند. البته این استانها هم اختلاف چندان زیادی با بوشهر ندارند، ضمن اینکه این استانها برخلاف بوشهر دارای رشد مثبت در سال گذشته بودهاند و ممکن است در سال آتی از بوشهر پیشی گیرند.
این در حالی است که استانهایی مانند خوزستان و فارس که در مجاورت ما نیز قرار دارند و گزینههای نسبتا مناسبی برای مقایسه با بوشهر هستند، در این زمینه اختلاف فاحشی با استان ما دارند. بر پایه این اطلاعات، استان خوزستان بیش از سه برابر و استان فارس در حدود هشت برابر بوشهر در سال 94 مجوز تاسیس صادر کردهاند.
از نظر سرمایه این مجوزها هم جالب است بدانیم استان ما رتبه سیام کشور را داراست و تنها خراسان جنوبی است که در این جدول پس از بوشهر قرار گرفته است. از نظر میزان تغییرات سال 94 نسبت به سال قبل از آن نیز بوشهر با رشد منفی 3/53 درصدی صاحب رکورد است. بوشهر در سال 94 از این حیث، با سرمایه شش هزار و 206 میلیارد ریالی در حالی در رتبه سیام کشور قرار میگیرد که استانهای خوزستان و فارس بهترتیب با سرمایه 49 هزار و 850 میلیارد ریال و 46 هزار و 775 میلیارد ریال حدود هشت برابر بوشهر برای صدور این مجوزها سرمایه تخصیص دادهاند.
رتبه 29 کشور در صدور پروانه بهرهبرداری
گزارش وزارت صنعت از این مقوله نشان میدهد که استان بوشهر در رتبه 29 کشور جا خوش کرده است؛ جایی که تنها استانهای ایلام و خراسان شمالی در رتبه بعد از بوشهر قرار میگیرند. البته اگر از منظر سرمایه مجوزها مقایسه کنیم استان ایلام وضعیت بسیار مطلوبتری نسبت به بوشهر دارد و با رشد پنج هزار و 104 واحدی، رکورد بیشترین رشد کشوری را ازآن خود کرده است. در این بین نکته قابل تامل، رشد منفی استان ما در سال 94 نسبت به سال 93 در تمامی آمارهای منتشرشده است که خود بیانگر نقش بسیار مثبت و پیگیرهای مسوولان ارشد استان است.
در این زمینه نیز مقایسه بوشهر با استانهای همجوار نظیر خوزستان و فارس نشان میدهد که خوزستان بیش از چهار برابر و استان فارس حدود 9 برابر بوشهر پروانه بهرهبرداری صادر کردهاند. البته در زمینه اشتغال ایجاد شده هم بوشهر وضعیت نامناسبی داشته و با ایجاد 391 شغل در رتبه یکی مانده به آخر قرار گرفته است.
در زمینه سرمایهگذاریهای محققشده نیز در استانهای خوزستان و فارس بهترتیب حدود 2 و 4 برابر بوشهر به این پروانهها سرمایه اختصاص یافته است. درصد تغییر نسبت به سال گذشته نیز در این زمینه برای استان ما منفی 6/87 درصد بوده است.
مسوولان با مردم صادق باشند
همانگونه که گفته شد، صنایع مختلف کشور از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند و نبود نقدینگی و مشکلات دیگری که در گزارشهای پیشین روزنامه به آن اشاره شد، تولید داخلی را به سمت سکون و رکود هدایت میکنند. اما در این بین رفتار بسیاری از مسوولان ارشد استان و حامیان آنها، برای تشویش اذهان عمومی و نشان دادن وضعیت مطلوب استان در عین مشکلات فراوان تعجب برانگیز است.
در این میان، حداقل انتظاری که رسانهها و مردم از این مسوولان دارند صداقت آنها با مردم و تلاش در راستای بهبود وضعیت کنونی است زیرا تا مسوولان نپذیرند که استان ما مشکلات زیادی در زمینههای مختلف از جمله صنعت دارد، نمیتوانند دردی از استان دوا کنند.
برای رشد و توسعه هر منطقهای، ضروری است که مسوولان و حاکمان آن مناطق بهجای سرپوش گذاشتن بر ضعفها و خفه کردن صدای مخالف، سعی کنند تا این نقدها را پذیرا بوده و در راستای بهبود مجموعه زیردستشان تلاش کنند. در اینجا مَثَل «کسی که خوابیده را میتوان بیدار کرد اما کسی که خود را به خواب زده را هرگز نمیتوان بیدار کرد» بهخوبی گویای وضعیت کنونی و عکسالعمل مسوولان در قبال وقایع استان است. بامداد جنوب امیدوار است تا مسوولان عیبها و ضعفهای خود را بپذیرند و بهجای پنهانکاری، تنها در راستای ارتقای وضعیت کنونی استانشان تلاش کنند تا روزهای بهتری را برای خود و مردمشان رقم بزنند.