بامداد جنوب- الهام بهروزی:
موسیقی هنری بسیط و روحنواز است که نقش زیادی در سرزندگی و نشاط یک جامعه ایفا میکند. این هنر بازگوکننده گوشههای پیدا و پنهان سلیقههای فرهنگی و آیینی مردمان سرزمینهای مختلف است که تاثیر شگرفی در تعامل فرهنگی ملتها یا یکدیگر دارد. به عقیده برخی از صاحبنظران، موسیقی از پتانسیل بسیار بالایی در زمینه ترویج شادی و نشاط در جامعه برخوردار است که خوشبختانه موسیقی بومی بوشهر در این زمینه حرف زیادی برای گفتن دارد و شادیبخشی و هیجانانگیزی جزء ذات آن است، از اینرو، موسیقی این ناحیه نه تنها در کشور، بلکه در جهان امروز از مخاطبان پر و پاقرصی برخوردار است که در این میان گروههای موسیقایی هماستانی نقش پررنگی را ایفا میکنند. گروههایی که امروز سفیران موسیقی ما بهشمار میروند و منادی آیینها، نواها و آواهای خاص این منطقه هستند، آنها ناقل موسیقی هستند که قابلیت ادغام و تلفیق با گونههای مختلف موسیقی دیگر نواحی را دارد و خوشبختانه امروز بیشتر گروههای هماستانی در برخی از قطعات اجراهای صحنهای خود اقدام به اجرای قطعاتی میکنند که با موسیقی اصیل مناطق دیگر اعم از شمال، جنوب، شرق و غرب آمیخته شده است؛ نوآوری که بر اساس بداههنوازی، تجربهاندوزی، خلاقیت و البته با حفظ ماهیت اصلی موسیقی بومی نمود مییابد و مخاطب را به هیجان وا میدارد.
با این اوصاف، پی به تلاشهای بیدریغ و هدفمند گروههای موسیقی بومی در اشاعه فرهنگ موسیقی جنوب در دیگر سرزمینها میبریم که شبانهروز با کمترین حمایت به این مهم اشتغال دارند و بهواقع اگر پشت همه این تلاشها عشقی وجود نداشت، اکنون موسیقی بوشهری اینگونه جاندار و پرهیاهو رخ نمینمود. گروههایی که با حضور در جشنوارههای متعدد ملی و بینالمللی به خوبی از عهده جهانی کردن موسیقی این استان نفتخیز و هنرخیز برآمدهاند و هر بار با اجرای شورآفرینشان رستاخیزی در اجراهای صحنهای و جشنوارهها برپا میکنند. یکی از این گروهها که در چند سال اخیر توانسته با حضور تاثیرگذارش در جشنوارههای فرامرزی بهنحو چشمگیری نقشآفرینی کند، گروه موسیقی «نیمه» است. این گروه جوان و باانگیزه به سرپرستی امیر میرشکاری و رهبری هنری آرش نادی بهتازگی موفق شده در جشنواره بینالمللی موسیقی و حرکات آیینی دلفین طلایی باتومی گرجستان خوش بدرخشد و افزون بر دریافت مدال و کاپ افتخار این رویداد معتبر هنری، عنوان شادترین و پرانرژیترین گروه جشنواره را از آن خود کند. افتخاری که بدون شک نشات گرفته از خلاقیت گروه و غنا و اعتبار موسیقی بوشهر است. در این خصوص گفتوگویی را با امیر میرشکاری، خواننده و سرپرست گروه موسیقی «نیمه» صورت دادیم که شما را به خواندن آن در ادامه دعوت میکنیم.
کمی در خصوص موفقیت گروه نیمه در جشنواره موسیقی دلفین طلایی گرجستان برایمان بگویید، در این جشنواره چند گروه حضور داشتند و سطح آن را چگونه ارزیابی میکنید؟
خوشبختانه ما موفق شدیم افزون بر کسب مقام دوم این رویداد، عنوان شادترین گروه جشنواره را از آن خود کنیم. در این جشنواره 20 گروه حضور داشتند که بیشتر آنها از کشورهای اروپایی بودند و از نظر من که سابقه حضور در چندین جشنواره بینالمللی داشتهام، این جشنواره از سطح خیلی خوبی برخوردار بود.
گروه «نیمه» به عنوان شادترین گروه جشنواره شناخته شد، فکر میکنید چه عواملی سبب شد که گروه شما این عنوان را کسب کند؟
خب عنوان شادترین و پرانرژیترین گروه شرکتکننده به گروه ما تعلق گرفت که به عقیده خودم دو عامل در کسب این عنوان نقش داشت، یکی بهدلیل خاصیت شادیبخش بودن موسیقی منطقه بوشهر است که اعضای گروه بهخصوص بچههای گروه فرم به خوبی این انرژی را به بینندهها منتقل کردند و دوم به نوع انتخاب و تنظیم قطعاتی برمیگردد که به همت دوست عزیزم آرش نادی به خوبی صورت گرفته بود.
موسیقی بوشهر بسیار متنوع است اما ذاتا شادیبخش و انرژیبخش است، شما نظرتان در این باره چیست؟
بله، همین طور است. موسیقی بوشهر بسیار وسیع و متنوع است ولی صرفا مارک شاد بودن و انرژیک بودن نمیتواند بر تمام بخشهای آن بنشیند؛ چون ما در موسیقی بوشهر بخشهایی را داریم که اصلا دارای ریتم نیستند و بهصورت آوازی نمود مییابند، مثل شروهخوانی، چاووشخوانی، بیتخوانی و جنگنامهخوانی... اما اینکه به چه صورت از این داشتهها استفاده کنیم، بسیار مهم است که این نیاز به تجربه و خلاقیت هنرمند دارد.
در این جشنواره چگونه تلاش کردید ظرفیتهای موسیقی بوشهری را به دیگر ملتها معرفی کنید؟
خب، واقعیت این است که ما در این جشنواره کار چندان آسانی نداشتیم، چون میبایستی در بخش مسابقه و تنها در 8 دقیقه قسمت عمدهای از ظرفیتهای موسیقایی خودمان را معرفی و ارائه میکردیم که خدا را شکر تا حد زیادی از نتیجه کار رضایت حاصل شد و کوشیدیم با انتخاب قطعات و اجرای حرکات آیینی مناسب، بخشی از موسیقی این خطه را به حاضران در جشنواره معرفی کنیم که با استقبال همراه شد.
فکر میکنید حضور در اینگونه جشنوارهها چقدر در ارتقای کار گروهها و تبادل فرهنگ موسیقایی کشورها میتواند تاثیر بگذارد؟
به عقیده من یکی از مهمترین دستاوردهای این حضور، با توجه به تبلیغات سوء این روزهای بدخواهان کشورمان علیه ما، این است که فرهنگ و موسیقی اصیل منطقه و کشور را به دنیا بهگونهای معرفی میکنیم که متوجه تاریخچه و پیشینه غنی فرهنگ این سرزمین (یعنی کشور عزیزمان) بشوند و این بیش از هر چیزی در این چند فستیوال گذشته به چشم من آمده که قضاوتها و نگاهها بعد از اجرای برنامه ما کاملا مثبت میشد و در واقع افراد حاضر راهی جز پذیرفتن ریشهدار بودن این فرهنگ کهن ندارند. از طرفی بهطور قطع دیدن موسیقی ملل مختلف از فاصله نزدیک تاثیرخیلی خوبی بر تجربه و انگیزه اعضای گروه ما داشته است.
در این جشنواره چگونه تلاش کردید حرکات فرمی و آیینی را در کنار اجرایتان به نمایش بگذارید؟
حرکت و فرم در موسیقی بوشهر بسیار مهم و تاثیرگذار است. چیزی که این چند سال اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته و ما در این جشنواره سعی کردیم نهایت استفاده را از حرکات آیینی و فرم بوشهری داشته باشیم.
در اجرایتان در جشنواره چقدر روی لباس گروه مانور دادید و سعی کردید در آن از چه المانهایی سود بجویبد؟
خب، خوشبختانه سارا ثناگو، طراح لباس گروه ما را در این جشنواره همراهی کردند و او سعی کرد در طراحی لباسهای گروه از مدل و رنگهایی استفاده کند که متناسب با فعالیت هر نوازنده یا دیگر اعضای گروه باشد.
شما به عنوان یکی از گروههای موسیقی بوشهری در تلاش هستید تا نقاط برجسته موسیقی را به دیگر نقاط جهان معرفی کنید، فکر میکنید این تلاش شما چقدر در پویایی و جهانی شدن موسیقی محلی بوشهر تاثیر دارد؟
همانطور که اشاره کردم بهطور حتم اجرای موسیقی پربار بوشهر در عرصههای بینالمللی باعث معرفی موسیقی این خطه میشود و تاثیر بسیار زیادی روی بیننده میگذارد و این موجب غرور من و دیگر اعضای گروه بوده و خواهد بود. .
در تنظیم قطعات اجرائیتان چقدر به تلفیق دیگر گونههای موسیقی جنوب (موسیقی هرمزگان و خوزستان) سود جستید؟
اجراهای خارج از کشور تفاوتهای زیادی با کنسرتهای داخلی دارد و در این اجراها عموما به معرفی گونههای مختلف مقامی موسیقی منطقه به همراه حرکات آیینی میپردازیم که سعی ما در این جشنوارهها بر این بوده که بیشتر از نواهای خود منطقه بوشهر استفاده کنیم بهخصوص نواهای دریایی.
آیا موسیقی بوشهری این پتانسیل را دارد که با گونههای موسیقی کشورهای دیگر همراه و تلفیق شود و آیا شما به این حوزه ورود خواهید کرد؟
به مساله مهمی اشاره کردید و باید تاکید کنم که در آینده حتما این کار را انجام میدهیم و این ترکیب و تلفیق را به مرحله اجرا خواهیم رساند.
سخن پایانی؟
من ابتدا از تک تک اعضای گروه و اعضای مهمان گروه که فوقالعاده در این اجرا یکدل و یکرنگ حاضر و باعث این موفقیت بینالمللی شدند، صمیمانه تشکر میکنم و دوم از دوستان عزیزی که بهطور مستقیم و غیرمستقیم ما را یاری کردند نهایت قدردانی را دارم از جمله مهندس افشین نوشزاد، مهندس خشایار پورشاهینی و امین چاهشوری.
در پایان این گزارش یادآوری میشود اعضای گروه «نیمه» را در جشنواره بینالمللی موسیقی و حرکات آیینی دلفین طلایی -که از 25 تا 28 می 2018 در شهر باتومی گرجستان برگزار شد- امیر میرشکاری (سرپرست گروه و خواننده)، آرش نادی (نوازنده ضرب و تمپو و تنظیمکننده قطعات و حرکات آیینی)، میثم عبدالشیخی (نوازنده نیانبان)، عباس قطیفی (نوازنده تمپو و دایره)، بهنام شهرکی (نوازنده کاخن)، حسین ابنرومی (نوازنده دمام)، خانم سارا ثناگو (طراح لباس)، نجمه فاضلی، محمدمهدی آزادی، عقیل بیاتی، محسن عزیزی، محسن قائدزاده، مهدی رئیسی و نواب کاظمی (گروه فرم) و امین چاهشوری (عکاس و فیلمبردار) تشکیل میدادند.
بدونشک حضور گروههای موسیقی محلی در جشنوارههای معتبر بینالمللی نقش بسزایی در جهانی شدن موسیقی این منطقه ایفا میکند که این مهم موجب توسعه فرهنگ موسیقایی این خطه میشود، هرچند شوربختانه بسیاری از این گروهها بهدلیل برخی از برنامهریزیهای اشتباه و سلیقهای در استان خود کمکم دارند به انزوا میروند و سهم اندکی از جدول زمانبندی اجراهای صحنهای را در شهر و زادگاه از آن خود میکنند که میطلبد اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر برای جلوگیری از آسیبدیدن موسیقی بومی و محلی شهر در برنامهریزیهای موسیقایی خود با دقت و تامل بیشتری ظاهر شود و در این زمینه از نظر و هماندیشی موسیقدانان بومی و کارشناسان این حوزه بیش از پیش سود جوید، چراکه با کمرنگ شدن اجراهای صحنهای گروههای موسیقی محلی در استان، سبک پاپ ذائقه مخاطب را به سمت خود هر روز بیشتر از قبل جذب میکند، این مساله اگر امروز مورد واکاوی و بررسی قرار نگیرد، چه بسا در آینده پیامدهای ناخوشایندی را در حوزه موسیقی بومیمان شاهد خواهیم بود که برای جبران آن باید هزینه فرهنگی هنگفتی بدهیم. باید اعتراف کرد که موسیقی محلی بوشهری اینک در سیطره موسیقی پاپی قرار گرفته که بیشترین سهم جدول زمانبندی اجراهای صحنهای را در استان از آن خود کرده است و نیاز است که این زنگ خطر جدی گرفته شود.