بامداد جنوب - الهام بهروزی:

چه خوب است مقام معنوی هنرمندان‌مان را ارج نهیم؛ چه آنهایی که در میانمان هستند و چه آنهایی که با هنرشان در یادمان جاودانه شده‌اند؛ چراکه به عقیده نگارنده، هنرمندان ستون‌های اصلی پویایی و طراوت جامعه را تشکیل می‌دهند و پاسداشت مقام آنها برابر است با ترویج بذر شادی، عزت، دانش، انسانیت، مثبت‌اندیشی و ... در جامعه. در همین رابطه، فرهنگسرای رمضان امیری هفتمین سالگرد تاسیس خود را با یک اتفاق خوب دمساز کرد و آیین هفت‌سالگی خود را با بزرگداشت یک هنرمند هنرپرور عجین ساخت و به لطف محفل افزود؛ آن هم بزرگداشت یک بانو!!! بانویی که بدون شک تا ابد با بازی درخشانش در ذهن اهالی جنوب ماناست. او کسی بود که بارها و بارها گل لبخند را بر لب همگان نشاند و چنان در نقش خود محو شد که «ننه ماغی» مشخصه جدایی‌ناپذیر وجودش شد. صحبت از مریم ایزدجوست؛ وی زاده 14 آبان 1330 در بوشهر است. 

ایزدجو افزون بر این‌که بازیگری توانمند بود، مادری مهربان، عاشق و مسوول بود. او توانست در دامن خود شش هنرمند بااخلاق و تاثیرگذار به‌نام‌های علی ایزدجو (خوشنویسی و نقاش، بازیگر تئاتر و موسیقیدان)، معصومه ایزدجو (شاعر و بازیگر)، حمید ایزدجو (بازیگر، نقش ماغی)، ابراهیم ایزدجو (بازیگر، کارگردان، فیلمبردار و تدوینگر)، عبدالرسول ایزدجو (بازیگر و کارگردان تئاتر) و کمیل (بازیگر و شاعر) پرورش دهد. ایزدجو همچنین مادرزن محسن شیریفیان، موسیقیدان باتجربه و مطرح کشور و مادربزرگ لیانای شریفیان هنرمند و خلاق بود. این بانو نخستین بار از سوی سیدرضا صافی، سینماگر و مستندساز مطرح کشور کشف و به تلویزیون معرفی شد. وی در نخستین تجربه بازیگری خود، به‌خوبی از عهده نقشش برآمد و به یک چهره تبدیل شد. او ثابت کرد که بازیگری جزء ذاتش بوده منتها مجالی برای بروز این توانمندی‌اش به‌وجود نیامده بود. ایزدجو در طول حیات هنری خویش در سریال‌های «عزو مزو» (به کارگردانی سیدرضا صافی)، «منظومه شمسی»، «قهوه‌خانه قنبر» و همچنین در فیلم‌های سینمایی «افسانه ۹۸»، «همسنگار» و «پاپ» به نقش‌آفرینی پرداخت. وی همچنین در چند کلیپ تصویری گروه موسیقی «لیان» و برخی از فیلم‌های کوتاه هنرمندان استانی و کشوری هنرنمایی کرد. ایزدجو تقریبا از سه یا چهار سال پیش درگیر بیماری جانسوزی چون سرطان پانکراس (لوزالمعده) شد؛ 

بیماری که ذره ذره وی را از صحنه بازیگری دور و دورتر کرد. او ناچار شد برای ادامه درمان یکی دو سال آخر عمرش را در شیراز به‌سر ببرد اما درست سحرگاه 30 تیرماه ناقوس مرگ به‌صدا درآمد و جان این بانوی هنرمند با شنیدن آن به دیار ابدی شتافت و آرام گرفت. بدون‌شک نبود هنرمندانی چون مریم ایزدجو که به‌خوبی با نقش خود ارتباط برقرار و آن را در میان مخاطبانش ماندنی می‌کرد، برای عرصه فیلمسازی جنوب ضایعه‌ای بزرگ بود.

اما در اینجا باید اعتراف کرد که اقدام فرهنگسرای رمضان امیری در زنده نگهداشتن نام و خاطر این بانوی هنرمند تا سال‌های سال برای فرهنگ این دیار به یادگار می‌ماند. این فرهنگسرا با همکاری اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کوشید تا با دعوت از خانواده مرحوم مریم ایزدجو و عوامل ساخت سریال طنز «عزو مزو» فضای متفاوت و شادی را بیافریند و خاطرات این بانوی هنرمند را برای حاضران در مراسم زنده و تکرار کند. مراسم با حضور حمیده ماحوزی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، اکبر توسلی عضو شورای اسلامی شهر بوشهر، محسن شریفیان موسیقیدان مطرح جنوب، فرید میرشکار از اساتید برجسته تئاتر، سیدرضا صافی کارگردان نام‌آور کشور، اصغر جوادی، غلامحسین بارونی، جوهر تنگستانی، صادق رسولی، اسماعیل منصورنژاد (بازیگران و نویسنده سریال ایزدجو) و جمعی از هنرمندان و هنردوستان هم‌استانی برگزار شد. اجرای برنامه برعهده مهدی جلالی مجری توانمند هم‌استانی بود. این مراسم با تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید و سپس طنین‌اندازی سرود ملی ایران آغاز شد. بعد از آن پرفورمنس‌آرت از سوی هنرمندان فرهنگسرای رمضان امیری اجرا شد. در ادامه بخش نخست معصومه ایزدجو شاعر و بازیگر و تنها دختر مرحوم ایزدجو و همسر محسن شریفیان به روی سن آمد و لحظاتی را برای مخاطبان سخن گفت. او با اشاره به این‌که با وجود این‌که در یک خانواده سنتی بالنده شده است اما مسیر برای رشد و پیشرفت آنها در عرصه‌های هنری فراهم بوده است. این بازیگر در خصوص بعد هنری مرحوم مادرشان نیز گفت: «مادر من نه تنها در بازیگری تبحر داشت بلکه در هنرهای تجسمی هم دستی داشته و یکی از طراحان فرش بود».

برنامه با پخش نماهنگی از بخشی از بازی مریم ایزدجو در سریال «عزو مزو» و پشت‌ صحنه این سریال ادامه یافت که خاطره خوش گذشته را برای افراد حاضر در سالن زنده کرد. در قسمت بعدی کمیل ایزدجو به روی سن آمد و دو غزل از سروده‌های خود را تقدیم روح مادر کرد. سپس گروه موسیقی فرهنگسرای رمضان امیری لحظات شادی را با هنرشان بر فضا حاکم کردند. پس از این اجرا، به دعوت مجری، سیدرضا صافی کارگردان سریال «عزو مزو» به همراه سایر عوامل این سریال به روی سن آمدند و خاطراتی کوتاه در خصوص هنرمندی‌های ایزدجو بیان کردند اما یکی از تاثیرگذارترین بخش‌هایی این برنامه تکنوازی نی‌انبان لیانای شریفیان بود؛ دختری که با اراده‌ای مستحکم توانمندی و خلاقیت خود را به رخ کشید و اعتراض خود را به تبعیض‌های جنستی موجود در جامعه با صدای سازش نشان داد. او پیش از این‌که در نی‌انبان بدمد، در حالی که بغض خود را فرو می‌خورد، گفت: «مادربزرگم را به شدت دوست داشتم و دارم و هیچ وقت نبودش را باور نخواهم کرد، امروز می‌خواهم در این برنامه به یادش سازم را در یک جای عمومی بنوازم؛ هرچند تا او زنده بود من اجرای عمومی نداشتم به‌دلیل نگاهی که بر جامعه حاکم است اما امروز به یاد او این ساز را به صدا در می‌آورم و امیدوارم رفته رفته این تبعیض‌ها در جامعه رنگ ببازد و بستر مناسب برای بالندگی هنرمندان زن فراهم شود». 

در بخش پایانی برنامه با دعوت از خانواده مریم ایزدجو با حضور مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و برخی از هنرمندان حاضر در برنامه از تمبر یادبود این بانو رونمایی شد. در حاشیه برگزاری این آیین شکوهمند به سراغ پریسا امیری، موسس فرهنگسرای رمضان امیری و دختر این هنرمند فقید و بااخلاق بوشهری رفتیم و گفت‌وگویی را با وی صورت دادیم. 

مسوول برگزاری آیین نکوداشت مریم ایزدجو در خصوص این برنامه به بامداد جنوب گفت: با توجه به‌ این‌که فرهنگسرای ما تجلی‌گاه نام و یاد یکی از پیشکسوتان عرصه هنر است، از امسال بنا را بر این گذاشتیم که هر ساله در سالروز تاسیس فرهنگسرا از یکی از چهره‌های ماندگار هنر استان تجلیل کنیم تا شاید بتوانیم ذره‌ای دین خود را به جامعه هنری استان ادا کنیم. امسال که هفتمین سال تاسیس فرهنگسرا را جشن گرفتیم، به پاس همراهی و حضور ارزشمند آقای علی ایزدجو که از اساتید برجسته خوشنویسی در استان هستند و ما افتخار همکاری با وی را در مجموعه خود داریم، تصمیم گرفتیم که همزمان با آن، آیین نکوداشت هنرمند عزیز زنده‌یاد مریم ایزدجو را نیز برگزار کنیم. در سال‌های آینده هم اگر توفیق داشتیم حتما از هنرمندانی که در قید حیات هستند تجلیل خواهیم کرد.

به گفته پریسا امیری، مهم‌ترین هدف برگزاری این مراسم ترویج و اشاعه فرهنگ تکریم و بزرگداشت بزرگان فرهنگی و هنری، معرفی مفاخر استانی و ملی، پرورش خلاقیت و تبادل تجربه‌های است که از طریق آشنایی نسل جوان با مفاخر و بزرگان این دیار و الگوسازی برای جوانان می‌توان راه و نامشان را جاودانه ساخت.

وی در ادامه با تاکید بر این‌که زن در فرهنگ ایران از دیرباز تا کنون همواره از جایگاه برازنده‌ای برخوردار بوده است، افزود: روح سرزنده و پر عطوفت زن در رشته‌های مختلف هنری تجلی و تبلور یافته و منجر به خلق آثار شگرف و دلپذیری در هنر این مرزبوم شده است و خوشبختانه نقش زنان در عرصه‌های هنری روز به روز در حال افزایش است و از آنجا که نیمی از جمعیت هر جامعه را زنان تشکیل می‌دهند، بدین ترتیب در توانمندی و توسعه هر جامعه نقش تعیین‌کننده‌ای دارند، به گونه‌ای که دیگر نمی‌توان رد پای آنان را نادیده گرفت و بانوان هنرمند بوشهری نیز از این امر مستثنی نبوده و طی سال‌های اخیر برای راه یافتن به جایگاه مناسب در هنر معاصر ایران تلاش بسیار کرده و به تبع موفقیت‌های چشمگیری به‌دست آورده‌اند.

امیری در بخشی دیگر از گفته‌هایش با اشاره به این‌که در فرهنگسرا رشته‌های مختلفی از قبیل موسیقی، نقاشی، خوشنویسی، عکاسی، بازیگری، شاهنامه‌خوانی، تصویرگری خلاق، داستان‌نویسی و نوشتن خلاق، نمایشنامه‌نویسی تدریس می‌شود، بیان کرد: همچنین کارگاه‌های متعددی با موضوعات متفاوت در قالب جمعه‌های رنگارنگ برگزار می‌شود. استقبال از دوره‌های هنری خوب است ولی متاسفانه از دوره‌های کاربردی و آموزشی در زمینه‌های روانشناسی آن‌طور که انتظار مي‌رود استقبال نمی‌شود.

موسس فرهنگسرای رمضان امیری با بیان این‌که بهسازی نیروی انسانی به‌عنوان ارزشمند‌ترین سرمایه در سرلوحه فعالیت‌های ما قرار دارد، تاکید کرد: هدف اصلی ما ایجاد زمینه لازم برای بروز استعدادهای کودکان و نوجوانان، پذیرش فرهنگ اجتماعی و شهروندی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی موجود در جامعه است، بنابراین به‌جای تاکید بر آموزش هنری خاص در مجموعه بیشترین تلاش خود را در زمینه پرورش و ارتقای سطح توانمندی‌های کودکان و نوجوانان این مرزبوم و پرورش استعداد‌های این عزیزان در زمینه‌های مختلف فرهنگی هنری و همچنین آموزش مهارت‌های زندگی و پر کردن اوقات فراغت آنان به بهترین نحو ممکن به کار بسته‌ایم.

امیری در پایان با اشاره به این‌که فرهنگسرای رمضان امیری در واقع تجلی‌گاه نام و یاد مرحوم پدرم است که با هدف ارتقای سطح توانمندی‌های کودکان و نوجوانان بیشترین تلاش خود را برای ارائه بهترین و باکیفیت‌ترین خدمات آموزشی (در زمینه‌های هنری، اجتماعی، روانشناسی) به کار گرفته و به لطف خدا و همت اساتید برجسته خود تا کنون گام‌های موثری در این راه برداشته است، یادآور شد: مخاطبان ما تنها کودکان نیستند، بلکه والدین نیز در آن شرکت دارند که به‌عنوان ارزشمند‌ترین و مهم‌ترین ذی‌نفعان این موسسه محسوب می‌شوند. صداقت، احترام و اعتماد متقابل و رعایت کرامت انسانی، خلاقیت و نوآوری، اخلاق حرفه‌ای، پاسخگویی و مشارکت کارکنان و بستر‌سازی براي رشد حرفه‌ای مسوولیت‌پذیری و قانونمداری از ارزش‌های محوری ما به‌شمار می‌آیند.

مادرم عاشق تولید هنر بود

در پایان این برنامه گفت‌وگویی هم با علی ایزدجو، فرزند مرحوم ایزدجو انجام دادیم. وی در خصوص این اقدام فرهنگسرای امیری به بامداد جنوب گفت: یکی از ایده‌های خوب فرهنگسرای امیری برگزاری نکوداشت‌هایی برای هنرمندان استان همزمان با جشن تاسیس فرهنگسرا بود که امسال توانستد اولین سری از این برنامه‌ها را اجرا کنند. همان‌طور که شاهد بودیم، اولین نکوداشت با یاد مادر ما رقم خورد که جا دارد از خانم امیری و مجموعه محترم و فعالشان تشکر کنم که این برنامه در خور و با کیفیت مناسب و قابل تقدیر برگزار شد.

این استاد خوشنویسی در ادامه در خصوص شخصیت مرحوم ایزدجو توضیح داد: مادرم علاوه بر رسالت مادری و عاشق خانواده بودن، چندین ویژگی شخصیتی خوب مثل مهربانی، دلسوزی برای همه و همچنین مهمان‌نوازی داشت که در میان خانواده و دوستان به این صفات معروف بود. از ویژگی‌های هنری‌اش هم می‌توان به عشقش به تولید هنر اشاره کرد؛ تولید آثاری در زمینه طراحی فرش، طراحی لباس، صنایع دستی، نقاشی و بازیگری و... .

وی در پایان استقبال از آیین‌ نکوداشت مرحوم ایزدجو را بسیار عالی دانست و گفت: این نشان از قدردانی مردم و همراهان از هنرمندان است. تشویق بانوان با توجه به تبعیضاتی که متاسفانه سد راه آنان هست، به‌خصوص در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی هنری بسیار حائز اهمیت است، این در حالی است که همه ما می‌دانیم با توجه به ساختارهای سنتی خانواده‌های ایرانی گام برداشتن در هنر به‌خصوص در گذشته برای زنان یک تابو‌شکنی محسوب می‌شد، با این نگاه و تلاش‌های بسیار هنرمندان بانو واقعا جا دارد هم از این هنرمندان و هم از حمایت‌کنندگان آنان چه خانواده و چه بخش خصوصی مثل فرهنگسراها تقدیر و تشکر به‌عمل آید.

در پایان یادآوری می‌شود، آیین بزرگداشت هفتمین سالگرد تاسیس فرهنگسرای رمضان امیری که با آیین نکوداشت یاد و خاطر مرحوم مریم ایزدجو همراه شد، جمعه‌شب (16 آذرماه) با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در سالن اجتماعات این اداره کل با حضور باشکوه هنردوستان بوشهری برگزار شد.