الهام بهروزی
حسین جلال‌پور، شاعر، پژوهشگر و غزلسرای فقید جنوبی نامی آشنا در آسمان غزل ایران به‌ویژه غزل آوانگارد یا غزل امروز است. وی در سال‌های محدود عمر با همراهی هم‌مسلکان خویش طرحی نو در غزل امروز ایران انداخت و توانست حال و هوای تازه‌ای به این قالب کلاسیک اصیل بدهد. بدیهی است این نوع غزل که از دهه ۷۰ از سوی شاعران جوان و تحول‌خواه در شعر با کمترین جابه‌جایی در ارکان غزل پدید آمد، دنیای جدیدی را پیش روی مخاطبان غزل قرار داد.
حسین جلال‌پور آگاهانه با حفظ موسیقی طبیعی زبان غزل، اشعاری نغز و متفاوت را خلق کرد و با نگاهی ژرف و جزئی‌نگرانه به پدیده‌ها تصویرهای زنده‌ای را ترسیم کرد که در نوع خود قابل تامل بودند. غزل‌های جلال‌پور به‌دلیل برخوداری از ایماژهای منحصربه‌فرد، اندیشه‌محور بودن و نوآوری‌های زبانی جای پای خود را در میان اهالی شعر محکم کرد و مورد خوشایند آنها واقع شد.
جلال‌پور اما با همه حرفی که در حوزه غزل داشت، سعی می‌کرد خیلی آهسته ولی پیوسته به مسیر شاعرانگی خود ادامه بدهد. او حتی برای انتشار مجموعه غزل‌های خودش عجله‌ای نداشت. از این‌رو اولین و تنها مجموعه غزل خود را با تاخیری نسبتا طولانی با عنوان «کلاغ بعد از باغ» راهی بازار شعر کرد. این شاعر فقید با انتشار این مجموعه به غزل‌های خود جان تازه‌ای بخشید و آن را برای دوستدارانش به یادگار گذاشت.
ابراهیم اسماعیلی‌اراضی، شاعر، منتقد ادبی و غزلسرای معاصر در وصف جایگاه حسین جلال‌پور در غزل امروز می‌گوید: حسین جلال‌پور، چه به‌عنوان شاعری که در طول دو دهه، تعدادی از بهترین غزل‌های روزگار خودش را نوشته و چه در قامت معلم و منتقدی که بر کار بســیاری از غزلسرایان دو سه نســل اخیر (حتی هم‌نسالانش) تاثیر ایجابی و سـلبی داشته، نامی یکه و بی‌همتا است. مهم‌ترین تفاوت او با همه دیگران، این بود که بدون حتی اندکی ملاحظه و صلاح‌اندیشــی، به هیچ وجه از باورهای خود درباره ادبیات و شعر و غزل و... کوتاه نیامد. به باور من، او برای غزل فارسی، نقشـی چون نقش منوچهر نیستانی را به انجام خواهد رساند و غزلش فصلی تازه را در غزل امــروز، رقم خواهد زد. دیری نخواهد گذشت تا گرد و خاک نحله‌های گوناگون غزل بخوابد و آنگاه غزل‌های حسین جلال‌پور -چنان که باید- بازخوانی شود.
حسین جلال‌پور در غزل و شعر امروز و همچنین پژوهش در عرصه ادبیات کلاسیک ایران مسیر رو به رشدی را در پیش گرفته بود اما متاسفانه اجل به او فرصت بیشتر برای رسیدن به اهداف و خواسته‌های ادبی و پژوهشی‌اش نداد و درِ زندگی را با تصادفی مرگ‌بار به روی او بست؛ اما قطعا مرگ نتوانست پایانی بر راه او باشد؛ چراکه دوستان و خانواده وی که خود از اهالی شعر و ادبی هستند، با راه‌اندازی جایزه‌ای با نام زنده‌یاد حسین جلال‌پور با محوریت غزل مستقل تلاش کردند تا به‌شکل نیکویی راه و دغدغه‌های او را در عرصه غزل امروز و پژوهش این نوع شعری ادامه دهند.
جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور خیلی زود توانست راه خود را در میان جوایز معتبر ادبی کشور به‌ویژه شعر باز کند و با کیفیت و پرمحتوا به حیات خود ادامه بدهد. این جایزه اکنون به نیمه‌های راه سومین دوره خود رسیده است و با وجود اینکه کرونا بر کشور هنوز حاکم است اما در این دوره توانسته با ۶۸۰ اثر اهمیت خود را در میان غزلسرایان جوان و همچنین پژوهشگران دغدغه‌مند غزل آوانگارد به رخ بکشد.
دبیر سومین دوره جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور در این باره گفت: با پایان یافتن مهلت شرکت در سومین دوره رویداد مهم ادبی فرهنگی جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور، شاعر، پژوهشگر و غزلسرای خطه جنوب کشور، ۶۸۰ اثر به این دبیرخانه این جایزه ارسال شد.
حسن فرهادی در ادامه آثار رسیده به دبیرخانه این رویداد به تفکیک هر بخش به این شرح اعلام کرد: در این دوره در بخش غزل ۵۷۹ اثر، در بخش مجموعه‌غزل ۸۱ اثر و در بخش پژوهش غزل نیز ۱۹ اثر به دبیرخانه سومین جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور ارسال شده‌است که در مجموع با رشد ۱۵ درصدی استقبال از این جایزه در مقایسه با سال گذشته روبه‌رو شده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه آثار رسیده به بخش غزل، کدگذاری شده و بدون نام برای هیات داوری ارسال خواهند شد، بیان کرد: همچنین در بخش کتاب و پژوهش‌ها نیز آثار ارسال‌شده دسته‌بندی و برای داوران ارسال می‌شود. محمدرضا روزبه، کبری موسوی‌‌قهفرخی و بهمن بنی‌هاشمی، داوری بخش پژوهش برعهده دارند و مجتبی صادقی، غلامرضا طریقی، شهرام میرزایی، صالح دروند و زینب چوقادی آثار رسیده به دو بخش غزل و غزل‌های ارسالی را مورد بررسی و داوری قرار می‌دهند.
دبیر سومین جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور با اشاره به اینکه اسامی امزدهای نهایی سومین جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور یکم دی‌ماه ۱۴۰۰ اعلام می‌شود، تصریح کرد: برگزیده‌های این رویداد ادبی هم در آیینی همزمان با سالروز تولد زنده‌یاد حسین جلال‌پور، پژوهشگر و غزلسرای فقید جنوبی ۱۱ دی‌ماه ۱۴۰۰ در بندرگناوه (زادگاه وی) معرفی و تجلیل می‌شوند.
وی در خصوص نحوه برگزاری آیین پایانی سومین جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور –جایزه غزل مستقل- توضیح داد: در صورت پایدار بودن شرایط آبی استان، این آیین با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌صورت حضوری و با حضور شاعران و بزرگان ادبی کشور در بندرگناوه برگزار خواهد شد.
دبیر سومین جایزه ملی غزل حسین جلال‌پور همچنین به بخش جانبی این جشنواره اشاره و خاطرنشان کرد: در بخش جنبی آیین پایانی این جایزه ادبی برگزاری سه کارگاه «ژوهش غزل»، کارگاه «غزل آوانگارد» و کارگاه «کیفیت‌سنجی چاپ کتاب‌های غزل منتشرشده در دهه گذشته» با تدریس اساتید غزل کشوری پیش‌بینی شده است.
فرهادی در بخشی دیگری از صحبت‌های خود در وصف حسین جلال‌پور گفت: حسین جلال‌پور به دوردست نگاه می‌کرد، راه می‌افتاد، در بهترین نقطه می‌ایستاد، نفس چاق می‌کرد و دوباره به راه می‌زد. او علاقه‌ای به راه‌های رفته نداشت و دنبال راه‌هایی بود که پای کسی بر آنها ننشسته باشد. در مجموعه غزل ر «کلاغ بعد از باغ» که تنها دفتر منتشرشده حسین جلال‌پور است، تمایز در ذهن و زبان او را با غزلسرایان هم‌نسلش می‌بینیم. بنابراین تصاویر و روایت‌هایی تصویری که در غزل‌های حسین جلال‌پور آمده، یک گام از زمانه جلوتر است و این مشخصه‌ها باعث‌شده که غزل او را آوانگارد بنامیم. بدون شک مجموعه «کلاغ بعد از باغ»تا مدت‌ها می‌تواند خوانده شود و البته نو بماند و از رونق نیفتد.
وی در پایان تاکید کرد: ین رویداد ادبی بنا به تصمیم شورای سیاست‌گذاری این جایزه، به‌پاس سه دهه حضور تاثیرگذار حسین جلال‌پور، شاعر و پژوهشگر فقید خطه جنوب کشور در عرصه غزل ایران، به همت دوستداران و خانواده وی در زادگاهش بندرگناوه برگزار می‌شود.
یادآوری می‌شود، حسین جلال‌پور، شاعر، مصحح و استاد دانشگاه، متولد سال ۱۳۵۵ در شهر گناوه بود. از وی تنها یک مجموعه غزل به نام «کلاغِ بعد از باغ» و تصحیح‌هایی چون «دیوان محمدخان دشتی»، «دیوان خواجی کرمانی»، مثنوی» همای و همایون»، مثنوی «گل و نوروز»، «کمال‌نامه» وگوهرنامه خواجوی کرمانی «و... باقی مانده است. جلال‌پور که در یک سانحه رانندگی در محور جاشک – خورموج دهم فروردین ۹۸ جان خود را از دست داد، در کنار شاعری و تدریس در دانشگاه، در زمینه درست‌نویسی و ویرایش بسیار جدی بود؛ به‌گونه‌ای که در میان صاحب‌نظران و ادیبان در این خصوص زبانزد بود.
