بامدادجنوب- الهام بهروزی: بوشهر همچون نگینی است که هماره بر تارک خلیج همیشه فارس درخشیده است، کهن دیاری که روزهای تلخ و شیرین بسیاری را به دیده عبرت دیده است، بزرگمردانی را در بطن خود پرورش داده و بالنده ساخته است و بعدها همین افراد حماسه‌ها آفریده‌اند. استان ما در طول تاریخ به‌دلیل موقعیتی که داشته است، همواره مورد اقبال گردشگران، ماجراجویان و سیاحان خارجی بوده ‌است ولی چندسالی است، بوشهر آن‌گونه که باید دیده نمی‌شود، با توجه به این‌که در دوره پساتحریم به‌سر می‌بریم و همزمان با لغو تحریم‌ها کشور ما می‌تواند رابطه خود را در همه زمینه‌ها با کشورهای‌ دیگر از سر بگیرد و با توجه به این‌که در چند ماه اخیر، سرمایه‌گذاران خارجی تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری در زمینه‌های گوناگون در ایران اعلام کرده‌اند، فرصت مناسبی است که مسوولان و مدیران ارشد استان با برگزاری نشست‌های مختلف و با هم‌اندیشی صاحب‌نظران و کارشناسان بومی، زمینه‌ را برای توسعه استان در حوزه‌های گوناگون فراهم ‌کنند، یکی از حوزه‌هایی که به توسعه و پیشرفت استان کمک می‌کند، حوزه فرهنگی است، یعنی لازم است در این زمینه نهادهای دولتی که در حوزه فرهنگ و هنر مشغول به فعالیت هستند، با تدارک برنامه‌های فرهنگی از جمله برگزاری نشست‌های تخصصی، برگزاری همایش‌های ملی و بین‌المللی و ...

 در این مسیر گام بردارند. روز گذشته واحد آموزش و پژوهش حوزه هنری استان بوشهر، یک نشست تخصصی در مورد ضرورت «همایش ملی سفرنامه‌نویسان خارجی» با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه تاریخ و جغرافیا برگزار کرد که میهمان ویژه این نشست نیز غلامحسین خورسند هم‌استانی ساکن هلند بود.

در بخش نخست این نشست، عبدالحسین کنین مولف کتاب «جغرافیای طبیعی و انسانی بوشهر» و قاسم نظامی، رئیس اسناد و کتابخانه ملی استان بوشهر نظرات و مطالب خود را در مورد تاریخچه و سفرنامه‌هایی که در مورد بوشهر نگاشته شده‌اند، به‌طور مختصر بیان کردند و در بخش دوم نشست هم غلامحسین خورسند به معرفی و بیان ویژگی‌های جغرافیایی و ... کشور هلند پرداخت.

عبدالحسنین کنین در خصوص تاریخ ایران و به‌ویژه بوشهر گفت: تاریخی که هم‌اکنون از آن سخن می‌گوییم مربوط به دوره صفویه است، در گذشته به‌دلیل این‌که راه‌ها صعب‌العبور بوده‌اند و سفر کردن همراه با خطرهای فراوانی بوده است، سفر مخصوص ماجراجویان، گردشگران، جغرافیدانان، کاشفان و مبلغان دینی بوده، این افراد خاطرات، وقایع سفرهای خود را که شامل شرایط زندگی، نوع پوشش، ویژگی‌های آب و هوایی و آداب و رسوم و... سرزمین‌های مختلف بود، می‌نوشتند و بعدها همین سفرنامه‌های گردشگران یا کاشفان و ... از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین منابعی محسوب شد که جغرافیدانان در تالیف آثارشان از آنها بیشترین استفاده را کردند، به‌طوری که تاریخ و جغرافیای ایران تا حد زیادی مدیون همین سفرنامه‌هاست. البته ذکر این نکته هم حائز اهمیت است که بیشتر این افراد تمام ویژگی‌های سرزمین‌ها را در سفرنامه‌های خود ذکر می‌کردند و به‌نوعی با شناسایی این کشورها زمینه را برای ورود استعمار فراهم می‌ساختند.

وی با اشاره به این‌که البته سفرنامه‌نویسان مسلمان نیز در تاریخ جهان و کشف سرزمین‌های جدید نقش مهمی را ایفا کرده‌اند، افزود: گردشگران مسلمان نظیر ابن بطوطه و... یا حتی مسعودی در تاریخ جهان در اولویت هستند. در طول تاریخ ثابت شده است که بیشتر نقاط حساس، استراتژیک، گذرگاه، بنادر و یا جاهایی که دارای آب و هوا و منابع خوبی بودند، مورد توجه واقع می‌شدند، کشور ایران هم به‌دلیل این‌که گذرگاه یا پلی میان شرق و غرب محسوب می‌شد، دارای اهمیت بود و بوشهر نیز به‌دلیل این‌که بر کرانه خلیج فارس واقع شده، در همه دوره‌ها بندری مهم به‌شمار می‌رفته است، این بندر در دوره صفویه به‌دلیل این‌که به پایتخت (اصفهان) نزدیک بوده، از موقعیتی استراتژیک برخوردار بوده است. در دوره افشار به‌دلیل صنعت کشتی‌سازی نیز حائز اهمیت است، همچنین در دوره زندیه به‌دلیل نزدیک بودن به پایتخت (شیراز) از بنادر مهم و پررونق کشور محسوب می‌شده است.

کنین در پایان با تاکید بر این‌که بوشهر نگین خلیج فارس است، گفت: لازم است همایشی در مورد سفرنامه‌نویسان خارجی برگزار شود تا برای همگان نقش بوشهر در تاریخ ایران شناخته شود و حضور نمایندگان سیاسی کشورها در بوشهر می‌تواند موجب توسعه استان شود، به عنوان نمونه، توسعه مسائل اقتصادی، اشتغال‌زایی در منطقه را در پی دارد و همچنین تفاهم فرهنگی نیز مسیر روشنی را در زمینه دانشگاهی برای دانشجوایان ما فراهم می‌کند. 

بعد از پایان سخنرانی عبدالحسین کنین، قاسم نظامی به ایراد نظرات خود پرداخت، وی با تاکید بر این‌که تقریبا از دوره صفویه و از طریق همین سفرنامه‌های فارسی اطلاعاتی در مورد زندگی مردم به دست آمد اما باید به این سفرنامه‌ها با نگاهی نقادی وارد شد، چراکه شاید به‌دلیل ناآشنا بودن با آداب و رسوم یا دیگر ویژگی‌های بومی اطلاعاتی را که بیان کرده‌اند، برخی از آنها دقیق و صحیح نباشند، اطلاعاتی را که در این سفرنامه‌ها بیان شده بیشتر در زمینه کشاورزی، پوشش، باغداری، ارتباطات، پست و آب و هوا ‌است. 

وی در پایان در مورد برگزاری همایش سفرنامه‌نویسان خارجی در بوشهر بیان کرد: اگر قرار است همایشی در این زمینه برگزار شود، باید مقصود و هدف و نقشه راه را مشخص کنیم، اگر قرار است مقاله ارائه بدهیم، مقاله تحلیلی ارائه دهیم نه مقاله توصیفی.

در همین رابطه، با مسعود عربزاده، مسوول واحد آموزش و پژوهش حوزه هنری استان گفت‌وگو کردیم. وی به بامداد جنوب گفت: این طرح را از عید امسال با هم‌اندیشی اساتید و صاحب‌نظران هم‌استانی طی چندین نشست برنامه‌ریزی کردیم و نوشتیم که در تهیه این طرح افرادی چون عبدالکریم مشایخی رئیس بنیاد ایران‌شناسی، قاسم نظامی رئیس اسناد و کتابخانه ملی استان، ایرج نبی‌پور و عباس عاشوری‌نژاد مرا یاری کردند. البته تاکید می‌کنم که این طرح را همزمان با پیش رفتن نشست‌های هسته‌ای کشور با گروه 1+5 به‌صورت کارشناسانه طراحی و محورها، اهداف و نقشه‌راه را مشخص و مدون تنظیم کردیم و حدودا یک ماه پیش این طرح را به سازمان فرهنگی، هنری و ورزشی شهرداری بوشهر تحویل دادیم که با استقبال خوب سازمان مواجه شدیم و منتظرهستیم ان‌شاءالله طرح بعد از کارشناسی این سازمان تائید شود و برای اجرا در روز بوشهر به تصویب برسد.

وی با اشاره به این‌که هدف ما از برگزاری این همایش در روز بوشهر این است که با توجه به توافق هسته‌ای کشور با گروه 1+5‌، زمینه توسعه استان را فراهم کنیم، افزود: همایش به نقش پررنگ بوشهر از گذشته تاکنون می‌پردازد، اصرار ما برای برگزاری این همایش به این دلیل است که با برقراری تعامل فرهنگی با کشورهای خارجی می‌توانیم بسیاری از اسناد و تصویرهایی که مربوط به بوشهر است و در وزراتخانه‌های این کشورها نگهداری می‌شود، به دست‌ بیاوریم و با آگاهی از آنها به توسعه استان در این زمینه کمک کنیم. استان ما نیاز دارد که یک همایش بزرگ در این زمینه برگزار کند، چراکه بعد از کنگره بین‌المللی سیراف که در سال 84 برگزار شد، از همان سال تاکنون همایشی در مورد بوشهر برگزار نشده است. 

عربزاده با تاکید به این‌که آقای مشایخی از مشوقان جدی این طرح است، گفت: به‌طور طبیعی بعد از برجام کشورهای متفاوتی تمایل دارند که با ایران رابطه برقرار کنند و در زمینه های اقتصادی و تجاری با هم تعامل داشته باشند. ما با برگزاری نشست‌های تخصصی پیرامون موضاعات فرهنگی می‌توانیم به توسعه استانم در زمینه‌های فرهنگی، علمی و... کمک کنیم.

با تائید برجام از سوی رهبری و لغو تحریم‌ها از سوی گروه 1+5 آینده روشنی پیش روی ما قرار دارد، تمام استان‌های کشور سعی کرده‌اند تا با تدبیر و ارائه طرح‌های هدفمند از کشورهای خارجی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های گوناگون استقبال کنند، استان ما نیز باید از این فرصت‌ها استفاده کند، چراکه از ظرفیت و پتانسیل کافی برخوردار است و تاریخ درخشانش گویای توانمندی‌های آن است.