مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی کشور در گفت‌وگو با بامداد جنوب؛
در بیشتر استان‌ها کارهای که تولید می‌شود، بیشتر به‌منظور حضور در جشنواره‌ها هستند تا جلب رضایت مخاطب و این مساله برای آینده تئاتر نگران کننده است، زیرا...
بامدادجنوب- الهام بهروزی: مرکز هنرهای نمایشی کل کشور با برنامه‌ریزی‌های مدون و حساب شده به‌دنبال آشتی مخاطب با هنر نمایش است، به‌گونه‌ای که به‌طور مرتب در جلسه‌ها و نشست‌های تخصصی این انجمن بر تولید نمایش‌هایی که مخاطب‌پسند هستند، تاکید می‌شود. شوربختانه به‌جز کلانشهرها که دارای تئاتر شهر هستند، در بیشتر استان‌ها کارهای که تولید می‌شود، بیشتر به‌منظور حضور در جشنواره‌ها هستند تا جلب رضایت مخاطب و این مساله برای آینده تئاتر نگران کننده است، زیرا هنری که صرفا برای رقابت و حضور در جشنواره‌ها تولید می‌شود و ذائقه و سلیقه مخاطب در آن رعایت نشود، کم‌کم دچار نوعی خمودگی و یکنواختی می‌شود.
در حال حاضر هنر نمایش در بیشتر استان‌های کشور مسیری رو به‌رشد را در پیش گرفته است اما اگر این هنر از مخاطبان خود غافل شود، هرگز به شکوفایی که مطلوب آن است، دست نمی‌یابد. در استان بوشهر هنرمندان تئاتری با وجود کاستی‌ها و نبود امکانات کافی با انگیزه و به‌طور خستگی‌ناپذیر مشغول به فعالیت هستند و هر ساله شاهد راهیابی گروه‌های نمایشی این استان به جشنواره‌های ملی و بین‌المللی هستیم و این مساله ارزش و اعتبار این هنر را به نمایش می‌گذارد، به‌طوری که امسال نمایش «مجلس قربانی سنمار» به کارگردانی شیما جوادی‌پور به مرحله نهایی جشنواره تئاتر بین‌المللی فجر راه یافته است و همچنین چهار گروه نمایشی هنرمندان توانخواه هم‌استانی نیز در این هفته در جشنواره تئاتر منطقه‌ای معلولین خلیج فارس در رقابت با دیگر گروه‌های نمایشی حاضر در این جشنواره توانمندی‌های خود را به نمایش گذاشتند.
در بوشهر با توجه به داشتن هنرمندان توانا و خلاق هنر نمایش آن‌گونه که شایسته است، موفق نشده مخاطبان بیشتری را جلب کند که امید است با ساز وکارهای جدیدی که انجمن هنرهای نمایش کشور اندیشیده است، کم‌کم مردم و شهروندان در همه نقاط کشور با این هنر به نحو مطلوب‌تری ارتباط برقرار کنند و هنر نمایش در سبد خانوارها قرار گیرد. در این خصوص گفت‌وگویی را با مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی کشور صورت دادیم که در ادامه می‌آید.
مهدی شفیعی در گفت‌وگو با بامداد جنوب گفت: همه ما چه مدیران تئاتری و چه هنرمندان تئاتر در کل ارگانیزمی که در این حوزه است، باید برای جلب نظر مخاطب (چون ظرفیت خوبی در مخاطب داریم) و افزایش توجه او به تئاتر برنامه‌ریزی داشته باشیم. این ساز و کاری که برای تغییر انجمن‌های هنرهای نمایشی از فضای کارمندی و انتصابی به فضای انتخابی تدبیر کردیم، در این راستا بود که هنرمندان در تصمیم‌گیری‌های مربوط به خود بتوانند فعال‌تر ظاهر شوند و با انگیزه بیشتر و خلاقانه‌تر هم در حوزه تصمیم‌گیری و هم در حوزه تولید فعالیت کنند. به‌طور قطع شاید ایجاد تئاتر شهر در مرکز استان‌ها با توجه به کمبودها و کاستی‌ها یکی از راهکارهای باشد که می‌تواند در زمینه جذب مخاطب کمک کند. ما امسال به همه استان‌ها اعلام کردیم که اگر در فضای ایجاد پلاتوهای تخصصی یا واگذاری تالارهای تخصصی چه بخش‌های خصوصی و چه بخش‌های دولتی ورود کردند، استقبال می‌کنیم و ما هم حتما در بخش تجهیز از وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی کمک می‌گیریم، به شرط اینکه این مکان‌ها به هنرمندان برای تولید واگذار شود.
امیدوارم ساز و کارهای جدید انجمن‌های هنرهای نمایشی در برنامه‌های پیش رو مفید واقع شود و هم مدیران فرهنگی و هم روسای انجمن هنرهای نمایشی از این پتانسیل و ظرفیت موجود در شهرستان‌ها حداکثر بهره را ببرند. ما هم وزراتخانه را چنانکه تاکنون همراه ما بوده، در حوزه تجهیز وارد می‌کنیم. همه ما به این پی برده‌ایم که مخاطب ما ظرفیت خیلی خوبی دارد، همچنین هنرمندان و کارشناسان ما ظرفیت بسیار خوبی دارد. بنابراین باید تالارها و مکان‌های متناسب اینها را افزایش دهیم. در کل هر برنامه و هر اتفاقی که می‌تواند به جلب مخاطب و افزایش تعداد آنها کمک کند، ما از آن استقبال می‌کنیم.
وی با بیان اینکه بخشی از مشکلات مالی نمایش و حوزه تئاتر در شهرستان‌های ما این است که متاسفانه بیشتر تولیدات هنرمندان شهرستانی برای مخاطب نیست، افزود: کارهای نمایشی در شهرستان‌ها به‌منظور اجرای عمومی در شب‌های متوالی و جلب نظر مخاطب شکل نمی‌گیرد. البته در حوزه تئاتر کودک ما موفق عمل کرده‌ایم اما در حوزه تئاتر حرفه‌ای کمتر و این مساله یکی از معضلات جدی ما در استان‌هاست. ما الان در تهران هر شب شاهد صد اجرا هستیم که متناسب با ذائقه مخاطب و عمدتا با هدف بالا بردن ارزش فرهنگی او تولید می‌شود. این یعنی بخشی از درآمد تئاتر متناسب با گیشه تعریف شده، نمایشی که روی صحنه می‌رود، بخشی از درآمد خود را از مخاطبش جمع می‌کند ولی در استان‌ها کمتر این مساله اتفاق می‌افتد. باید در مورد این مساله یک بازنگری جدی داشته باشیم. فقط تولیدات متناسب با جشنواره‌ها و ذائقه مدیران تولید نشود که مخاطب نداشته باشد، چون در این صورت یک جای کار ایراد دارد، چراکه هنر برای دیگری تولید می‌شود. در هنر نمایش این دیگری مردم و شهروندان هستند، نه داور و کارشناس جشنواره مطمئن باشید هنری که تولید می‌شود و مخاطب خودش را جلب کند، به‌طور قطع می‌توان از نظر اعتباری کمبودها و کاستی‌های خود را برطرف کند.
مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی کشور با بیان اینکه در حوزه انتخاب روسای انجمن هنرهای نمایشی در استان‌ها شایستگی افراد مدنظر است تا آقا یا خانم بودن آنها، گفت: حال ممکن است که گاه یک بانو شایستگی این را داشته باشد که عهده‌دار این پست باشد و گاه یک آقا؛ خوشبختانه اکنون که دارم با شما صحبت می‌کنم از استانی هستید که خانم ماحوزی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد شما بانویی توانمند است که سرآمد تعداد زیادی از مدیران کل استان‌هاست. وی افزود: روسای انجمن هنرهای نمایشی متاسفانه در سال‌های اخیر به‌صورت انتصابی منصوب شده‌اند که فضای انتخاب آن بیشتر جنبه اداری به خود گرفته است اما اکنون در آیین‌نامه جدید و اهدافی که پشت این آیین‌نامه است، تلاش کردیم انتخاب روسای انجمن از حالت انتصابی خارج شود و انتخاب آن را به هنرمندان واگذار کرده‌ایم که هنرمندان هر استان خودشان رئیس انجمنشان را انتخاب کنند. به یقین انتخاب آنها بر اساس شایستگی است. بنابراین هر جریانی که انتخابات پشتش باشد، خروجی آن ذائقه اکثریت را اقناع می‌کند و شایسته‌ترین فرد انتخاب می‌شود. اگر شایسته‌ترین فرد یک بانو بود که چه بهتر، زیرا امیدوارم در انتخابات آینده بانوان هم وارد بحث سیاست‌گذاری حوزه تئاتر شوند، چراکه تاکنون چه در جشنواره‌ها و چه در تولیدات نقش هنرمندان بانو نسبت به آقایان اگر پررنگ‌تر نبوده، کمتر هم نبوده است.
شفیعی با تاکید بر اینکه در هر جامعه‌ای فرهنگ در اولویت است، اگر جامعه‌ای دیدگاه و برنامه‌ریزی فرهنگی نداشته باشد، بدون شک در حوزه مدیرتی خود با مشکل روبه‌رو می‌شود، عنوان کرد: به‌ویژه حوزه هنر، جایی است که افزون بر اینکه روحیه و نشاط را می‌تواند افزایش بدهد، فضای دیالکتیک و فضای ارتباطی را می‌تواند تقویت کند. به‌خصوص حوزه تئاتر. حوزه‌های صنعتی و اقتصادی نیازمند نقش جدی‌تر هنر در فضای خودشان هستند که خوشبختانه در حال حاضر این آگاهی و علاقه‌مندی در مدیران صنعتی ما به‌وجود آمده است که امیدوارم این همکاری بیش از گذشته اتفاق بیفتد. مطمئن باشید، جامعه‌های کوچک و بزرگی که به توسعه می‌اندیشند، نمی‌توانند نسبت به هنر و فرهنگ بی‌تفاوت باشند.
وی در پایان با اشاره به اینکه تئاتر بوشهر تئاتری ریشه‌دار، خلاق و همیشه جوشان بوده است، افزود: تئاتر و هنر این شهر منبعث از فرهنگ غنی بومی خود است، چراکه تئاتر هر سرزمین منبعث از فرهنگ آن سرزمین است. فرهنگ بوشهر، فرهنگی غنی و ریشه‌دار است که تمام عناصر خود را به خوبی شناخته و می‌تواند برای رشد و شکوفایی خود به این عناصر تکیه کند. تئاتر بوشهر زمانی موفق‌تر خواهد بود که برگرفته از همین فرهنگ و متناسب با ذائقه همین مردم باشد.
X Share