بامداد24: عبدالله محمد علی پور- صید ماهی در خلیج فارس به‌شدت کاهش یافته است. چند سالی است که این موضوع صدای صیادان را در آورده است. مسوولان شیلات ایران برای حل این مشکل اقداماتی انجام داده است، اما برای حل این مشکل همکاری صیادان نیاز است.

 مهم‌ترین مشکل کاهش میزان صید در چند سال اخیر، استفاده از صید ترال در فصل ممنوعه است. برخی صیادان با استفاده از تورهای ترال در دریا صید می‌کنند و نسل آبزیان دریایی را به خطر می‌اندازد. تورهای ترال در کف دریا کشیده می‌شود و زیستگاه ماهیان و میگو را تخریب می‌کند. اگر صید به روش ترال در فصل تابستان انجام گیرد، به‌دلیل این‌که این فصل زمان تخمگذاری میگوهای مادر است، خسارات جبران‌ناپذیری را بر اکوسیستم‌های دریایی وارد می‌کند.

اوایل فصل تابستان میگوها از اعماق دریا برای تخم‌ریزی به سواحل مطاف و بهرگان می‌آیند و این ‌فرصت مناسبی برای قاچاقچیان و صیادان متخلف است تا با گذاشتن تور در این مناطق، میگوهای مادر را به دام بیندازند و سودهای هنگفتی به جیب بزنند. حال اگر این درآمد به بهای بیکار شدن بقیه صیادان هم تمام شود، برای آنها اهمیتی ندارد.

متاسفانه این نوع صیادی در چندسال گذشته به‌طور چشمگیری رایج شده و صیادانی که به این شیوه صید می‌کنند، به‌دلیل غیر قانونی بودن این روش، میگوهای صید شده را به کشورهای جنوبی خلیج فارس می‌فرستند، بدون این‌که ذره‌ای از این میگو‌های صید شده وارد بازار کشور شود.

غیر از صید ترال، صید در ایام تخم‌ریزی ماهی‌ها نیز به ذخیره آبزیان آسیب می‌رساند. انواع گونه‌های مختلف ماهی‌ها از آب‌های شور (دریا و اقیانوس ) برای تخم‌ریزی خود را به رودخانه‌های آب شیرین و لب شور ساحل می‌رسانند که شهرهای ساحلی خوزستان میزبان اکثر این ماهی‌ها هستند. این اتفاق از اواسط فروردین به مدت یک‌ماه ادامه می‌یابد و در این مدت، صید و صیادی برای حفظ ذخیره ماهیان، تعطیل می‌شود.

اواخر هفته گذشته مسوولان اتحادیه صیادان استان بوشهر برای حل مشکلات صیادی و مقابله با متخلفان، ‌جلسه‌ای را در سالن اجتماعات شیلات بوشهر با حضور مدیران شیلات استان و ایران برگزار کردند که نتیجه آن، تصمیم قاطع و عمومی صیادان برای ممنوعیت صید در فصل تخم‌ریزی میگوها شده است.

مسوولان اتحادیه صیادان بوشهر گفته‌اند که قرار است از 15 تیرماه سال جاری به مدت یک‌ماه صید ماهی ممنوع اعلام شود و در این یک ماه هیچ‌یک از شناورهای صیادی (قایق‌ها و لنج‌ها) اجازه صیادی و خروج از اسکله را نخواهند داشت.

پیش از این تصمیماتی نظیر این، در استان بوشهر و استان‌های دیگر اجرا شده بود، به‌عنوان نمونه، از اسفندماه سال گذشته صید ماهی به مدت دو ماه در شهرهای خوزستان و آبادان ممنوع اعلام شده بود.

رئیس هیات‌مدیره اتحادیه صیادان استان بوشهر در گفت‌وگو با بامداد جنوب در مورد این تصمیم صیادان گفت: ممنوع شدن صیادی از تاریخ 15 تیرماه، تصمیمی بود که همه 32 تعاونی صیادی استان با آن موافق بودند و در تلاش هستیم که این موضع در استان خوزستان هم به تصویب برسد.

سیدبزرگ علوی در مورد دلایل تصمیم صیادان برای تعطیلی یک‌ماهه صید، افزود: از اول تیرماه هوا گرم و صیادی در این ماه سخت می‌شود. همچنین، در این ماه میگوها برای تخم‌ریزی به سواحل دریا می‌آیند و عده‌ای از صیادان استان بوشهر و خوزستان به‌صورت غیرقانونی، حجم زیادی از این میگوها را صید می‌کنند و به‌صورت قاچاق به دبی و قطر می‌فرستند که با این‌کار، ذخیره میگو برای فصل قانونی صید میگو کم می‌شود.

وی با اشاره به نارضایتی اغلب صیادان از این اقدام غیرقانونی، ادامه داد: اوایل مردادماه که فصل صید میگو آغاز می‌شود، صیادان واقعی که برای صید میگو سرمایه‌گذاری کرده و به صیادی در آن ایام دلخوش کرده‌اند، با کم شدن ذخایر، با تورهای خالی به ساحل بر می‌گردند و دچار ضرر و زیان زیادی می‌شوند.

رئیس هیات‌مدیره اتحادیه صیادان استان بوشهر با بیان این‌که صیادان به‌طور قاطع به لغو مجوزهای صید در این ایام رای داده‌اند، به مخالفت چند نفر از آنان با این تصمیم نیز اشاره کرد و افزود: همه صیادان با این کار موافق بودند و فقط یکی دو نفر مخالفت کردند که آنها هم منظور سوء داشتند. بااین‌حال نظر اکثریت صیادان به این تصمیم منتهی شد.

علوی در پاسخ به این سوال که آیا در فصل تعطیلی صید، ماهی تازه به بازار عرضه خواهد شد یا خیر، گفت: به این منظور تعدادی کشتی را که برای صید یال اسبی به دریا می‌روند، مکلف کرده‌ایم تا ماهی‌هایی را که در تورهای خود به‌صورت ضمنی شکار می‌کنند، به بازار عرضه کنند. همچنین، سردخانه‌های استان پر از ماهی است و عمل‌آوران موظف شده‌اند که ماهی‌های موجود خود را وارد بازار کنند تا مشکل کمبود ماهی در این ایام نداشته باشیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این ممنوعیت مختص لنج‌هاست یا قایق‌ها را هم در برمی‌گیرد، افزود: هر نوع لنج و قایق صیادی در این ایام از فعالیت محروم خواهند بود و نظارت بر این امر به‌عهده اداره شیلات خواهد بود. همچنین دریابانی نیروی انتظامی و حفاظت منابع اداره شیلات وظیفه سرکشی و برخورد با متخلفان را به‌عهده دارند.

رئیس هیات‌مدیره اتحادیه صیادان استان بوشهر در مورد زمان دقیق اتمام مدت ممنوعیت، تصریح کرد: بر اساس آنچه که در جلسه با مدیران شیلات مصوب و مکتوب کرده‌ایم، ممنوعیت صید در دریا از روز 15 تیرماه آغاز می‌شود و تا روز آزادی صید میگو ادامه خواهد داشت. همچنین پژوهشکده میگو وظیفه دارد تا بر اساس روال هر سال، با تحقیقاتی که به‌صورت روزانه در دریا انجام می‌دهد، زمان آزادی صید میگو را اعلام کند، بنابراین، مدت ممنوعیت بستگی به زمانی خواهد داشت که پژوهشکده میگو اعلام خواهد کرد و ممکن است این مدت 10 روز، 20 روز یا یک‌ماه باشد.

علوی در مورد تاثیر بیرون کشیدن تورهای صیادی بر ذخایر آبزیان خلیج‌ فارس نیز گفت: شاید 20 روز یا یک‌ماه مدت کمی به‌نظر برسد، اما همین مدت اندک تاثیر بسیار زیادی در افزایش ماهی‌ها خواهد داشت و فرصت مناسبی را برای تخم‌ریزی انواع ماهی‌ها فراهم می‌کند.

وی در پایان از راه‌اندازی بازارچه شیلات در ماه‌های آینده خبر داد و بیان کرد: این بازارچه برای فروش و توزیع میگو در ایام صید این آبزی پرطرفدار بازگشایی خواهد شد که تاثیر زیادی در توزیع عادلانه و با قیمت‌های مناسب میگو خواهد داشت.

در مقابل صیادان ناراضی از این تصمیم می‌گویند: ما وام‌های سنگینی از بانک‌ها گرفته‌ایم تا کسب و کار خود را رونق دهیم، اما در این مدت نمی‌توانیم اقساط خود را بپردازیم. آنها همچنین معتقدند: در هر یک از لنج‌های صیادی به‌طور متوسط هفت نفر شاغل هستند که اگر این تصمیم اجرا شود در این مدت، زندگی آنها مختل خواهد شد.

با این‌حال،‌ به‌نظر می‌رسد که ممنوع‌شدن صید به مدت نزدیک به یک‌ماه،‌ آن ‌هم با تصمیم خود صیادان و بدون هیچ اجبار دولتی و بخشنامه‌ای رویکرد جدیدی باشد که صیادان بوشهری به آن روی آورده‌اند. آنها با این کار ضمن این‌که منابع دریایی و به‌خصوص میگو را از خطر نابودی حفظ می‌کنند، اقدام موثری نیز در مقابله با قاچاقچیان و متخلفان صنف خود انجام داده‌اند.

حالا نوبت به نهادهای نظارتی خواهد بود تا با رصد دریا و جلوگیری از صید غیر قانونی در این ماه نقش مهم خود را ایفا کنند. به‌دلیل استقرار نیروهای نظامی دریابانی روی تمامی اسکله‌های صیادی در بنادر استان بوشهر و دیگر بنادر کشور،  این ارگان می‌تواند با بازرسی نوع تورها و ادوات لنج‌ها و کشتی‌های صیادی، قبل از خروج از بندر جلوی متخلفان را بگیرند.

همچنین اداره‌کل شیلات نیز با ممنوع‌کردن صدور مجوزهای صید، باید این اقدام قابل تقدیر صیادان بوشهری را حمایت کند.

عبدالله محمد علی پور