بامدادجنوب- الهام بهروزی: استان بوشهر جزء استان‌هایی است که در بطن خود آثار تاریخی باارزش، بناهای شاخص و جاذبه‌های طبیعی گردشگری بیشماری را جا داده است که با بهره‌گیری از این آثار و بناها می‌توان سالانه گردشگران فراوانی را به استان جذب کرد، افزون بر این می‌توان با حفظ و مراقبت از این آثار و بناها، شناسنامه و اعتبار تاریخی و فرهنگی دیارمان را از گزند ویرانی و فراموشی نجات دهیم.
خوشبختانه در این چند سال اخیر با شکل‌گیری انجمن‌های مردم‌نهاد و ان‌جی‌اوها و همچنین ایجاد کمپین‌ها در حوزه حفظ میراث فرهنگی و محیط زیست مطالبه‌گری به‌شکل وسیعی در استان صورت گرفته است اما برای محقق شدن این نگرانی‌ها و پیگیری‌ها باید گوش شنوایی هم باشد، چراکه تنها با نمایان کردن دردها و کاستی‌ها راه به جایی نمی‌بریم. در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکنون گزارش‌های متعددی نوشته‌ایم و امید داریم که در این حوزه با پیگیری فعالان مدنی و فرهنگی و اقدامات بجای مسوولان مربوط شاهد اتفاقات میمونی باشیم.
اما در این مدت متاسفانه بی‌توجهی مسوولان میراث فرهنگی استان نسبت به آثار تاریخی و طبیعی در شهرستانها صدای اعتراض فعالان محیط زیست و دوستداران میراث فرهنگی را درآورده است، به‌طوری که برخی از شهرستانها نمایندگی میراثشان بدون نماینده است!!! و فعالان حوزه میراث فرهنگی در این شهرستانها معتقدند که اداره‌کل میراث فرهنگی عمده توجه خود را به آثار تاریخی و بناهای شاخص مرکز استان معطوف کرده است. همان‌طور که اطلاع دارید، زمانی ما به توسعه متوازن در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری دست می‌یابیم که به آثار تاریخی و بناهای شاخص بر اساس ارزش و قدمت آنها توجه کنیم، ما در نقطه نقطه استان آثار تاریخی دیرینه و باارزشی داریم که قرن‌ها از قدمت آنها می‌گذرد و بدون شک دنیای رازآلودی را در خود مخفی کرده‌اند که برای رسیدن به رازها و معماری منحصر‌به‌فرد این آثار و بناها نیاز به کاوش و پژوهش‌های کارشناسی‌شده و دقیق است. یکی از این آثار تاریخی کاخ «بردک سیاه» در مجاورت رودخانه دالکی است که به همراه کاخ چرخاب جزء مجموعه کاخ‌های هخامنشی دشتستان به‌شمار می‌روند.
به گزارشCHN، از کاخ «بردک سیاه» به‌عنوان عمارت زمستانی هخامنشیان یاد می‌شود اما قرار گرفتن این کاخ که احتمالا وسعتی برابر با تخت‌جمشید داشته (و شاید بزرگ‌تر) در نزدیکی خلیج فارس، می‌تواند بیانگر موقعت استراتژیک آن باشد. در حال حاضر از بزرگی و وسعت بردک سیاه چیزی باقی نمانده‌است. این کاخ هخامنشی اکنون به زیر نخل‌ها رفته و بخش زیادی از آن تخریب شده‌است. به گفته احسان یغمایی، باستان‌شناس و سرپرست هیات کاوش‌های بردک سیاه، از پنج تپه باستانی بردک سیاه تنها بخش کوچکی از یک تپه باقی مانده است. این درحالی است که کاوش‌ها در بخش باقیمانده هم نادیده گرفته شده و متوقف است و اما این باستان‌شناس معتقد است که اهمیت این اثر منحصر‌به‌فرد هخامنشی برای سازمان میراث فرهنگی بوشهر، هنوز مشخص نشده و هرچند که بودجه لازم برای کاوش در محوطه وجود دارد اما کاوش‌ها متوقف مانده‌است.
در این کاخ طی کاوش‌های صورت‌گرفته نقش برجسته‌ای که احتمالا متعلق به داریوش و دقیقا مشابه نقش داریوش در کاخ تخت‌جمشید است، یافت شده است و اما در ادامه این کاوش‌ها همچنین چهار تکه ورقه طلا که در مجموع سه کیلو و 200 گرم وزن دارد و روی هم «تا» خورده‌است، یافت شدند. به‌نظر می‌رسد که این چهار تکه طلا به عمد زیر یکی از پایه ستون‌ها مدفون شده بود که باستان‌شناسان پس از 2500 سال آن را یافتند.
کاخ چرخاب هم دیگر کاخی است که مجموعه کاخ‌های هخامنشیان دشتستان را تشکیل می‌دهد و پیش از این در گزارشی در مورد آن نوشتیم اما این مجموعه باستانی که از اهمیت و ارزش فراوانی برخوردار است، هنوز ناشناخته مانده است و برای رسیدن به دنیای رازآلود و پر از حرف خود نیاز به پژوهش‌ها و کاوش‌های دقیقی دارند ولی متاسفانه بعد از کشف، این کاخ‌ها بعد از مدتی به حال خود رها شدند تا این‌که دیروز در خبرگزاری‌ها به نقل از روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خبری در خصوص راه‌اندازی پایگاه کاخ‌های هخامنشی در استان درج شد که امیدواریم این پایگاه در راستای معرفی و شناسایی این مجموعه بتواند گام‌های استواری را بردارد.
بر اساس این خبر، معاون میراث فرهنگی استان با بیان این‌که پایگاه کاخ‌های هخامنشی استان راه‌اندازی می‌شود، گفت: هدف از ایجاد پایگاه‌های میراث فرهنگی حفاظت و پژوهش، معرفی، آموزش، فعالیت‌های فرهنگی و نیز توسعه گردشگردی است.
نصرالله ابراهیمی با بیان این‌که استفاده از ظرفیت‌های موجود و توان کارشناسی در سطح استان و نیز برنامه‌های مشترک با مناطق همجوار استان می‌تواند در پیشبرد اهداف پایگاه کمک کند، افزود: برنامه‌های پایگاه در سال جاری تشکیل بانک اطلاعاتی تمامی کارهای انجام شده از شروع بررسی‌ها و کاوش‌های باستان‌شناختی است و همچنین بررسی‌های باستان‌شناختی شامل بررسی‌های پیمایشی و بررسی ژئوفیزیک در محدوده کاخ‌ها است که در اولویت این پایگاه قرار دارد. محل پایگاه در حال حاضر در کاروانسرای مشیر‌الملک در شهر برازجان است.
یادآوری می‌شود، استان بوشهر دارای سه پایگاه میراث فرهنگی مصوب است که شامل پایگاه کاخ‌های هخامنشی دشتستان، پایگاه میراث فرهنگی بندر سیراف و پایگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی فرهنگی بوشهر است. هر چند تا این تاریخ شاهد کم‌کاری‌های و اقدامات سلیقه‌ای این اداره‌کل در سیراف و... بوده‌ایم، به‌طوری که همین رفتارها و تصمیم‌گیری‌ها موجب آسیب رسیدن به بافت و شکل اولیه برخی از بناها و هدررفت بخشی از اعتبارات شده است اما امیدواریم که در آینده از حرکت و اقدام خوب و مفید این پایگاه‌ها در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری بنویسیم.
