نویسنده: یعقوب آل الله
توسعه اقتصادی و اجتماعی برای کشورهای جهان سومی یا همان کمتر توسعه یافته، بهعنوان یک آرمان شناخته میشود؛ آرمانی که با وجود اختلافات اندک در تعاریف و معیارها، کشورها هر سال، ماه و روز برای آن برنامهریزی میکنند. گاه این برنامهریزیها تنها بر محور توانمندیها و ظرفیتهای داخلی کشورها بوده و گاه نیز با باز شدن درهای اقتصاد یا سیاست درهای باز دنبال میشود.
البته در چند دهه اخیر بهخصوص از سالهای 2000 به بعد، سیاستهای تلفیقی در دستور کار قرار گرفته و توجه به اقتصاد داخلی و آزادی ورود و خروج سرمایه خارجی، بهصورت همزمان و با در نظر گرفتن پتانسیلهای اقتصادی مد نظر سیاستگذاران قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران نیز که از زمان تشکیل، با دوگانگیهایی در زمینه ورود سرمایهگذاران خارجی مواجه بوده است، در دو دهه گذشته سیاست توسعه تلفیقی را در دستور کار برنامهریزیهایش قرار داده و بهخصوص در دو سه سال اخیر، با ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی و رسیدن به توافق هستهای با کشورهای زورگو، فرایند توسعه اقتصادی شکل تازهای بهخود گرفته است.
با وجود همه کارشکنیهایی که امریکاییها در فرایند اجرای برجام داشتهاند، کشورهای علاقهمند به سرمایهگذاری در ایران، مذاکرات خود را ادامه داده و حتی سرمایهگذاریهایی را نیز انجام دادهاند. یکی از کشورهایی که بهطور جدی سرمایهگذاری در ایران را دنبال کرده و برای نشان دادن اهمیت ایران، رئیسجمهور خود را نیز پس از سالها به ایران فرستاد، کشور چین است.
این کشور علاوه بر پیشنهاداتی که برای سرمایهگذاری در صنعت نفت و گاز ایران داشته است، بهتازگی آمادگی خود را برای سرمایهگذاری 20 میلیارد یوانی (110 هزار میلیارد ریال) در پرورش ماهی در قفس ایران اعلام کردهاند، عددی نجومی که بیشتر بهدرد اغوا کردن ایرانیها میخورد!
وزیر کشاورزی چین در دومین نشست مشترک وزیران کشاورزی جمهوری اسلامی ایران و چین که در محل این وزارتخانه در تهران برگزار شد، با بیان اینکه این کشور توانمندی سرمایهگذاری 20 میلیارد یوانی در صنعت شیلات و پرورش ماهی در قفس ایران را دارد، گفت: چین برای سرمایهگذاری در زمینه دامپزشکی، کود، سم، ماشینهای کشاورزی، ژرم پلاسم و فناوری در چارچوب مقررات دو کشور آمادگی دارد.
با وجود اینکه تحقق یافتن چنین سرمایهگذاری یا مبالغی شبیه به آن، زمان زیادی را میطلبد اما این سوال بهوجود میآید که چه مکانهایی برای پرورش ماهی در قفس آماده شدهاند و جزء اولویتهای وزارت جهاد کشاورزی ایران هستند؟
متاسفانه باید گفت با وجود گستردگی سواحل استان بوشهر با خلیج فارس، پرورش ماهی در قفس در سواحل این استان در اولویتهای وزارت جهاد کشاورزی نبوده و آنطور که مسوولان وزارت جهاد کشاورزی اعلام کردهاند، سواحل استانهای هرمزگان، سیستان و بلوچستان و سواحل دریای خزر آمادگی پذیرش سرمایهگذاری در زمینه پرورش ماهی در قفس را دارند.
این در حالی است که مسوولان استان بوشهر در سالهای اخیر بارها از سرمایهگذاری بخش خصوصی در سواحل استان سخن گفتهاند که بامداد جنوب با توجه به اطلاعاتی که از میزان سرمایهگذاری مورد نیاز چنین طرحهایی داشته، چنین اظهارنظرهایی را مورد انتقاد قرار داده و خواهان اجرای اقداماتی اساسی در این زمینه بوده است.
اوایل سال گذشته نیز یک مزرعه پرورش ماهی سیباس که در نوع خود اولین مجتمع پرورش ماهی مجتمع بهشمار میرفت، با سرمایهگذاری 10 میلیارد تومانی بخش خصوص در شهرستان تنگستان به مرحله تولید رسید که در همان ابتدای کار بهدلیل نبود حمایتهای لازم و همچنین موافقت نشدن با تسهیلات مورد نیاز، با ظرفیت حدود 25 درصدی تولیدش را آغاز و در حال حاضر در سکوت کامل خبری در وضعیت مبهمی به سر میبرد.
برگزاری همایش میگو در استان هرمزگان به جای بوشهر، اجرای طرح پایلوت پرورش ماهی در قفس در جزیره هنگام هرمزگان بهجای بوشهر و بسیاری از اتفاقات بهظاهر کوچک دیگر، همگی نشان از آن دارند که ما با بیبرنامگی قافیه را به استانهای دیگر باختهایم و مسلم است که اگر قراری برای سرمایهگذاری داخلی و خارجی باشد، جای ما باید ته صف باشد. کما اینکه در سالهای اخیر سرمایهگذاران داخلی زیادی را به استانهای همجوار تقدیم کردهایم و برخی از سرمایهگذاران خارجی را نیز در حسرت عمل به تعهداتمان نگه داشتهایم.