شهرام اسلامی:
چندی پیش در خبرها خواندیم که مدیرکل میراث فرهنگی بوشهر از این ادارهکل خداحافظی کرد و چندی قبلتر از آن یعنی دو سال و هفت ماه و 11 روز پیش خبری دیگر خواندیم فروزانی مدیرکل میراث فرهنگی استان شد.
چیزی نزدیک به هزار روز مدیرکلی سهم ابراهیم فروزانی از مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بود اما در این میان، سهم خارگ و آثار باستانی این جزیره مرجانی از این 975 روز چقدر بود؟
جزیره خارگ چونان نگینی در جغرافیای طبیعی این استان میدرخشد. چونان در یتیمی که جلال آلاحمد به تعبیر ابوریحان بیرونی از آن یاد کرد. روزگاری مروارید خارگ در یتیم آن بود و حال نفت و صنعت نفت آن را به دردانه یتیم و گرانقدری تبدیل کرده است. به تعبیر جلال آلاحمد: «خارگ خود در یتیمی بوده است که قرنها باید بر آن بگذرد که قدرش را نخواهیم شناخت و آنقدر در دست کودکان چون خرمهرهای خواهد گشت تا چرخش زمانه به قدرت دستی دراز و آهنین این دردانه یتیم (نفت) را از میان گل و لای بردارد و از آن زینت درخشانی بسازد برای گردنبندی که تمدن ماشینی امروز جهان به اعتبار آن میزید و به گردش آن میگردد و به بهایش آبرویی دارد».
آینده خارگ به گذشته پر افتخارش گره خورده است. گذشتهای که مملو است از آثار بهجای مانده از تمدنهای بزرگ بشری نظیر هخامنشی، ساسانی، اشکانی، پارتی، اسلامی و ... . گرچه آثار و ابنیه باستانی مالکیت خصوصی نداشته و بهنوعی همه مردم مالک آن هستند ولی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بهعنوان متولی امر شناسایی، حفظ، احیا، معرفی و بهرهبرداری از این آثار نقش پررنگتری در این ارتباط دارد.
پیش از این هم در چندین نوشتار از بیتوجهی مسوولتن میراث فرهنگی استان نسبت به آثار و ابنیههای تاریخی جزیره نوشتیم. مسوولانی که کمتر توجهی را به خاگ و آثار بیپناهش داشتند تا اینکه شامگاه جمعه خبری در فضای مجازی منتشر شد که مدیریت عملیات عمومی جزیره خارگ گور معابد پالمیران را نورپردازی کرد. این اقدام باقریمقدم بهعنوان مدیر عملیات عمومی جای بسی خوشحالی و تقدیر را دارد که این مدیریت در کنار دیگر وظایف خود توجه ویژهای به حوزه میراث فرهنگی جزیره خارگ دارد و این توجه به فعل تبدیل شده است.
شکی نیست که همت عمومی و اراده عمومی برای حمایت از آثار باستانی در جزیره در میان شهروندان جزیره و مسوولان محلی هم وجود دارد. بخشداری، شورای اسلامی شهر، شهرداری، مدیریت عملیات عمومی و دیگر ارگانهای حاضر در منطقه همگی آماده ایفای نقش سازمانی و مسوولیت اجتماعی خود در این حوزه هستند.
اجرای فاز اول نورپردازی گور معابد پالمیران گام اول در این حوزه نیست و گام آخر نیز نخواهد بود، چراکه پیش از نیز اقدامات مرمتی و حفاظتی در این حوزه صورت گرفته است اما یک سوال اینجا مطرح میشود و آن اینکه نقش میراث فرهنگی استان در این میان چیست؟ و جای بسی تاسف است که مدیریت سابق میراث استان در طول دو سال و هفت ماه و 11 روز نشستن بر صندلی مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در عمارت کازرونی (ملوانان) ، حتی لحظهای برای بازدید از خارگ، آن را ترک نکرد. این درحالی است که به کرات از وی و دیگر مسوولان ادارهکل میراث فرهنگی استان برای بازید از جزیره خارگ دعوت شد تا آثار تاریخی و باستانی خارگ دست مهر و نوازش متولی خود را بر سر خود حس کنند، حسی که آثار جزیره دیرزمانی است که با آن بیگانه هستند. امیدوار هستیم مدیر جدید بخشی از بیمهریهای سالهای گذشته که بر آثار باستانی خارگ روا شده، بزداید.
در پایان از مدیر سابق میراث استان که بهعنوان یک مدیر بومی سکان هدایت آن را بر عهده داشت، دعوت میکنیم بهعنوان یک شهروند بوشهری برای نخستینبار به خارگ سفر کرده و وضعیت اسفناک آثار باستانی آن را از نزدیک ببینند، آثاری که تا چندی پیش خود مسوولیت آنها را بر عهده داشت و شاید لحظهای را با خود خلوت کند... .