بامدادجنوب- الهام بهروزی:

روزهای پنجشنبه و جمعه (16و17 دی ماه) شهرستان دشتستان، دیار نخلستان‌های سبز و سر‌به فلک کشیده میزبان همایون آواز ایران بود. همایونی که یکی از طلایه‌داران موسیقی سنتی ایران‌زمین به‌شمار می‌رود. این خواننده محجوب و خوش‌صدا این بار تور کنسرت «هوای گریه» را به استان بوشهر آورد تا اندکی حال دل‌های سوخته و بیقرار اهالی این دیار را خوش کند. هرچند پسندیده بود که این کنسرت در مرکز استان و در سالنی در خور شان این گروه و مردم برگزار می‌شد اما از سویی هم برگزاری کنسرت‌های خواننده‌های نام‌آشنای موسیقی کشور در شهرستان‌ها اتفاق میمونی است که باید به دیده تحسین به آن نگریست، چراکه همیشه این‌گونه بوده که شهرستان‌های اطراف برای دیدن رویدادهای هنری نظیر کنسرت و ... به مراکز استان‌ها می‌آیند اما این بار فرصت به یکی از شهرستان‌های بوشهر داده شد تا طعم میزبانی از رویدادی بزرگ را بچشد و کمبودها و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، برای مسوولان بیش از پیش مشهود شود. در گزارش پیشین خود در خصوص کنسرت موسیقی که مربوط به کنسرت «ناگفته» ناظری‌ها در بوشهر بود، به معضل نداشتن سالن اختصاصی کنسرت در بوشهر اشاره کردیم. شوربختانه بوشهر تنها نام «پایتخت انرژی» را یدک می‌کشد اما همچنان سرشار از کمبود و کاستی است. این استان در حوزه فرهنگ و هنر نیاز به نگاه ویژه‌ای دارد، به‌خصوص در شهرستان‌ها.

کنسرت «هوای گریه» در شرایطی در برازجان به روی سن رفت که سالن محل برگزاری آن استاندارد نبود و از کمترین امکانات برای برگزاری یک کنسرت مطلوب برخوردار بود، بدون‌شک عوامل برگزاری کنسرت‌های بزرگ در چنین مکان‌هایی با سختی‌های فراوانی روبه‌رو هستند و به‌خصوص وضعیت صدابرداری این‌کنسرت‌ها از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است ولی با وجود همه اینها این کنسرت به شکل موجه و مطلوبی برگزار شد اما می‌طلبد مسوولان استانی و شهرستانی و متولیان فرهنگی در این خصوص به‌شکل پویاتر و هدفمندتری پیش بروند، چراکه امروزه کنسرت‌های موسیقی نقش مستقیم و بسزایی را در به‌وجودآمدن نشاط و امید در جامعه ایفا می‌کنند. مردم ایران همواره با موسیقی پیوندی ناگسستنی دارند، به‌خصوص موسیقی سنتی که با فرهنگ ریشه‌دار و اصیل این سرزمین گره خورده و هیچ بهانه یا دیدگاهی نمی‌تواند این پیوند را پاره کند.

کنسرت «هوای گریه» نمود دلتنگی، شیدایی، انتظار، اصالت، شوق وصال، غم هجران، حسرت گذشته و شوکت موسیقی ایرانی است. کنسرتی که در خود تصنیف‌های شنیدنی از آلبوم‌های «نسیم وصل» و «با ستاره‌ها» را جای داده است. این کنسرت با تصنیف دلنواز «تو کیستی» سروده فریدون مشیری و با صدای جانبخش همایون شجریان در سالن طنین‌انداز شد. یکی از نقاط مثبت این کنسرت این بود که در آغاز هر تصنیف هنرمندی یکی از نوازندگان به نمایش گذاشته می‌شد و پس از آن با خوانندگی بی‌نظیر همایون و همنوازی دیگر نوازندگان تصنیف ادامه می‌یافت. 

لحظه‌لحظه آن شور بود و هیجان و دلتنگی اما در میان همه تصنیف‌ها این «هوای گریه» بود که ناخواسته شبنم اشک را بر گونه می‌نشاند: «دلم گرفته ای دوست، هوای گریه با من/ گر از قفس گریزم، کجا روم، کجا من؟/ کجا روم؟ که راهی به گلشنی ندارم/ که دیده بر گشودم به کنج تنگنا من/ نه بسته‌ام به کس دل، نه بسته دل به من کس/ چو تخته پاره بر موج، رها... رها... رها... من/ ز من هر آن‌که او دور، چو دل به سینه نزدیک/ به من هر آن‌که نزدیک، از او جدا جدا من/ نه چشم دل به سویی، نه باده در سبویی/ که تر کنم گلویی، به یاد آشنا من/ ز بودنم چه افزون؟ نبودنم چه کاهد؟/ که گویدم به پاسخ که زنده‌ام چرا من؟/ ستاره‌ها نهفتم، در آسمان ابری/ دلم گرفته ای دوست، هوای گریه با من». این تصنیف چنان پر از احساس و پر از اندوه‌ای قابل لمس بود که همایون شجریان نیز پس از پایان آن خیسی چشمانش را زدود. برخی از آوازها و تصنیف‌ها زبان دل و جان است و خواننده و شنونده را چنان غرق خویشتن خویش می‌کند که دیگر فضا و مکانی که در آن قرار گرفته است، در نمی‌یابد، بلکه هر آنچه هست، صحبت خاطره است و دل. «هوای گریه» هم نوای دل‌های اسیر و تنهاست. در این کنسرت تصنیف‌های «تو کیستی» (سروده فریدون مشیری)، «خانه سودا» (سروده مولانا)، «هوای گریه» (سروده سیمین بهبهانی)، «افسونگر» (فریدون مشیری)، «غریبانه» (سروده سایه)، «عشق از کجا» (مولانا)، «با ستاره‌ها» (حسین منزوی)، «دفتر دل» (از فریدون مشیری) و «نسیم وصل» (سروده رهی معیری) اجرا شد. همایون شجریان پس از اجرای تصنیف «دفتر دل» به همراه نوازندگان گروه ایستاد و از آن همه مهربانی و استقبال حاضران تشکر کرد اما در این زمان با درخواست حاضران در سالن روبه‌رو شد که چرا از حال استاد شجریان به ما خبری نمی‌دهید، در مقابل این همه شور و عشق تصمیم گرفت دمی با مخاطبان خود سخن بگوید و با مهربانی خطاب به حاضران در سالن گفت: «از لحظه ورودم به بوشهر با عشق و محبت فراوان مردم بوشهر نسبت به استاد روبه‌رو شدم، اتفاقا پیش از این‌که به‌روی سن بیاییم، به‌طور اتفاقی با پدر صحبت کردم و از محبت و عشق شما به او گفتم و گفت که سلام مرا به همه برسان و بگو که دوستتان دارم». این جمله وی با تشویق حاضران در سالن روبه‌رو شد و وی در پایان با تصنیف «مرغ سحر» شب به‌یادماندنی و ماندگاری را برای هواداران خود رقم زد. 

نوازندگانی که در این کنسرت همایون موسیقی سنتی ایران را که بدون‌شک میراث‌دار برازنده‌ای برای خسروی آواز ایران است، همراهی کردند عبارت بودند از: سینا جهان‌آبادی (کمانچه)، حسین رضایی‌نیا (دف، دایره و بندیر)، پاشا هنجنی (نی)، پریچهر خواجه (قانون)، صابر نظرگاهی (تار)، آیین مشکاتیان (تنبک)، شهرام رکوعی (فلوت)، علی جعفری‌‌پویان و پریسا پیرزاد (ویلن)، لعیا اعتمادی (ویلن آلتو)، نگار نوراد (ویلنسل) و پورنگ پورشیرازی (کنترباس). تنظیم این قطعات را محمدجواد ضرابیان و سینا جهان‌آبادی بر عهده داشتند و غلامرضا صادقی نیز صدابرادری این اجرا و سرپرستی کنسرت را هم سینا جهان‌آبادی عهده‌دار بودند.

در پایان کنسرت به سراغ یکی از حاضران در سالن رفتم و نظرش را در خصوص این کنسرت جویا شدم. پویا نصیری که شغلش آزاد است اما از طرفداران موسیقی سنتی است، در این باره به بامداد جنوب گفت: برای اولین‌بار بود که نام پرآوازه شجریان در سپهر هنری استان درخشید. انتظار می‌رفت که در مرکز استان و شهر بوشهر و در سالنی مناسب و در خور شأن از این گروه معتبر پذیرایی می‌شد.

 وی در ادامه با بیان این‌که این فضا و سالن در شأن همایون شجریان نبود، افزود: سیستم صوتی سالن ضعیف بود البته جاگیری سالن هم مناسب نبود و پیدا کردن آن وقت‌گیر بود. علاوه بر اینها تبلغات و اطلاع‌رسانی‌ها بی‌نهایت ضعیف بود، به استثنای بوشهر و برازجان اطلاع‌رسانی در سایر شهرستان‌ها بسیار کمرنگ بود اما در مجموع اجرای همایون شجریان در این کنسرت عالی بود. 

بعد از آن به سراغ دختر جوانی رفتم و از وی نیز در خصوص کیفیت کنسرت سوال کردم. نگین محمدی که دانشجوی رشته کامپیوتر است و بیشتر سبک‌های پاپ و رپ را دوست دارد و برای نخستین بار است که به یک کنسرت سنتی می‌رود، به بامداد جنوب گفت: با این‌که تاکنون تجربه دیدن چنین کنسرتی را از نزدیک نداشتم اما بی‌نهایت از آن خوشم آمد ولی یک نقد هم دارم و آن این است که کاش استان ما مثل شهرهای دیگر سالن کنسرت داشت، چراکه این سالن اصلا مناسب این کنسرت نبود.

به سوی بانویی دیگری رفتم که در جریان گفت‌وگو متوجه شدم از طرفدران پر و پا قرص موسیقی اصیل ایرانی و دانش‌آموخته رشته گرافیک است، در این خصوص به بامداد جنوب گفت: هر چند اجرا خوب بود ولی انتظار داشتم که همایون در این کنسرت با گروه اصلی خود به بوشهر می‌آمد و با آمادگی بیشتری به اجرا می‌پرداخت ولی در کل همایون همچنان در موسیقی سنتی ایران می‌درخشد و این مساله هم باعث نمی‌شود که چیزی از ارزش وی بکاهد، چراکه همایون با دل و جان می‌خواند و هنرش به دل می‌شیند. خیلی خوشحالم که در بوشهر میزبان این هنرمند بی‌همتا بودیم و امیدوارم مسوولان هم از این به بعد بیشتر به ذائقه و سلیقه مردم استان توجه کنند. همایون شجریان در هر کدام از شهرهای بوشهر به اجرا بپردازد، مردم استقبال می‌کنند چون همه او و هنرش را دوست دارند.