بامداد24/مریم خوئینی: حسن روحانی که همچنان در نیویورک به سر می‌برد،قرار است امروز در مجمع عمومی سخنرانی کند. اما در طول دوره اقامت خود در مقر سازمان ملل با مقامات برخی از کشورها دیدار و در نشست‌ها جمعی سخنرانی کرد. در همین راستا رئیس‌جمهور در ادامه دیدارهای خود با سران کشورهای مختلف در نیویورک، با داود اغلو نخست‌وزیر ترکیه گفت‌وگو کرد.
روابط ترکیه و ایران در چند سال اخیر، در شرایط مطلوب و ایده‌آلی نبوده و می‌توان گفت، اختلافات ریشه‌دار تهران و آنکارا در پرونده سوریه بر روابط دو سویه تاثیر گذاشته است. بر همین اساس، می‌توان به سفر محمد‌جواد ظریف به ترکیه که در آخرین ساعات لغو شد، اشاره کرد. حال با دیدار روحانی و داود اغلو در نیویورک انتظار می‌رود که در مورد پرونده سوریه گفت‌وگو‌های بیشتری صورت گیرد.
این گفت‌وگو در حالی صورت می‌گیرد که گفته می‌شود، مساله سوریه در راس رایزنی‌های دیپلماتیک در نشست سال جاری مجمع عمومی سازمان ملل به‌شمار می‌رود.
محمد‌علی دستمالی تحلیلگر مسائل منطقه در این باره در گفت‌وگو با بامداد جنوب می‌گوید: عزم جدی رئیس‌جمهور کشورمان برای دیدار با سران کشورهای جهان در شرایطی صورت می‌گیرد که ایران تا حدودی به پبروزی در مذاکرات هسته‌ای دست پیدا کرده است و با دست پر و با اقتدار عازم نیویورک شد. ما در شرایطی شاهد این دیدارها هستیم که در دو سه ماه اخیر نیز تهران میزبان چندین هیات اروپایی و غربی بوده است، این رویداد نشان می‌دهد که راه برای فعالیت‌های دیپلماسی ایران هموار شده است. بر همین اساس، قرار است روحانی در نیویورک با هیات‌هایی از فرانسه ایتالیا، ژاپن و ... دیدار کند.
این کارشناس بین‌المللی ادامه داد: دیدار روحانی با رئیس‌جمهور فرانسه و نخست‌وزیر ژاپن دیدارهای بسیار مهمی خواهد بود. با توجه به قدرت فرانسه در اتحادیه اروپا و همچنین قدرت نفوذ ژاپن در قاره آسیا این دیدارها از اهمیت بالایی برخوردار است، از سوی دیگر، به شخصه چون روابط ایران و ترکیه را ارزیابی می‌کنم، معتقد هستم که دیدار روحانی و داود اغلو نخست‌وزیر ترکیه می‌تواند از دیدار فرانسه و ژاپن هم مهم‌تر باشد. آن هم به این دلیل که ترکیه یک همسایه مهم و قدرتمند است.
دستمالی تصریح کرد: ترکیه برای ایران دروازه ورود به غرب است. از آن سو ایران نیز برای ترکیه دروازه ورود به شرق است. این دو کشور اگر چه در برخی حوزه‌ها رقیب یکدیگر هستند و اختلاف نظرهای هم دارند اما هیچ گزینه‌ای بهتر و مطلوب‌تر از تعامل و همکاری ندارند.
وی ادامه داد: متاسفانه ما در چند ماه اخیر شاهد این بودیم که اختلاف نظر ایران و ترکیه در پرونده سوریه حتی در سفر آقای ظریف به ترکیه نیز اثر گذاشت و باعث شد، این سفر لغو شود و تاکنون هم انجام نشده است.
این تحلیلگر ارشد مسائل ترکیه ادامه داد: این مساله را نباید فراموش کنیم که ایران و ترکیه در پرونده سوریه منافع و مصالح مشترکی ندارند و منافعشان در راستای یکدیگر نیست، این مساله هم چیز عجیبی نیست، چرا‌که دو کشور متفاوت با هدف و آرمان‌های که لزومی ندارد شبیه به هم باشند، اهداف خود را دنبال می‌کنند.
دستمالی تصریح کرد: به باور من هر چقدر ایران و ترکیه در پرونده سوریه اختلاف نظر جدی و بنیادی داشته باشند اما نباید بگذارند که این اختلاف نظرها در چندین پرونده دیگر بر ظرفیت همکاری و ارتقای روابط متقابل این دو کشور تاثیر بگذارد. هیچ‌گاه نباید پرونده سوریه به دیگر پرونده‌ها و منافع ما ضربه بزند. در دنیای دیپلماسی باید واقع‌بین باشیم. نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که اختلاف نظرها جدی ما در این‌باره در یک دیدار یک ساعته حل شود، چرا‌که این اختلاف‌ها به‌طور قاعده‌مند بر جا می‌ماند اما می‌توان امید داشت.
وی یادآور شد: بدون شک در دیدار روحانی و داوداغلو بیشترین زمان به بحث سوریه اختصاص پیدا خواهد کرد، چرا‌که این بحث برای کل منطقه یک بحث جدی و حیاتی است. با توجه به این‌که هر دو کشور منافع و اهداف خاصی را دنبال می‌کنند، ما باید امیدوار باشیم که در میان مدت ایران و ترکیه هر دو در برنامه‌های خودشان آرام‌آرام به این مساله نزدیک شده و به آن بپردازند. هر چند می‌توان در سایه برگزاری انتخابات آزاد به گزینه کنار گذاشتن دموکراتیک بشار اسد هم فکر کرد اما این‌که ترکیه بخواهد به کمک امریکا و ناتو و ائتلاف ضد داعش طومار بشار اسد را ببندد، دست‌کم در شرایط کنونی فرضی محال است، اگر هم عملی شود، هزینه بسیاری برای خاورمیانه خواهد داشت. از سوی دیگر هم این‌که ایران بخواهد بشار اسد تغییر می‌کند و بر سر قدرت بماند، مخالفان بشار اسد نیز هیچ امکانی در دست نداشته باشند، امکان پذیر نخواهد بود، بنابراین این دو کشور می‌توانند در یک نقطه مشترک به‌نام برگزاری انتخابات آزاد با حضور ناضران بین‌المللی به تفاهم برسند.
وی تاکید کرد: این توافق ممکن است خیلی دشوار باشد و برای رسیدن به چنین نقطه نظر مشترکی ضرورت دیدارها و مذاکرات طولانی‌مدت وجود داشته باشد اما به هرحال ایران و ترکیه دو کشور قدرتمند خاورمیانه هستند که از بیشترین و بالاترین صلاحیت لازم برای حل مشکلات خاورمیانه برخوردار هستند.
