ترور زهران علوش، فرمانده شبکه جیش‌الاسلام ابهام‌های بسیاری را در آستانه مذاکرات صلح سوریه به وجود آورده، آن هم در حالی که قرار است حکومت سوریه و گروههای مخالف اواخر ژانویه در ژنو گردهم آیند و به مذاکره با یکدیگر بپردازد.
تحلیلگران بر این اعتقادند که ترور علوش می‌تواند تاثیرات بسیاری بر مخالفان سوری و کسانی که برای مذاکرات صلح سوریه تلاش می‌کنند، بگذارد، به ویژه که علوش شبکه گسترده‌ای از روابط قوی در داخل و خارج از سوریه داشت و از چهره پراگماتیکی برخوردار بود، تا آن جا که بسیاری او را طرفی قدرتمند در مبارزه با گروههای تندرو می‌دانستند.
جیش‌الاسلام و زهران علوش مورد حمایت عربستان سعودی هستند و ترور علوش ضربه‌ای سخت به منافع عربستان در سوریه نیز وارد کرده است. در این میان علوش نقشی استثنائی و موفق در یکپارچه کردن جریان مخالف سوری داشت. با کشته شدن او این نقش از میان رفت. او همچنین از افراد موثر در احقاق صلح متزلزل اما هدفمند مذاکرات سیاسی جنگ در سوریه بود.
مذاکرات نیاز به مشارکت طرف‌های تندرویی مثل زهران علوش دارد تا بتواند جامعیت یابد. مرگ او می‌تواند تاثیر مستقیم بر فرایند صلح بگذارد، چرا‌که باعث تضعیف جیش‌الاسلام خواهد شد و آن را متزلزل خواهد کرد.
در عین حال ناظران می‌گویند هدف از کشتن زهران تسهیل کار برای مخالفان برای ورود به مرحله صلح است تا دیگر نیازی به شعارهای دهان پرکن و بزرگ نباشد. بسیاری می‌گویند بزرگ‌نمایی در شعارها و تلاش برای عملی کردن آنها حامیان خارجی جیش‌الاسلام را خشمگین کرد و حتی موجب خشم برخی از رهبران جیش‌الاسلام نیز شد تا آنجا که برخی از آنها در نوامبر گذشته خواستار کناره گیری زهران و واگذاری ریاست ستاد ارتش جیش‌الاسلام شده بودند.
با توجه به این که علوش خود شخصا در درگیری‌های مهم مشارکت می‌کرد و به‌طور مستقیم جنگ‌ها را اداره می‌کرد، انتظار می‌رفت در یکی از نبردها کشته شود برای همین بسیاری از رهبران جیش‌الاسلام تلاش می‌کردند به سمت معاونت او منصوب شوند تا به محض این که او کشته شود یا کناره‌گیری کند جای او را بگیرند. این مساله دقیقا در نبرد اخیری که علوش در آن کشته شد، اتفاق افتاد. ساعاتی بعد از مرگ علوش مسوولان شبکه جیش‌الاسلام‌ابو همام البویضانی 40 ساله را به جای او منصوب کردند.
آن‌طور که رامی عبدالرحمن، مدیر دیده‌بان حقوق بشر سوریه می‌گوید، او بر آمده از خانوده‌ای نزدیک به جماعت اخوان‌المسلمین از شهر دوما در غوطه شرقی است. پیش از این علوش مورد هدف گروههای وابسته به اخوان المسلمین بود. گروه‌هایی که بسیاری از آنها اخیرا به جیش‌الاسلام پیوسته بودند اما از آن جا که جیش الاسلام از تفکر و ایدئولوژی دینی به جای ایدئولوژی اخوانی استفاده می‌کند این مساله سبب شده بود تا ایدئولوژی اخوان به شدت تضعیف شود و حتی حضور سیاسی و ایدئولوژیکش در اطراف دمشق کاهش یابد. جیش‌الاسلام همین شیوه را در مواجهه با جبهه‌النصره نیز به کار برد و مانع از ظهور آن در مناطقی که جنگ‌های مذهبی در آنها در جریان است، شد. به این ترتیب جیش‌الاسلام توانسته بود جلوی نفوذ بسیاری از گروه های تندرو را بگیرد.
اگر عملیات کشته شدن علوش را در راستای رخدادها و تحولات سوریه بدانیم می‌توانیم این را بگوییم که این عملیات به نفع نظام سوریه و دستاوردی در کنار دیگر دستاوردهای سوریه مثل رسیدن به توافق با داعش برای خارج کردن 5000 تن از نیروها و خانواده‌هایشان از اردوگاه الیرموک و الحجر الاسود است. همچنین این دستاوردها به موفقیت دیپلماسی روسیه به رهبری سرگئی لاوروف، وزیر خارجه این کشور در عدم اشاره به سرنوشت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه در قطعنامه اخیر شورای امنیت اضافه می‌شود.
به هر حال هلاکت زهران علوش و جمعی 19 نفره از سران تکفیری در یک عملیات اطلاعاتی یقینا شکست بزرگ سعودی‌ها و هلاکت عنصر اصلی اطلاعاتی آنها در سوریه بوده و قطعا می‌تواند بر موضع عربستان در آستانه دور جدید مذاکرات بحران سوریه تاثیر‌گذار باشد. البته نباید این نکته نیز از قلم نباید بیفتد که عبدالناصر شمیر، سرکرده گردان الرحمان، برادر زهران علوش هم در میان کشته‌شدگان حمله هوایی روسیه به غوطه‌شرقی بوده است و همچنین سخنگوی جیش‌الاسلام و هر دو جانشین علوش نیز به هلاکت رسیدند. حالا باید دید، از این اقدام گروههای دیگر معارض چه درسی می‌گیرند. مساله‌ای که نشان می‌دهد هر نوع توافقی منتظر واکنش‌های نظامی صحنه‌ای است و قبل از هر توافقی باید وضعیت میدان نبرد مشخص شود.
