یکی از ویژگی‌های بارز سازهای ایرانی بی‌شک پراحساس بودن و سوزناک بودن آنهاست. البته در همین سوزناک بودن شادی بزرگی نهفته است که انسان را مجذوب و مشعوف می‌کند.
بامدادجنوب-الهام بهروزی: مولانا با لطافت طبع می‌گوید: «باز کن نغمه جانسوزی از آن ساز امشب/ تا کنی عقده اشک از دل من باز امشب/ ساز در دست تو سوز دل من می‌گوید/ من هم از دست تو دارم گله چون ساز امشب/ مرغ دل در قفس سینه من می‌نالد/ بلبل ساز ترا دیده هم‌آواز امشب/ زیر هر پرده ساز تو هزاران راز است/ بیم آنست که از پرده فتد راز امشب/
گرد شمع رخت ای شوخ من سوخته‌جان/ پر چو پروانه کنم باز به پرواز امشب/ گلبن نازی و در پای تو با دست نیاز/ می‌کنم دامن مقصود پر از ناز امشب/ کرد شوق چمن وصل تو ای مایه ناز/ بلبل طبع مرا قافیه‌پرداز امشب/ شهریار آمده با کوکبه گوهر اشک/ به گدایی تو ای شاهد طناز امشب»
یکی از ویژگی‌های بارز سازهای ایرانی بی‌شک پراحساس بودن و سوزناک بودن آنهاست. البته در همین سوزناک بودن شادی بزرگی نهفته است که انسان را مجذوب و مشعوف می‌کند. گاه با نواهای زیبا و لطیف انسان را به عالمی دیگر می‌برند و گاه با زیبا ادا کردن مفهوم شعر، انسان به حقیقتی که در وجودش نهفته است، پی می‌برد و گاه او با ساز دلباخته موسیقی می‌شود و ذوق دیگری در وجودش نقش می‌بندد. سازهای زهی چون سه‌تار و ... با نوای غمگین و لطیف خود انسان را دستخوش احساسات بکر و خفته‌اش می‌کند، چه بسیار عشاق رنجیده از غم هجران محبوبه، با نوای بینوای این ساز، ساعت‌ها شرح فراق خویشتن را با سینه‌ای شرحه‌شرحه حکایت می‌کنند و از جدایی‌ها و گسستن‌ها می‌نالند. این‌گونه به نظر می‌رسد که سه‌تار خود نیز روزی عاشق بوده است که این‌گونه پر سوز و گداز به شرح هجران می‌پردازد... . در این باره به گفت‌وگو با بانوی جوانی پرداختیم که با تار و پود جانش به فراگرفتن این هنر روی آورده است.
خدیجه بختیاری‌آزاد در گفت‌وگو با بامداد جنوب گفت: ساز سه‌تار نسبت به سایر سازها صدای مخملین و ظریفی دارد، با ناخن انگشت سبابه نواخته می‌شود و دارای لحن و نوای غمگینی است. به همین دلیل سه‌تار را ساز تنهایی می‌نامند و یک ساز کاملا اصیل ایرانی است. در غرب آسیا سازهای هم‌خانواده سه‌تار با یک شکل و شمایل نزدیک به آن ساخته می‌شوند.
وی در خصوص این‌که چگونه شد که به این ساز روی آوردید، افزود: برای اولین‌بار در محفل دوستانه‌ای صدای این ساز را شنیدم که این صدا مرا تحت تاثیر قرار داد و از آن موقع علاقه‌مند به یادگیری این ساز شدم و به آموختن آن روی آوردم اما شوربختانه به‌طور کلی در جامعه ما نقش ساز خیلی کمرنگ و احساس نیاز به داشتن یک صدای لذت‌بخش زیاد شده است که امیدوارم در آینده این ساز در بین جوان‌ها جای خود را پیدا کند.
این نوازنده ساز سه‌تار با اشاره به این‌که در حال حاضر تعداد زیادی نوازنده بانو در استان دیده می‌شود که هم به‌صورت فردی و هم گروهی در حال نواختن این ساز هستند، خاطرنشان کرد: آنها با عشق و بسیار پرانگیزه در این زمینه فعالیت می‌کنند، به‌طوری که با وجود مشغله فراوان، باز هم در این عرصه خوش می‌درخشند.
بختیاری‌آزاد در خصوص ویژگی این ساز گفت: سه‌تار ساز تنهایی است و صدای غمگین آن همراه با احساس لطیف نوازنده می‌تواند یک فضای روحانی و عرفانی در شنونده ایجاد کند و او را با خود همراه سازد. تمام اینها بستگی به عواطف و احساسات نوازنده در حین نوازندگی دارد. این ساز ساختاری کاملا ساده و در عین حال نسبت به سازهای دیگر صدایی زیبا و لطیف دارد، در کل تمام سازها سختی خود را دارند، اگر به‌صورت حرفه‌ای بخواهیم به این ساز نگاه کنیم، از دشواری‌های نواختن این ساز، نوع مضراب زدن و به صدا درآوردن آن با صدایی صاف و گوش‌نواز است.
وی در خصوص مشکلات هنرمندان بانوی در استان عنوان کرد: متاسفانه در هیچ جای کشور به بانوان حق امتیاز در زمینه موسیقی داده نمی‌شود، در استان ما هم نیز بانوان نوازنده از این حق محروم هستند و فقط در قالب اجراهای هنرجویی و کارگاهی اجازه فعالیت دارند که خوشبختانه همیشه در این اجراها موفق و سربلند ظاهر شده‌اند.
بختیاری‌آزاد که دانش‌آموخته مهندسی نرم‌افزار است و در یک خانواده فرهنگی پا به عرصه وجود گذاشته است، یادآور شد: من هنوز اول راه هستم و به عقیده خودم یک نوازنده زمانی می‌تواند در این عرصه حرفی برای گفتن داشته باشد که بتواند ابتدا از نوازندگی خود لذت ببرد و سپس به سایرین تفهیم کند. به‌طور مسلم در زندگی هنری یک هنرمند زمان‌هایی پیش می‌آید که نوازنده به هر دلیل خسته و یا ناامید می‌شود ولی یک حس درونی شوق و علاقه وافر باعث ادامه راه می‌شود. متاسفانه یکی از مشکلات اصلی بانوان حمایت نشدن از سوی مسوولان است، متاسفانه حمایت آنها در زمینه نوازندگی بسیار ناچیز است و اگر هم حمایتی هم صورت گرفته در حد آموزشگاه‌های موسیقی است. مسوولان ابتدا باید هنرمندان این استان را بشناسند و در صدد جذب آنها و ایجاد یک فضای هنری باشند و با توجه و پیگیری‌های خود در آنها ایجاد انگیزه کنند. از نماینده این دوره مجلس هم تقاضا دارم به هنر و هنرمندان استان به‌ویژه بانوان هنرمند گوشه‌چشمی داشته باشد و ما را مورد حمایت خود قرار بدهد.
این بانوی نوازنده که دختر شاعر هم‌استانی، یوسف بختیاری‌آزاد است، در خصوص همنوازی این ساز گفت: همنوازی سازها برای زیباتر شدن و ایجاد یک فضای دلنشین انجام می‌شود، به‌طوری که شنونده بتواند با فضای موسیقی ارتباط برقرار کند. این ساز در محفل‌های سنتی خود را نمایان و شنونده را به یک ملودی آرام و دلنواز میهمان می‌کند.
بختیاری‌آزاد با اشاره به این‌که اگر مسوولان این مرزبوم از ساز سه‌تار حمایت کنند، خاطرنشان کرد: این ساز اصیل می‌تواند نقش اصلی خود را ایفا کند، زیرا تمام کسانی که نوازنده این ساز هستند، بسیار عالی درخشیده‌اند. از استادان مطرح این ساز در کشور می‌توان به حسین علیزاده، داریوش طلایی، کیوان ساکت و ... اشاره کرد. البته در استان هم افرادی که در این زمینه مشغول به فعالیت هستند، به‌خوبی در این عرصه ظاهر شده‌اند، از جمله عبدالحسین مصدق‌زاده که استاد من نیز است.
وی در پایان افزود: از شما سپاسگزارم که این وقت را در اختیار من قرار دادید و به این بخش هنری گوشه چشمی داشتید، امیدوارم مسوولان هم با درایت خود بتوانند بخش کوچکی از مشکلات هنرمندان استان را حل کنند.
X Share