بامدادجنوب- سیدعلی موسوی: تحولات چند روز اخیر یمن و به عبارت بهتر تصمیات غیر منتظره عبد ربه منصور هادی رئیسجمهور مستعفی این سوال را مطرح میکند که آیا تعیین سرلشکر «علی محسن الاحمر» بهعنوان معاون وی، برنامهای سعودی بهمنظور زمینه چینی برای ریاست جمهوری الاحمر است.
در این خصوص بسیاری از کارشناسان مسائل یمن معتقدند انتخاب سرلشکر علی محسن الاحمر به عنوان معاون رئیسجمهور و احمد عبید بن دغر بهعنوان نخست وزیر و جانشین خالد بحاح از سوی عبدربه منصور هادی زمینهساز تصدی پست ریاست جمهوری یمن در آینده از سوی الاحمر و پست رهبری حزب کنگره به وسیله احمد عبید بن دغر است.
تصمیات غیرمنتظره یا زلزله قوی در ائتلاف سعودی
این تصمیمات غیرمنتظره نه تنها در پرونده یمن و تحولات آن در سطح سیاسی و دیپلماتیک بلکه در سطح ائتلاف نظامی عربی به رهبری عربستان به مثابه زلزلهای قوی است. بعید نیست همانطور که در بیانه عزل بحاح آمده است، دلیل برکناری او که در گذشته نامزد مقتدر جانشینی عبدربه منصور هادی بهشمار میرفت، ناشی از ناکامی دولت متبوعش در کاهش درد و رنج ملت یمن باشد اما در این خصوص عوامل دیگری نیز دخیل هستند از جمله اختلاف عمیق بحاح با عبدربه منصور هادی و ناکام ماندن عربستان در نزدیک کردن آن دو به یکدیگر. علاوه بر این باید در نظر داشت که بحاح به کشور امارات متوسل شد تا حامی داشته باشد و خانواده وی نیز به امارات منتقل شدند که این موضوع حساسیت همپیمان سعودیاش را به شدت برانگیخت. از دیگر عوامل موثر در برکناری بحاح میتوان به خودداری استقبال امارات از انتخاب سرلشکرالاحمر بهعنوان معاون فرمانده کل نیروهای مسلح یمن اشاره کرد، زیرا الاحمر یکی از بزرگترین حامیان حزبالاصلاح بهعنوان نسخه یمنی جنبش اخوان المسلمین به شمار میرود و همین امر باعث افزایش رکود روابط میان امارات و عبدربه منصور هادی شد.
انتخاب الاحمر و بن دغر گامی حساب شده است
به هر حال انتخاب الاحمر و بن دغر در پستهای دوم و سوم ساختار حاکمیت یمن گامی است که پس از بررسی عمیق اتخاذ شد و هدف از آن پیشگیری از افزایش محبوبیت مردمی علی عبدالله صالح رئیسجمهور سابق این کشور است. جالب اینکه محبوبیت صالح در تظاهرات یک و نیم میلیون یمنی در میدان السبعین در مرکز صنعا همزمان با سالروز عملیات نظامی توفان قاطعیت عربستان نمود یافت و در جریان آن وی با قرار گرفتن پشت تریبون و ایراد سخنرانی به شدت عربستان را مورد حمله قرار داد. در این میان الاحمر و بن دغر بزرگترین دشمنان علی عبدالله صالح به شمار میآیند حال آنکه الاحمر سالها دست راست صالح بود و فرماندهی جنگ علیه جداییطلبان در سال 1994 را برعهده داشت و بن دغر نیز مرد شماره دو حزب کنگره یمن به شمار میرفت.
ماموریت بعدی سرلشکر الاحمر فرماندهی نیروهای یمنی هوادار عبدربه منصور هادی است به اضافه اینکه تلاش خواهد کرد تا وفاداری برخی از عشایر و قبیله حاشد را بهعنوان یکی از بزرگترین قبایل یمن جلب کرده و ائتلاف عبدربه منصور هادی و حامیانش را در ریاض با جنبش اخوانی الاصلاح و سایر قبایل و عشایر این کشور تقویت کند.
اما ماموریت بن دغر نخست وزیر جدید نیز بر چگونگی ایجاد شکاف در حزب کنگره و یا به عبارت بهتر متزلزل کردن پایگاه مردمی و تلاش برای جذب بیشترین تعداد از اعضای آن متمرکز خواهد شد. او برای این کار باید به اعضای این حزب این پیام را بدهد که نقش آنان و حزب متبوعشان به این شرط در دولت جدید تضمین است که از علی عبدالله صالح دور شوند. این ماموریت با بودجه فراوان و مشوقهای شغلی وسوسهانگیز و اعطای پستهای عالی و متوسط مورد پشتیبانی قرار خواهد گرفت.
آینده روابط عربستان و امارات چه میشود؟
نکته قابل ملاحظه دیگر روابط آتی عربستان و امارات و اقدامات بعدی و بازتابهای احتمالی ناشی از آن بر روابط عربستان و امارات در آیندهای نزدیک است. در این خصوص باید در نظر داشت که امارات قویترین شریک عربستان در ائتلاف توفان قاطعیت (جنگ ویرانگر آل سعود) بود و بیشترین تلفات مالی و جانی و نظامی را در این نبرد متحمل شد و بی تردید این امارات بود که بحاح را تحت حمایت خود قرار داده و میزبان او بود و به همین دلیل از انتخاب الاحمر با گرایش اخوانی به عنوان معاون رئیسجمهور یمن خرسند نخواهد بود. نکته قابل ملاحظه اینکه این انتصابهای غیرمنتظره چند روز پیش از اجرای توافق آتشبس و از سرگیری مذاکرات میان طرفهای متخاصم در یمن صورت گرفت. مذاکرات طرفهای متخاصم یمن قرار است با نظارت سازمان ملل در کویت برگزار شود و نقشه جدیدی برای نبرد در یمن و ماهیت ائتلافهای سیاسی و نظامی آن ترسیم خواهد کرد. به هر حال روزهای آتی آبستن حوادث و تحولات بسیاری خواهد بود که باید منتظر ماند و دید چه میشود.