بامدادجنوب- مهدی محمدی: استان بوشهر در منطقه گرم و خشک ایران و در ساحل خلیج فارس واقع شده است، استانی که بهدلیل نبود یک رودخانه دائمی پر آب همواره در تهدید خشکسالی، کم آبی و حتی قحطی قرار گرفته و به نظر هم نمیرسد که در آیندهای نزدیک بحران آب آن حل شود.
چندی پیش در گزارشی که در مورد بحران آب در استان و کشور نوشتیم این مساله را مورد تدقیق و تجزیه قرار دادیم که استان ما بیش و پیش از آنکه دچار بحران آب باشد، دچار بحران مدیریت در منابع آبی خود است. متاسفانه بحران مدیریت به مراتب خطرناکتر و سختتر از بحران بیآبی است. در آن گزارش یادآور شدیم که در استان بوشهر سیستم آبرسانی بهشدت فرسوده است و فرسودگی مدیران در این حوزه و بیخیالی آنها در حوزه مدیریت صحیح منابع آبی باعث بروز تنشهای بسیاری شده است.
گزارشهایی که سازمانهای بینالمللی در مورد بحران آب منتشر کردهاند، اوضاع را برای آسیای جنوب غربی بهخصوص جنوب غرب ایران بهشدت آشفته کرده است. این آشفتگی تا آنجا پیش رفته است که هنوز نمیدانیم باید برای آینده این بحران چه کرد و قرار است چه راهکارهایی را برای پایان آن در نظر بگیریم. پرواضح است، مساله انتقال آب از استانهای دیگر به داخل استان محل چالش بسیاری است. خشکسالی بدون شک دامن همه کشور را گرفته است و مختص استان ما نیست.
در حالی که استانهای فارس و کهگیلویه بیشترین سهم را در تامین آب آشامیدنی ما بوشهریها دارند، اعتماد کردن به این منابع میتواند آینده امنیت آبی استان را به خطر بیندازد. مشخص نیست که دورههای متعدد خشکسالی که منطقه را در بر گرفته، کی تمام شود اما در صورت برنامهریزی دقیق میتوان امیدوار بود که در آینده دستکم در حوزه شرب، دچار بحران کسری آب نشویم.
علوم دسترسی به منابع آبی و تجدید منابع آبی از جمله پیشرفتهایی است که بشر در طول دهههای گذشته به آن رسیده است اما اینکه این علوم کی به استان ما برسد، محل سوال بوده و باید مدت زمان بیشتری منتظر این مساله ماند. شاهد مثال این موضوع، همین کشورهای عرب حوزه خلیجفارس است، کشورهایی که چندین دهه است با اتکا به صنعت آب شیرینکنهای بزرگ، بخش عمدهای از نیازهای خود را برطرف کرده و هم آب شرب موجود خود را بهصورت صحیح مصرف میکنند.
اما تا چه اندازه این صنعت در ایران و استان ما وارد شده است؟ انتشار اخباری مبنی بر کاهش 34 هزار مترمکعبی حقآبه استان از شهرستان کازرون، نگرانیهای عمدهای را در استان بهوجود آورده است. بحرانی که باعث شد عدهای از ساکنان شهر بوشهر با تجمع در برابر استانداری بوشهر، به نداشتن آب در طول روزهای هفته اعتراض کرده و خواهان رسیدگی به آن شوند.
البته در این زمینه اطلاعات ما نشان میدهد که با حضور مدیریت فعلی در حوزه آب، امیدواری چندانی برای حل و فصل بحران وجود ندارد و باید مساله را بهصورت ریشهای حل و فصل کرد. زد و بندها و حب و بغضهایی که در این حوزه وجود دارد و باعث اعتراض گسترده شهروندان برازجانی در تابستان سوزان سال گذشته شد و دامنه آن حتی به بوشهر هم رسید، بهدلیل حمایتهای خاص از مسوولان این حوزه، باعث تغییر جدی و تاثیرگذار در آن نشد.
در این میان وعدههای داده شده در خصوص ورود آب شیرینکنهای بزرگ به استان هم راه به جایی نبرده است و همه مسائل طبق معمول با فعل «میشود»، «بشود» و «خواهد شد» به پایان میرسد و سر همه هم بیکلاه میماند. در همین راستا اما معاون عمرانی استانداری بوشهر که هنوز دستگل دهکده گردشگری آن به بار ننشسته و نتوانسته بحرانهای موجود در حوزه شهرداریها را کنترل کند – که البته اگر خود به آن دامن نزند – اعلام کرده که قصد دارد در حوزه آبشیرین کن سرمایهگذاری جدی صورت بگیرد.
معاون عمرانی استانداری روز پنجشنبه با صحت بر بحران آب در استان گفته بود: «با توجه به کمبود منابع آبی در استان بوشهر، با ساخت چندین دستگاه آبشیرینکن، بخشی از آب شرب استان بوشهر از شیرینسازی آب دریا تامین میشود.» وی البته به این نکته اشاره نکرد که در استان ما بیش از بحران آب، بحران مدیریت آب داریم. او که از پروژه آبشیرین کن بوشهر بازدید میکرد در ادامه با بیان اینکه ساخت چندین ایستگاه آبشیرینکن در استان در دستور کار قرار گرفته است و شاهد پیشرفت خوبی در این زمینه هستیم، به صدور مجوز ساخت آبشیرینکن با ظرفیت ۳۰ هزار مترمکعب در برخی نقاط استان بوشهر، اشاره کرده و گفت: آبشیرینکن کنگان با ظرفیت روزانه ۱۰ هزار مترمکعب سال گذشته افتتاح شد!
باستی در حالی از افتتاح آبشیرین کن کنگان سخن گفته بود که خبرهای ما از این شهر حاکی از آن است که تاکنون آبی از این پروژه وارد خانههای مردم شهر کنگان نشده و لولههای آن مستقیم به سمت فاز 12پارس جنوبی مسیر خود را کج میکند و به این پروژه بزرگ سرازیر میَشود. البته در این مورد مسوولان آب استان و شهرستان کنگان بیشتر میتوانند توضیح بدهند که آیا اطلاعات بامدادجنوب صحیح است که اگر هست، چرا در مورد آن اینگونه تبلیغ شد و اگر هم نیست که توضیحات لازم را در این زمینه برای انتشار ارسال کنند.
با این اوصاف، بهنظر میرسد که در سایه بیمدیریتی در مساله آب استان دچار بحران شدیدی خواهیم شد و این شدت و حدت زمانی بیشتر میشود که در هفتههای آینده صدای مردم استان در مناطق مختلف بیشتر بلند شود که یک قطره آب هم نداریم و شاید قرار باشد به چاهها پناه ببرند.