بامدادجنوب- الهام بهروزی: صریر نی‌قلم دزفولی و عشق درونی‌اش چنان با هم گره خورده است که صدای ناله اشتیاق‌گونه ضمیرش با حرکات نرم و لطیفی کاغذ را منقش به حروفی می‌کند که ملکه ذهن‌های رهیده از بند دنیا می‌شود. وی با پیچش نی و سپیدی کاغذ مشق عشق می‌نویسد، عشقی که از ازل تا ابد دل‌ها و یادها را در اسارت خویش کشیده است و هر بار بهانه‌ای برای اهالی دل می‌شود که آن را بسراید، ترسیم کند و با خط خوش بنویسد تا همگان به آسمانی بودن این حس لطیف معترف شوند.
به تابلونوشته‌ای از این هنرمند خیره‌می‌شوم، هر چه می‌بینم همه نشان از ذوق دارد و عشق، نمی‌دانم چرا نگاهم به این تابلو خیره شده بود؛ شاید زمانی که این اثر را خلق می‌کرد، به‌نوعی عاصی از زمانه و تبعیض‌های آن بوده است، او به زیبایی شعر پر از حرف سهراب را با هنر ملکوتی‌اش میهمان چشم‌هایی کرده که دعوت به زیبااندیشی شده‌اند؛ «من نمي‌دانم/ که چرا مي‌گويند اسب حيوان نجيبي است/ کبوتر زيباست/ و چرا در قفس هيچ‌کسي کرکس نيست/ گل شبدر چه کم از لاله قرمز دارد/ چشم‌ها را بايد شست، جور ديگر بايد ديد...»
آری چه خوش سروده است سهراب: «دوست را زير باران بايد ديد/ عشق را زير باران بايد جست». هنر همه عشق است و عشق همه هنر. باید هنر را فهمید تا بدانی چه می‌گویم، چراکه روح هنرمند با عشق آمیخته شده است، آمیختنی که روزبه‌روز روح را به وسعت اندیشه و ایثار فرامی‌خواند. خوشنویسی نیز هنری است که مرغ کوچک خیالت را به آسمانی میهمان می‌کند که با وجود زمینی‌ات از درکش در می‌مانی اما نقوش نشسته بر کاغذ فضایی را برایت ترسیم می‌کند که نویدبخش دیدار یار است و بهشتی که بارها کتاب آسمانی‌مان تو را به آن بشارت داده است.
محمدجواد علی‌بابایی، هنرمندی از دیار جم است که از دوران کودکی و به‌شکل ذاتی به هنر خوشنویسی علاقه‌مند می‌شود و به‌صورت جدی از سال 67 به یادگیری اساسی این هنر می‌پردازد و در طول 28 سال سیر و سلوک هنری از محضر استادان بزرگی نظیر قاسم احسنت (شیراز)، محمدعلی سبزه‌کار (تهران)، حسین غلامی (تهران) و استاد‌الاساتید غلامحسین امیرخانی عشق و هنر را می‌آموزد اما تخصص علی‌بابایی در زمینه خط نستعلیق بوده و پیرو شیوه استاد امیرخانی است. وی چندی پیش موفق شد که درجه استادی هنر خوشنویسی خود را خط نستعلیق بهدست آورد، در این خصوص با وی گفت‌وگویی را صورت دادیم که در ادامه می‌آید.
مراحل و مدارج خوشنویسی چگونه است؟ و شما چطور به درجه استادی رسیده‌اید؟ آیا قبل از شما در استان بوشهر کسی به درجه استادی انجمن خوشنویسان رسیده است؟
علی‌بابایی: طبق آیین‌نامه آموزشی انجمن خوشنویسان ایران مدارج خوشنویسی شامل مقدماتی، متوسط، خوش، عالی، ممتاز، فوق ممتاز و استادی است. کسب عنوان استادی مستلزم داشتن استعداد ذاتی، تمرین و مشق مدید و مستمر حداقل 20 ساله و در نهات آفرینش آثار فاخر و ارائه آن به شورای ارزشیابی انجمن خوشنویسان ایران است، به‌نحوی که بتواند اساتید بزرگ این شورا را متقاعد به اعطای گواهینامه استادی به فرد متقاضی بکند. قبل از من در خط نستعلیق در استان کسی درجه استادی دریافت نکرده اما در خط شکسته استاد عبدالله علی‌پور به این درجه دست پیدا کرده‌اند.
کمی از وضعیت خوشنویسی در شهرستان جم و استان بگویید؟ آیا حمایتی از این هنر و هنرمندان در استان صورت می‌گیرد؟
علی بابایی: رویکرد مردم به خوشنویسی و استقبال از آن در جم کم‌نظیر است و از این بابت با توجه به جمعیت آن جزء شهرستان‌های شاخص کشور است، به‌گونه‌ای که در حال حاضر بیش از 150 هنرجوی خوشنویسی تحت تعلیم هستند و طی 20 سال فعالیت آموزشی خودم چند صد نفر از این کلاس‌ها استفاده کرده و حد اقل 30 نفر موفق به اخذ مدرک ممتاز از انجمن خوشنویسان ایران شده‌اند، البته در سایر شهرستان‌های استان استقبال کمتر است که یکی از دلایل عمده آن حمایت نکردن دولت از این هنر است و چراغ خوشنویسی تنها به همت عاشقان و علاقه‌مندان این هنر روشن مانده است. کمبود یا نبود فضاهای آموزشی مناسب و نبود فضاهای نمایشگاهی تخصصی و از قبل طراحی شده و حمایت نشدن مالی، خوشنویسی استان را در تنگنا و تهدید قرار داده است.
از نمایشگاه‌ها و جشنواره‌هایی که در آن حضور داشته‌اید و عنوان‌ها و موفقیت‌هایی که بهدست آورده‌اید، بگویید؟
علی‌بابایی: تاکنون در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های متعدد انفرادی و گروهی در استان و خارج از استان شرکت کرده‌ام و کسب مقام اول جشنواره خوشنویسی خلیج فارس و مقام اول کتابت انجمن خوشنویسان شیراز دو مورد از موفقیت‌هایی است که بهدست آورده‌ام.
ویژگی هنر خوشنویسی چیست و شما بیشتر از چه اشعار و مطالبی در آثارتان استفاده می‌کنید؟
علی‌بابایی: ویژگی خاص هنر خوشنویسی ارتباط ناگزیر آن با شعر و ادبیات به‌عنوان منبع سرشار فکر و فرهنگ و عرفان و دستاورد‌های خاص بشری است و طبیعی است که خوشنویس افزون بر برخورداری از مواهب یک سیر و سلوک مستمر و طولانی و با پرهیز از مسائل ناروا و ناشایست، از نکات و اشارات عمیق موجود در شعر و ادب نیز بهره‌مند و متاثر می‌شود. بنابراین من نیز در آثار خود از اشعار حضرت بیدل که محتوی و متضمن نکات عمیق عرفانی است، بیشتر استفاده می‌کنم.
اصولا خوشنویسی چیست و خوشنویس چگونه انسانی است؟ آیا خوشنویسی تنها زیبا نوشتن حروف و کلمات است؟
علی‌بابایی: سوال ارزشمندی است، خوشنویس انسان است، انسانی که مدام با چاشنی عشق و احساس، کلمات و فرم‌های ناموزون و نامتعادل را صیقل می‌زند و به تعالی و کمال می‌رساند و خود نیز در این میان صیقل می‌خورد و متعالی می‌شود. خوشنویس چون سنگ‌تراشی است که طی سالیان سنگ‌ها را می‌تراشد و در فرایندی ناگزیر خود نیز تراشیده می‌شود. خوشنویس صیادی است که خود صید « چیز دیگری» می‌شود و آن « چیز دیگر» هدف غایی و حکمت ساده اما والای نهفته در فراسوی هنر شرقی و به‌ویژه خوشنویسی است. خوشنویس با ریاضت و سلوکی طاقت‌فرسا مرتبت ناچیزی از سالکان طریق حقیقت را به تجربه می‌نشیند و رنگ و بوی پاکیزگی و پیراستگی می‌گیرد و همین پیراستگی است که کنش او را در تعامل با طبیعت، انسان‌های دیگر و همه روابط و چالش‌های فرارو صاف و شفاف و آرام می‌کند. هدف نهایی و نانوشته او از این ریاضت خودخواسته بازیابی و اهدای آرامش حقیقی به خود و جهان پیرامون اوست. جهانی که سرشار از تضاد، تنش و ناهنجاری است. بنابراین خوشنویسی نه تنها زیبا نوشتن کلمات، بلکه یک فرهنگ و یک راه قابل اطمینان برای کسب فضایل انسانی و تلطیف فضای فکری و اجتماعی جامعه است.
سخن پایانی؟
علی‌بابایی: مشکل عمیق و اساسی فراروی بشر نبود هنر و هنرمند نیست، بلکه فهم ناقص و نادرست و پردازش غلط مسائل، خواسته‌ها و چالش‌های موجود است و جامعه امروز بیش از دانشمند و صنعتگر و هنرمند نیازمند معلمانی است که خود به فهم هستی دست پیدا کرده باشند و قادر باشند آن را به انسان‌های دیگر انتقال دهند به گفته بیدل: «نه بر سعی هوس جوشد نه بر کسب هنر پیچد/ طبیعت چون رسا افتد به معنا بیشتر پیچد». از شما و روزنامه وزین بامداد جنوب سپاسگزارم که این فرصت را در اختیار من گذاشت تا با هم‌استانی‌هایم کمی سخن بگویم.
