بامداد24/جواد شکریان:کمبود منابع مالي قابل اتکا، تزريق نشدن نقدينگي لازم، هزينه‌هاي سنگين طراحي و ساخت سازه‌ها، نياز به واردات برخي تجهيزات خاص کشتي‌ها و مهم‌تر از همه نبود حمايت‌هاي لازم عمده‌ترين دلايل کم‌رونق شدن فعاليت سازندگان بزرگ‌ترين کشتي‌هاي وطني است.

چند روز پيش در حالي معاون اول رئيسجمهور توسعه‌ صنايع دريايي را يکي از اولويتهاي قطعي دولت اعلام کرد که کشتيسازان داخلي در وضعيت نامناسبي بهسر ميبرند و معتقدند که دولت نه‌تنها کمکي به آنها نمي‌کند بلکه مدام با قوانين دست و پاگير و ماليات و...، پيش پاي آنها سنگ مي‌اندازد.

چند روز پيش، اسحاق جهانگيري در جلسه شوراي عالي صنايع دريايي با بيان اين‌که توسعه‌ صنايع دريايي يکي از حوزه‌هاي تاثيرگذار براي تحقق اقتصادي مقاومتي است، گفت: يکي از بخش‌هايي که در دوران تحريم مورد هدف دشمنان قرار گرفت، حوزه‌ کشتيراني جمهوري اسلامي ايران بود، از اين رو توسعه‌ کشتيراني و صنايع دريايي، گام مهمي در جهت مقاوم‌سازي اقتصاد کشور به‌حساب مي‌آيد.

وي توسعه‌ صنايع دريايي را يکي از اولويت‌هاي قطعي دولت برشمرد و افزود: در اين راستا شرکت‌هاي فعال در بخش صنايع دريايي از جمله ظرفيت‌هاي اصلي براي توسعه‌ صنايع دريايي به‌شمار مي‌روند.

جهانگيري با اشاره به ظرفيت‌هاي صندوق توسعه ملي کشور براي تامين منابع مالي طرح‌ها و پروژه‌هاي بزرگ، خاطرنشان کرد: صندوق توسعه‌ ملي و بانک‌هاي عامل از ظرفيت خوبي براي تامين منابع مالي طرح‌هاي مربوط به توسعه‌ صنعت دريايي برخوردار هستند که بايد در اين زمينه ساز و کارهاي لازم ايجاد شود تا شاهد توسعه اين صنعت در سال‌هاي آينده باشيم.

معاون اول رئيس‌جمهور با بيان اين‌که کشور داراي خط ساحلي بسيار وسيعي است که ظرفيت و مزيت‌هاي کم‌نظيري براي توسعه و پيشرفت کشور فراهم کرده است، بر لزوم استفاده از اين ظرفيت و بهره‌برداري مطلوب از آن تاکيد کرد.

اين صحبت‌ها در حالي از طرف معاون اول رئيس‌جمهور زده مي‌شود که برخلاف اين صحبت‌ها، اوضاع توليدکنندگان داخلي و به‌خصوص کشتي‌سازان مناسب نيست. بر اين اساس، هفته گذشته کار بزرگ‌ترين کشتي‌سازي استان خوزستان به‌علت نبود مشتري و توانا نبودن در پرداخت اقساط تسهيلات به تعطيلي کشيد.

بوشهر شهر خاموش است!

وضعيت کشتي‌سازان در استان  بوشهر نيز وضعيت مناسبي ندارد. ديگر از سر و صداي تجهيزات، دستگاه‌هاي فني و کارگران و مهندسان در کارخانه‌هاي کشتي‌سازي خبري نيست و ديگر رونق گذشته را ندارند. سال‌ها پيش کشتي‌سازان بوشهري نزديک به 13 شرکت بودند که هم‌اکنون تنها يکي دو شرکت فعال از آنها باقي مانده است. اين در حالي است که کشتي‌سازي در بوشهر از قدمت بالايي نسبت به ديگر شهرهاي ساحلي کشور مانند بندرعباس برخوردار است.

يکي از اين توليدکنندگان بوشهري درباره مشکلات صنعت کشتي‌سازي در استان در گفت‌وگو با بامداد جنوب درباره حرف‌هاي معاون اول رئيس‌جمهور در زمينه پرداخت تسهيلات به کشتي‌سازان، با بيان اين‌که «بوشهر شهر خاموش است»، گفت: ما در سال 1379 بدون استفاده از تسهيلات دولتي، يک کارخانه کشتي‌سازي تاسيس کرديم و تاکنون که حدود 15 سال از تاسيس آن مي‌گذرد، هنوز هم يک ريال از دولت تسهيلات نگرفته‌ايم. ما در اين مدت به‌صورت ميانگين 115 نفر اشتغال ايجاد کرده‌ايم.

رزاق زاهدي با اشاره به اين‌که شرکت کشتي‌سازي ما چند سال پياپي رتبه بهترين کشتي‌ساز کشور را به‌خود اختصاص داده است، خاطرنشان کرد: در سال‌هاي اخير، شرکت‌هاي کشتي‌ساز در بوشهر به‌علت بي‌توجهي مسوولان و مشکلات فراوان در اين عرصه به تعطيلي کشيده شدند اما به‌علت اين‌که شرکت ما از بهترين کشتي‌سازهاي کشور است همچنان به‌صورت کج‌دار و مريز به فعاليت خود ادامه مي‌دهد.

اين کشتي‌ساز بوشهري با تاکيد بر کيفيت بالاي محصولات ساخت داخل، تصريح کرد: ساخت کشتي در ايران از همه کشورهاي جهان از جمله چين ارزان‌تر در مي‌آيد اما با اين حال دولت سفارشات خود را به شرکت‌هاي چيني مي‌دهد. با وجود اين ما همچنان به فعاليت خود در اين زمينه ادامه مي‌دهيم و الان هم چند پروژه در دست ساخت داريم اما دولت به سازندگان و مشتريان هيچ تسهيلاتي نمي‌دهد.

به گفته زاهدي، با وجود امکان ايجاد اشتغال فراوان در اين بخش، ندادن تسهيلات به مشتريان باعث شده که کسي براي ساخت کشتي اقدام نکند و اين بازار بيش از پيش وارد رکود شود.

ما را به خير تو اميد نيست، شر مرسان!

‌وي با گلايه از مسوولان دولتي در ارائه خدمات به توليدکنندگان، تصريح کرد: در مدت فعاليت ما در اين حوزه، تاکنون هيچ‌کدام از ادارات دولتي از شرکت ما بازديد نکرده‌اند و حتي از نحوه فعاليت ما نيز خبر ندارند و فقط همه‌ساله مبلغي در حدود 300 تا 400 ميليون تومان ما را جريمه کرده و از ما ماليات مي‌گيرند.

رزاق زاهدي با بيان اين‌که در کشورهاي ديگر، صنعت کشتي‌سازي را به‌علت ايجاد اشتغال فراوان، معاف از ماليات اعلام مي‌کنند اما در ايران اوضاع متفاوت است، افزود: اگر شما از ما بپرسيد که از دولت چه مي‌خواهيد و انتظارتان از دولت چيست، تنها يک جمله مي‌گويم: ما را به خير تو اميد نيست، شر مرسان!

اين کشتي‌ساز بوشهري از دخالت‌هاي نابه‌جاي دولت در بخش خصوصي و دريافت ماليات‌هاي سنگين از اين بخش ابراز نارضايتي کرد و افزود: ما امکانات ساخت کشتي را داريم و زمينه اشتغال بسياري از جوانان را فراهم کرده‌ايم و حداقل انتظار ما اين است که دولت جلوي ما سنگ نيندازد. من چندين سال است که در اين حوزه فعاليت دارم و هنوز هم هر روز از اين اداره به آن اداره به‌دنبال کارهاي اداري و درخواست براي کاهش ماليات و جريمه‌ها هستم.

وي درباره پروژه‌هاي نيمه‌تمام شرکت‌هاي کشتي‌سازي نيز به بامداد جنوب گفت: به‌علت اين‌که بانک‌ها در دادن تسهيلات و آزادسازي اقساط وام‌هايي که در گذشته به مشتريان داده‌اند کوتاهي مي‌کنند، اين پروژه‌ها هم‌اکنون به‌صورت نيمه‌کاره مانده‌اند.

بگذاريد شرکت‌ها کار کنند!

زاهدي به مشکلات موجود در صنعت استان اشاره کرد و افزود: اولين و يکي از مهم‌ترين مشکلات صنايع ما در حوزه توليد و به‌خصوص صنعت کشتي‌سازي، نبود سرمايه در گردش است که اين صنعت را با رکود همراه مي‌کند.

وي با بيان اين‌که هم‌اکنون علاقه‌مندان به ساخت کشتي در ايران کم نيستند اما به‌دليل نبود تسهيلات، هيچ‌کس به اين عرصه وارد نمي‌شود، ادامه داد: دومين مشکلي که در اين زمينه وجود دارد اين است که در سال‌هاي اخير هيچ‌گونه تسهيلاتي براي ساخت کشتي در اختيار مردم توليدکنندگان و مشتريان قرار نگرفته است در حالي که ساخت کشتي فقط با دريافت تسهيلات امکان‌پذير و به‌صرفه است.

به گفته زاهدي، ساخت کشتي در ايران ارزان‌تر از کشورهاي ديگر است و در عين حال ساخت کشتي در داخل کشور باعث ايجاد اشتغال و رونق صنعت مي‌شود. از طرف ديگر اشتغال ايجادشده در صنعت کشتي‌سازي به‌واسطه رونق آن بسيار چشمگيرتر از ساير صنايع است. بنابراين با حمايت از اين صنعت علاوه بر ايجاد اشتغال، قادر به نوسازي ناوگان دريايي کشور و افزايش اشتغال خواهيم بود.

اين کشتي‌ساز بوشهري، سومين مشکل موجود در صنعت کشتي‌سازي را که توليدکنندگان با آن روبه‌رو هستند جرائم و ماليات‌هاي علي‌الراس دانست که از طرف دارايي و امور مالياتي به شرکت‌ها تحميل مي‌شود.

وي، بالابودن نرخ بيمه تامين اجتماعي براي شرکت‌هاي خصوصي نيز از ديگر مشکل‌هاي بخش خصوصي دانست.

رزاق زاهدي در پايان، مشکل پنجم توليدکنندگان را حمايت نکردن اداره کار از شرکت‌هاي خصوصي، توليد و اشتغال آنها عنوان کرد و افزود: اداره کار در چند سال اخير فقط در تضاد با شرکت‌ها عمل مي‌کند و تنها زماني دست به کار مي‌شود که در جايي کارگران اخراج شده و از کار بيکار شوند. اين اداره در راستاي ايجاد اشتغال هيچ فعاليتي از جمله وام اشتغال، وام کار، سوبسيد به توليد و... انجام نداده است.

علاج واقعه قبل از وقوع بايد کرد...

به‌نظر مي‌رسد با وجود اين‌که دولتمردان از اهتمام دولت براي احياي صنعت کشتي‌سازي کشور مي‌گويند اما اين صنعت بيشتر به يک صنعت فراموش شده تبديل شده است و روز به روز کشتي‌سازي‌هاي ما دارند به تعطيلي کشيده مي‌شوند.

صنعت کشتي‌سازي از صنايعي است که در صورت رونق مي‌تواند بسيار بيشتر از صنايعي مانند خودروسازي ايجاد اشتغال کند. اکنون که دولتي‌ها قصد دارند که به اين صنعت توجه ويژه داشته باشند، بهتر است قبل از اين‌که بقيه کشتي‌سازي‌ها هم کارشان به تعطيلي بکشد، دست به کار شوند و از اين صنعت دستگيري کنند تا در واقع «علاج واقعه قبل از وقوع کرده باشند».