داود علیزاده:
مساله برای بازنشستگان تنها به قوانین سن و
سنوات بیمه محدود نمیشود و مساله اصلی در طرف دیگر ماجراست. جایی که مشکلات مالی
سازمان تامین اجتماعی و دولت در پرداخت پاداش بازنشستگی و معوقات برای این قشر عیان
میشود. بدهی دولت به سازمانهای بیمه طبق اعلام اکبر شوکت، عضو هیات امنای سازمان
تامین اجتماعی به 180 تا 200 هزار میلیارد رسیده است و از سوی دیگر سازمان تامین
اجتماعی برای پرداخت حقوق و پاداش بازنشستگان با مشکلات عدیدهای روبهروست که مجبور شده است دست به
دامان بانکها شود و در حال حاضر این سازمان به بانکها بیش از 40هزار میلیارد
بدهی دارد.
هر چند محمدباقر نوبخت معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان
برنامهوبودجه کشور در بخشنامهای به همه دستگاههای اجرائی قوای مجریه، مقننه و قضائیه،
نیروهای مسلح، وزارتخانهها، سازمانها و شرکتها و مؤسسات دولتی نهادهای انقلاب اسلامی
اعلام کرد: بهمنظور پرداخت بهموقع پاداش پایان خدمت بازنشستگان شریف و خدوم دستگاههای
اجرائی و با استناد به بند (ب) تبصره (12) ماده واحده قانون بودجه سال 1398 و آییننامه
اجرائی آن، مقتضی است تمهیدات لازم برای فروش اموال و داراییهای غیرمنقول مازاد در
اختیار دستگاه، مطابق قوانین و مقررات مربوطه انجام و پرداخت پاداش مذکور از این محل
مورد اقدام قرار گیرد.
این روزها سازمان تامین اجتماعی با ۴۲
میلیون بیمه شده بهعنوان بزرگترین سازمان بیمهای کشور به لحاظ تامین منابع مالی
بهویژه در پرداخت
حقوق بازنشستگان با مشکلات و چالشهایی مواجه شده بهطوری که این سازمان هرماه برای
سه و نیم میلیون نفر از بازنشستگان و مستمری بگیران بالغ بر شش هزار میلیارد تومان
حقوق پرداخت میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران،
این در حالی است که به گفته عضو هیات امنای سازمان تامین اجتماعی، بخش زیادی از این
مبلغ از طریق وام از بانک رفاه کارگران تامین شده و حقوق مستمری بگیران از آن محل پرداخت
میشود.
اکبر شوکت با اشاره به اینکه در حال حاضر
سازمان تامین اجتماعی بیش از 40 هزار میلیارد تومان به بانکها بدهکار است، میگوید:
این در حالی است که سازمان بهدلیل برخی از تعهدات بیمهای نزدیک به 180 تا 200 هزار
میلیارد تومان از دولت طلب دارد. بااین حال مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی میگوید
با تمام توان و ظرفیت، پرداخت مطالبات سازمان از دولت را پیگیری میکنیم. هرچند برخی
معتقدند در صورتی که این سازمان نتواند مطالبات خود را وصول کند به اجبار باید درازای
بدهی به بانک تعدادی از شرکتهای سوده تابعه خود را واگذار کند که این اتفاق مشکلات
و هزینههای های بعدی بهدنبال خواهد داشت.
عضو هیات امنای سازمان تامین اجتماعی، با
بیان اینکه منابع این سازمان از محل حق بیمههای دریافتی وسود شرکتهای شستا تامین
میشود، میافزاید: کارفرمایی بهنام دولت داریم که باید سه درصد حق بیمه را تقبل کند،
علاوه بر این در دورهای دولت سهم دیگری را هم از بخشی از کارفرمایان برعهده گرفته
است؛ برای مثال پرداخت حق بیمه قالیبافان، رانندگان و مشاغلی از این دست برعهده دولت
گذاشته شد و بر اساس آن بنا شد که 20 درصد سهم کارفرمایان مذکور را دولت پرداخت کند.
با این همه دولت نه تنها آن سهم سه درصد را پرداخت نکرده بلکه سهم کارفرمایان را هم
نداده است.
شوکت با گلایه از طرح تحول سلامت، بیان
میکند: این طرح هیچ مزیتی برای جامعه کارگری ندارد، زیرا منابع را در نظر نگرفته و
کل هزینهها را به دوش کارگر انداخته است. به اعتقاد من این طرح بدرستی اجرا نشده،
نظام ارجاع و پزشک خانواده که از شاخصهای اصلی بودند اجرا نشدند و فقط تعرفه هتلینگ
بیمارستانها و دستمزدهای پزشکان از جیب کارگران پرداخت میشود. از سال 1393 تاکنون
حدود 10 تا 15 هزارمیلیارد تومان از منابع کارگران به جیب پزشکان و هتلینگ بیمارستانها
سرازیر میشود. این بار مالی به دوش سازمان و کارگران گذاشته شده و ظلم بزرگی است که
تبعات سنگین زیادی داشته است. در دولت احمدینژاد این اتفاق اشتباه شکل گرفت و به دولت
روحانی منتقل شد و اکنون با بحرانی بزرگ به دولت بعدی تحویل داده میشود.
وی با اشاره به اینکه به سه و نیم میلیون
بازنشسته حقوق پرداخت میکنیم و 42 میلیون نفر نیز در حال دریافت هزینههای پزشکی هستند،
میافزاید: با این جامعه هدف گسترده، شاهد ظلمها و فشارهایی هستیم که متوجه جامعه
کارگری است. دولت نه تنها 200 هزار میلیاردتومان بدهی خود را پرداخت نکرده بلکه هرساله
20 تا 30 هزارمیلیارد تومان به این بدهیها افزوده می شود. ما برای حل این مشکل و کاهش
بدهیها پیشنهاداتی دادیم و سرانجام قرار شد سالانه، دولت 50 هزارمیلیارد تومان پرداخت
کند و از سوی نمایندگان تبصرهای به آن اضافه شد مبنی بر اینکه تامین اجتماعی در اولویت
باشد؛ اما این اتفاق نیفتاد و سازمان تامین اجتماعی هیچ وقت در اولویت قرار نگرفت.
به جرات میتوان گفت که از مبلغ مذکور تا امروز حتی 10 درصد هم به جیب تامین اجتماعی
وارد نشده است.
وی در ادامه یادآور شد: هرازگاهی شاهد هستیم
که لایحهها و طرحهایی به مجلس میآیند که بر خلاف منافع کارگر و تامین اجتماعی هستند؛
این امر نشان میدهد نمایندگان مجلس و دولت متوجه این نیستند که بحران تا چه اندازه
بزرگ و خسارتآفرین است.
مدیرکل مستمری بگیران سازمان تامین اجتماعی
هم با اشاره به اینکه تعداد مستمریبگیران در سال جدید نسبت به مشابه سال قبل 15/8
درصد افزایش یافته میگوید: مصارف بلندمدت سازمان در سال 1396، معادل 45 هزار میلیارد
تومان بود، که این رقم در سال 1397 به 55 هزارمیلیاردتومان رسید و برآورد ما این است
که در سال 1398 این رقم به 72 هزارمیلیارد تومان میرسد. به عبارت دیگر در سال گذشته
چهار هزار و ششصد میلیارد تومان در هر ماه در تعهدات بلندمدت هزینه شد که امسال این
رقم به 5 هزار و 900 میلیارد رسیده است.
با این حال در روزهای گذشته مدیرکل تامین
اجتماعی استان فارس، عبدالکریم نباتی در گفت و گو با ایسنا شرایط قانونی برای طرح
تقاضای بازنشستگی با 20 سال خدمت یا بیشتر را تشریح کرده است. وی گفت: بیمه شدگانی که ۳۵ سال تمام کارکرده و دارای
سابقه پرداخت حقبیمه باشند، میتوانند بدون در نظر گرفتن شرط سنی مقرر در قانون تقاضای
بازنشستگی کنند.
وی با بیان اینکه بیمه شدگانی که حداقل
۲۰ سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی پرداخته باشند با توجه به شرایط
سنی لحاظ شده در قانون یعنی 60 سال تمام برای مردان و 50 سال تمام برای زنان میتوانند
تقاضای بازنشستگی کنند، خاطرنشان کرد: بیمه شدگانی که 30 سال تمام کار کرده و دارای
سابقه پرداخت حقبیمه باشند، به شرط داشتن ۵۰ سال سن برای مردان و ۴۵ سال سن برای زنان
میتوانند تقاضای بازنشستگی کنند.
مدیرکل تامین اجتماعی فارس همچنین به برخی
شرایط استثنایی برای بازنشسته شدن افراد اشاره و بیان کرد: افرادی که حداقل ۲۰ سال
متوالی یا ۲۵ سال متناوب در کارهای سخت و زیانآور اشتغال داشته باشند؛ میتوانند بدون
در نظر گرفتن شرایط سنی مقرر در قانون تقاضای بازنشستگی کنند. کارفرما میتواند بازنشستگی
بیمهشدگانی را که حداقل پنج سال پس از رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در قانون(۶۵ سال
تمام برای مردان و 60 سال تمام برای زنان) به کار خود ادامه داده اند، از سازمان تقاضا
کند.
وی با بیان اینکه اشخاصی که ۱۰ سال یا کمتر
حق بیمه پرداخت کردهاند، میتوانند با داشتن ۶۰ سال سن برای مردان و ۵۵ سال سن برای
زنان به نسبت به سنوات پرداخت حق بیمه از مزایای مستمری بازنشستگی بهرهمند شوند، تصریح
کرد: چنانچه میزان سابقه پرداخت حق بیمه افراد یادشده کمتر از ۱۰ سال باشد، متقاضیان
می توانند با پرداخت حق بیمه سنوات کمتر از 10 سال(سهم بیمه شده و کارفرما) از مزایای
بازنشستگی موضوع این قانون بهرهمند شوند.
مدیرکل تامین اجتماعی استان فارس با
تاکید بر اینکه زنان کارگر در صورت داشتن ۴۲ سال سن و ۲۰ سال سابقه کار میتوانند
با بیست روز حقوق بازنشست شوند، افزود: میزان مستمری بازنشستگی عبارت است از یک سیام
متوسط مزد یا حقوق بیمهشده ضربدر سنوات پرداخت حقبیمه، مشروط به آنکه از سیام متوسط
مزد یا حقوق تجاوز نکند، گفت: متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری بازنشستگی عبارت
است از مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت شده ظرف آخرین دو
سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر ۲۴.
نباتی با اشاره به اینکه چنانچه واحد اجرایی
سازمان در بررسی مدارک متقاضی بازنشستگی متوجه افزایش غیرمعقول و نامتعارف دستمزد وی
در دو سال پایان اشتغال شود و این افزایش به دلیل ارتقا نیافتن شغلی باشد محاسبه مستمری
وی بر اساس پنج سال آخر بیمهپردازی انجام خواهد شد، تاکید کرد: بیمهشدگان باید سوابق
بیمهای خود را در یکی از شعب تامین اجتماعی متمرکز کنند، اگر در شعبه دیگری هم سابقه
پرداخت حق بیمه دارند، موضوع را به شعبه ای که در حال حاضر حق بیمه خود را به آن میپردازند،
اعلام کنند.
مدیرکل تامین اجتماعی استان فارس با
بیان اینکه فرزندان پسر بازنشستگان تا سن ۲۲ سالگی و در صورت اشتغال به تحصیل و فرزندان
دختر تا زمانی که شوهر اختیار نکرده و شاغل نباشند و تحت تکفل والدین قرار داشته باشند،
میتوانند به تبع والدین خود از خدمات درمانی تامین اجتماعی استفاده کنند، گفت: چنانچه
بیمه شدهای بیش از ۳۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، سوابق بیش از ۳۰ سال وی
حداکثر تا ۳۵ سال در محاسبه مستمری وی منظور خواهد شد.
نباتی در پایان با بیان اینکه در پرداخت
مستمری به بازنشستگان تحت پوشش تامین اجتماعی، محدودیت و سقفی وجود ندارد، خاطرنشان
کرد: متوسط مزد یا حقوق مبنای کسر حق بیمه در آخرین دو سال پایانی اشتغال بیمه شده،
مبنای اصلی محاسبه مستمری بازنشستگی وی است.