بامدادجنوب- جواد شکریان: خط فقر مسکن با معیار «حداقل هزینه اجاره‌نشینی در خانه‌ای با کمترین امکانات قابل سکونت» برای 31 استان کشور محاسبه شد. بر این اساس، بالاترین «نقطه کف اجاره‌بها» به استان تهران اختصاص دارد که رقمی معادل 7/5 میلیون تومان در سال، برای یک خانوار برآورد می‌شود. استان بوشهر نیز با سه میلیون و 110 هزار تومان نقطه کف اجاره‌بها، در رتبه‌های بالایی کشور قرار دارند. 

در تحقیقاتی که از سوی عضو تیم نویسندگان طرح جامع مسکن درباره جامعه کم‌درآمدهای زیر خط فقر مسکن انجام گرفته، سهم «خانوارهای ناتوان از تامین حداقل هزینه اجاره‌بها» از کل جمعیت هر استان تعیین شده و در ادامه آمده است: این گروه از مستاجران به حمایت فوری دولت نیاز دارند.

رتبه‌بندی 31 استان کشور با معیار «حداقل هزینه اجاره یک‌سال خانه‌ای با کمترین امکانات قابل سکونت»، مشخص کرد: استان‌های تهران و ایلام به‌ترتیب، رتبه بالاترین و پایین‌ترین «خط فقر مسکن» را به‌خود اختصاص داده‌اند. در بوشهر، حداقل هزینه اجاره آپارتمان با شاخص فقر مسکن، رقمی معادل 11/3 میلیون تومان در سال است. این بدان معناست که مطابق استاندارد تعریف شده در طرح جامع مسکن برای خط «فقر مسکن»، کمترین اجاره‌بهای مسکونی متعلق به یک واحد 60 متری با امکانات و شرایط حداقلی سازه‌ای در استان بوشهر، معادل 260 هزار تومان در ماه است و مستاجرهای با توان کمتر از این رقم، جزء فقرای بازار مسکن و مشمول حمایت‌های فورس دولت محسوب می‌شوند. البته این قیمت اجاره‌بها میانگین شهرستان‌های استان است وگرنه قیمت اجاره‌بهای مسکن در بوشهر بسیار بیشتر از این حرف‌هاست.

خط فقر مسکن به‌عنوان شاخص جدیدی که محققان طرح جامع در جریان نگارش این طرح برای اولین بار در کشور آن را تعریف کرده و برای ارزیابی وضعیت دسترسی خانوارها به واحدهای مسکونی حداقلی در استان‌های مختلف کشور مورد محاسبه و بررسی قرار دادند، گویای این واقعیت است که خانوارهای زیر خط فقر مسکن در کشور از 24 درصد در سال 84 به 33 درصد در سال 91 افزایش یافته است.

بر اساس این شاخص، در مطالعات طرح جامع مسکن، هزینه اجاره یک واحد مسکونی استاندارد با حداقل زیربنای 60 مترمربع، داشتن یک آشپزخانه، یک حمام و... ساخته شده با مصالح با دوام یا نیمه ‌بادوام، معیار «فقر مسکن» قرار گرفت. به این ترتیب در مقایسه این شاخص، تمام خانوارهای برخوردار از توان اجاره چنین واحدی روی خط فقر مسکن قرار دارند و هر کس مسکن مطلوب‌تری دارد، در سطح بالاتری از خط فقر مسکن قرار دارد. بنابراین خط فقر مسکن به‌معنای حداقل توان مالی خانوارها برای اجاره یک واحد مسکونی 60 مترمربعی با ویژگی‌های گفته شده در هر یک از استان‌های کشور است.

به این ترتیب، هم‌اکنون استان تهران، با معادل سالانه بیش از پنج میلیون و 700 هزار تومان حداقل توان مالی مورد نیاز هر خانوار (با محاسبه میانگین بعد 6/ 3 نفری در هر خانوار) برای اجاره یک آپارتمان معمولی با متراژ 60 مترمربع، بالاترین خط فقر مسکن را به‌خود اختصاص داده است. همچنین استان‌های هرمزگان، البرز و قزوین به‌ترتیب با داشتن سرانه چهار میلیون و 500، چهار میلیون و 200، و سه میلیون و 800 هزار تومانی خط فقر سالانه مسکن برای هر خانوار، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. استان بوشهر نیز از این منظر، به‌صورت مشترک با استان همدان در رتبه دهم کشور قرار دارند.

بر اساس این مطالعه، توزیع جغرافیایی فقر مسکن در کشور، نشان می‌دهد که پس از استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان، بوشهر سومین استانی است که در وضعیت فقر مسکن به سر می‌برد. در استان سیستان و بلوچستان، 73 درصد و در استان هرمزگان نیز 53 درصد از کل خانوارهای آن، زیر خط فقر مسکن قرار دارند. این بدان معناست که در این دو استان، بیش از نیمی از مردم، توان مالی برای تامین مسکن حداقلی 60 متری با ویژگی‌های گفته‌ شده را ندارند و در وضعیت نامطلوبی به‌سر می‌برند. استان بوشهر نیز از این نظر رتبه سوم را به‌خود اختصاص داده است. درصد خانوارهای زیر خط فقر مسکن در استان بوشهر معادل 36 درصد جمعیت استان است که نسبت به سایر استان‌ها در وضعیت نامطلوب‌تری قرار دارد.

بر این اساس در استان بوشهر، 36 درصد از مردم برای تامین مسکن حداقلی 60 متری خود در مضیقه بوده و توان مالی کافی ندارند. 

آمارها نشان می‌دهد که هر خانوار بوشهری بین سه تا شش نفره، برای این‌که زیر خط فقر مسکن قرار نگیرد، باید سالانه بتواند مبلغ سه میلیون و 110 هزار و 400 تومان برای مسکن حداقلی 60 متری خود کنار بگذارد. بر این اساس، آمار 36 درصدی خط فقر مسکن در بوشهر، معادل 115 هزار و 644 خانوار در این استان است. این در حالی است که خانوارهای زیر خط فقر در استان فارس، معادل دو درصد جمعیت این استان را تشکیل می‌دهند.

جدول زیر توزیع جغرافیایی فقر مسکن در کشور را به تفکیک استان نشان می‌دهد.