بامدادجنوب- جواد شکریان: سال گذشته در حالی به پایان رسید که خودروسازان همانند سالهای گذشته انتظار داشتند در روزهای پایانی سال، تقاضا برای خرید خودرو افزایش یابد اما این اتفاق هرگز رخ نداد.
انتظارها برای به سرانجام رسیدن توافق هستهای مصادف شده بود با پایانیافتن آستانه تحمل مردم از کیفیت خودروهای ساخت داخل. هرچه بیشتر زمان سپری میشد، افراد بیشتری به جمع منتظران بهبود وضعیت اقتصادی اضافه میشد و این افزایش جمعیت، باعث بهوجود آمدن کمپین قدرتمندی شد که در طول تنها ششماه، خودروسازان و قطعهسازان را در آستانه ورشکستگی قرار داد.
این وضعیت بهحدی بحرانی شده بود که وزرای اقتصادی دولت دست به کار شدند و با تسلیم نامهای به رئیسجمهور، خواستار رسیدگی هرچه سریعتر به رکود اقتصادی حاکم بر بازار شدند. نامه چهار وزیر کشور به رئیسجمهور، مقدمات جلسهای را فراهم کرد که خروجی آن، بسته رونق اقتصادی دولت بود که در آن بهجای توجه به مشکلات ریشهای بخش تولید، به بخش مصرف تمرکز کرده بود.
البته از یک بعد میتوان این موضوع را امیدوارکننده دانست و آن اذعان دولتیها به خالی بودن جیبهای مردم بود. دولتیها بر این عقیده بودند که دلیل استقبال کم مردم از تولیدات داخلی، خالی بودن جیب مردم است نه کیفیت پایین محصولات. نتایج این نشست، نشان داد که دولتیها به جیب خالی مردم معترفند و برای پر کردن آن به فکر چارهای هستند.
بخش اول این طرح، پرداخت وام خودرو بود. این طرح قرار بود نزدیک به شش ماه به طول بینجامد تا در طول این ششماه، صدهزار خودروی موجود در انبارهای تولیدکنندگان خودرو به فروش برسد. ولی بر خلاف تصورات قبلی، این طرح با استقبال بینظیری روبهرو شد و تنها در طی شش روز، مردم برای 125 هزار خودرو ثبت نام کردند تا اولین بخش طرح رونق اقتصادی با موفقیت به کار خود پایان دهد.
کساد دوباره پس از رونق نسبی در بازار خودروهای دست دوم
استقبال مردم نشان داد که دولت توانسته است وظیفه خود را در قبال خودروسازان و محصولات آنها که در انبارها خاک میخوردند، بهخوبی انجام دهد اما برخی کارشناسان هنوز نمیدانند که این طرح، دقیقا چه چیزی را درست کرده است؟
دولت وامهایی را برای مردم آزاد کرد تا آنها بتوانند از شرایط خوبی که برایشان مهیا شده، استفاده کنند و صاحب خودروی مورد علاقهشان شوند اما پس از آن آیا دوباره رونق به بازار بازمیگردد؟ اینکه دولت بخواهد هر از گاهی برای اینکه محصول خودروسازان به فروش برسد، از تسهیلات بانک مرکزی استفاده کنند، آیا روش مناسبی است؟
در این خصوص، خبرنگار بامداد جنوب به بررسی وضعیت بازار خودرو در روزهای ثبت نام و روزهای پس از آن پرداخته است. بر اساس این گزارش، وضعیت بازار خودرو در روزهای ابتدایی ابلاغ وام خودرو، رونق نسبی یافته بود که بررسیها نشان داد که بسیاری از مردم درصددند که با فروختن خودروی قدیمی خود، بتوانند مبلغ اولیه مورد نیاز برای دریافت وام و خرید خودرو را بهدست آورند.
این موضوع باعث شد تا بازار خودروهای دست دوم در بوشهر و کشور از رونق نسبی برخوردار شود. البته با تمام شدن فرصت ثبت نام، این رونق رفته رفته جای خود را به رکود قبلی داد تا بار دیگر بازار خودرو کساد شود.
وام خودرو در بوشهر تاثیری در رونق بازار نداشت
در بین استانهای کشور، استان بوشهر کمترین نرخ مشارکت را در خرید خودروهای قسطی داشت. بوشهریها با خرید تنها 278 حواله، نزدیک به یک درصد از کل خرید را بهخود اختصاص دادند.
در همین زمینه، یکی از کارشناسان بازار خودرو در خصوص وضعیت بازار خودرو پس از اتمام وام 25 میلیونی به بامداد جنوب گفت: وام خودرو در بوشهر، نتوانست تغییر زیادی در رونق بازار خودرو استان ایجاد کند و وضعیت بازار خودرو بوشهر همچنان در رکود است.
این کارشناس اقتصادی، با بیان اینکه بهنظر نمیرسد طرح دولت برای رونق در بازار خودرو با موفقیت همراه باشد، افزود: خودروهای پیشفروش شده از سوی خودروسازان خودروهایی نبوده که در نمایندگیها به فروش برسد و محصولاتی بوده که در انبارهای خودروسازان دپو شده بود، پس نمیشود گفت که رونقی در بازار خودرو ایجاد شده یا اتفاق خاصی افتاده است.
وی در خصوص خبرهای به گوش رسیده در مورد خرید و فروش مدارک و اسناد وام 25 میلیونی تصریح کرد: این خبر صحت ندارد چون امکان این کار وجود ندارد یعنی فردی که در سیستم برای خرید خودرو نامش ثبت شده باشد نمیتواند خودرو را به نام فرد دیگری انتقال دهد یا مدارک و اسناد را خرید و فروش کند. یعنی خودرو بهنام فردی است که در سیستم ثبت شده و خوشبختانه میتوان گفت که از این لحاظ مفسدی صورت نگرفته است.
یک بنگاهدار بوشهری نیز در خصوص وضعیت بازار خودروهای صفر و دست دوم در بازار قبل و بعد از وام 25 میلیونی به بامداد جنوب گفت: در کل وضعیت بازار خودرو در استان بوشهر تغییر محسوسی نداشته است. البته بهنظر میرسد که وضعیت خودرو در استانهای دیگر هم به همین صورت باشد زیرا این طرح برای فروش خودروهایی بود که در انبارهای خودروسازان است و رونقی در بازار و بین مردم ایجاد نکرده است.
وی با اشاره به اینکه وضعیت خودروهای صفر و دست دوم، هماکنون در بازار به روال قبلی خود برگشته است، تصریح کرد: البته در حدود 10 روز، بازار خودروهای دسته دوم در نمایشگاهها گرم بود و خرید و فروشهایی انجام گرفت اما بازار به رکود کشیده شد.
این بنگاهدار بوشهری با اشاره به اینکه وضعیت خودرو در آینده خطرناکتر خواهد بود، افزود: طرح رونق اقتصادی دولت باعث شد تا اندک مشتریهایی که در بازار وجود داشتند، قانع شوند تا خودروی مورد نظر خود را بهصورت اقساطی بخرند و الان وضعیت بهگونهای شده که مردم برای خرید خودرو سخت پول نقد میدهند و همه آنها به خرید خودرو بهصورت اقساطی گرایش پیدا کردهاند.
گزارشهای بامداد جنوب نشان میدهد که با وجود اینکه وام خودرو در بسیاری از مناطق کشور با استقبال مردم همراه بوده اما در استان بوشهر نهتنها مورد رغبت نبوده، بلکه هیچ تاثیری در بازار نگذاشته است. بنگاهداران از وضعیت موجود ناراضی هستند و معتقدند بازار خودرو به وام 25 میلیونی تمایل نشان نداده و حتی بیشتر راکد شده است.
تحقیق و توسعه، راهکار رونق بازار
بهنظر میرسد دولتیها برای بازگرداندن اعتبار به بازار خودرو، باید سرمایههای خود را در جاهای بهتری مصرف کنند. دادن تسهیلات به مردم برای تحریک تقاضا، سادهترین و کماثرترین روشی است که میتوان با آن رونق را به بازار و اقتصاد بازگرداند.
نگاهی اجمالی به کشورهای توسعهیافته نشان میدهد که این کشورها بخش عظیمی از سرمایههای خود را در بخشهای تحقیق و توسعه مصرف میکنند و نتیجه آن هم رونق در بازار و کیفیت بالای محصولات تولیدی آنهاست. دولت بهتر است بهجای تحریک تقاضا، با وضع قوانین سختگیرانه کیفی، تولیدکنندگان را مجبور کند تا کیفیت محصولاتشان را ارتقا دهند و به خواست مشتریانشان احترام بگذارند.
حمایت از تولید داخلی را همه مردم ایران میپسندند و دوست دارند تا با خرید محصولات داخلی، موجبات پیشرفت صنایع و تولیدکنندگان داخلی را فراهم آورند اما این رابطه باید دوطرفه باشد. تولیدکنندگان باید با احترام به مشتری، سعی در بالابردن کیفیت محصولات داشته باشند تا بتوانند در یک بازار رقابتی سالم، با محصولات مشابه خارجی رقابت کرده و مشتریان را به خرید کالای ایرانی ترغیب کنند. البته در بین صنایع داخلی هم کم نیستند شرکتهایی که محصولاتی را با کیفیتی در سطح جهانی منتشر میکنند و البته با استقبال مردم هم روبهرو میشوند.