سال گذشته روزنامه وال‌استریت ژورنال در گزارشی تحلیلی از وضعیت نفتی ایران در پساتحریم، شرکت ملی نفتکش ایران (ان‌آی‌تی‌سی) که بزرگ‌ترین شرکت حمل و نقل محموله‌های نفتی ایران محسوب می‌شود، بزرگ‌ترین ناوگان نفتکش‌های غول‌پیکر جهان را در اختیار دارد. بر اساس اعلام شرکت ملی نفتکش ایران، این شرکت 42 تانکر بسیار بزرگ در اختیار دارد که 20 فروند آنها را در طی سه سال گذشته از چین خریداری کرده است. به گفته وال‌استریت ژورنال، این اولین‌باری است که این شرکت تعداد ناوگان تانکری خود را که در طول دوران تحریم‌ها گسترش پیدا کرده، افشا می‌کند.
بر همین اساس کارشناسان نفتی در سراسر دنیا انتظار داشتند تا با برداشته شدن تحریم‌ها، ایران با این ناوگان قدرتمند، بازار از دست رفته خود را به‌زودی پس بگیرد. البته با برداشته شدن تحریم‌ها، ایران به‌سرعت توانست بخشی از بازار خود پس گرفته و نفتکش‌های خود را روانه بازارهای جهانی کرد و با موفقیت اولین محموله خود را به اروپا صادر کرد اما روز گذشته خبرگزاری آشوشیتدپرس استرالیا در گزارشی مدعی شد: ایران برای افزایش صادرات خود با مشکل مواجه شده است زیرا بسیاری از نفتکش‌های این کشور درگیر ذخیره‌سازی نفت هستند و برخی دیگر آماده تردد در دریا نیستند. همچنین شرکت‌های کشتیرانی خارجی نیز در حال حاضر تمایلی به حمل محموله‌های نفتی ایران نشان نمی‌دهند.
در این گزارش آمده است: تهران به‌دنبال از سرگیری تجارت از دست رفته خود با اروپا پس از لغو تحریم‌های اعمال شده در سال‌های 2011 و 2012 است که این کشور را از بازاری که یک سوم نفت ایران را خریداری می‌کرد محروم ساخت و ایران را به‌طور کامل به خریداران آسیایی وابسته کرد.
یک مقام بلندپایه دولت ایران به رویترز می‌گوید: ایران 55 تا 60 نفتکش در ناوگان خود دارد. وی به این موضوع که چه تعداد از این نفتکش‌ها برای انبار محموله‌های نفتی فروخته نشده، به‌کار گرفته شده‌اند اشاره نکرد اما منابع صنعت نفت می‌گویند 25 الی 27 نفتکش ایران در آب‌های نزدیک به پایانه‌هایی همچون عسلویه و جزیره خارگ پهلو گرفته‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که چه تعداد نفتکش آمادگی تردد در دریا را ندارند و باید برای رسیدن به استانداردهای کشتیرانی بین‌المللی تعمیر شوند، چیزی نگفت.
این مقام بلندپایه نفتی ایران افزود: حدود 20 فروند نفتکش بزرگ باید مدرن‌سازی شوند. این به معنای این است که نفتکش‌های خارجی برای صادرات بخش عمده‌ای از نفت ایران به اروپا و دیگر نقاط باید مورد استفاده قرار بگیرند، چرا که ایران به‌دنبال برآورده کردن هدف رسیدن به سطح فروش نفت قبل از تحریم‌ها در سال جاری است، اما بسیاری از مالکان نفتکش‌ها تمایلی به حمل محموله‌های نفتی ایران نشان نمی‌دهند.
دلیل اصلی این است که برخی محدودیت‌ها علیه ایران همچنان پابرجا هستند و هرگونه تجارت به دلار یا حضور شرکت‌های امریکایی از جمله بانک‌ها را در مناسبات تجاری با ایران منع می‌کنند. این امر یک مانع بزرگ برای تجارت نفت و نفتکش‌ها است که به دلار صورت می‌گیرد.
بر اساس اطلاعات منابع رهگیری نفتکش‌ها و واسطه‌های کشتیرانی، از زمان لغو تحریم‌ها در ژانویه هشت نفتکش خارجی در مجموع حدود هشت میلیون بشکه نفت ایران را به مقاصد اروپایی منتقل کرده‌اند.
پدی راجرز مدیرعامل شرکت نفتکش بین‌المللی یوروناو با اشاره به این‌که در حال حاضر هیچ فوریت مهمی برای تجارت با ایران وجود ندار، افزود: هیچ برتری برای تجارت در ایران وجود ندارد و بسیاری از معاملات تجاری دیگر وجود دارند و بازار شلوغ و نرخ‌ها خوب هستند.
وی به رویترز گفت: هیچ تاکیدی برای انجام این کار نیست. من واقعا نمی‌خواهم یک حساب بانکی به یورو در دوبی برای تجارت با ایران باز کنم.
یک مقام بلندپایه ایرانی که خواست نامش فاش نشود مدعی شد که ایران برای اجاره نفتکش‌های خارجی با مشکل روبه‌رو است.
وی با تاکید بر این‌که ما در حال کار بر روی این مشکلات هستیم، خاطرنشان کرد: چندین مساله مالی، بانکی و بیمه‌ای وجود دارد. این مشکلات از زمان لغو تحریم‌ها قدری بهبود یافته‌اند اما ما هنوز با مشکلات جدی روبه‌رو هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا نیازی برای مدرن‌سازی نفتکش‌های ناوگان ایران وجود دارد گفت: البته این نیاز وجود دارد. بخشی از مشکل ایران در زمینه نفتکش‌ها به این دلیل است که ایران به‌دلیل تحریم‌هایی که دسترسی ایران به شبکه مالی جهانی را محدود کرده، در دسترسی به انبارهای خشکی جهان مشکل داشته و از این رو بیشتر از رقبای تولیدکننده نفت همچون عربستان به انبارهای شناور در دریا وابسته شده است.
این مشکل به‌دلیل عرضه مازاد جهانی نفت همراه شده و منابع آگاه برآورد می‌کنند که ایران حدود 45 تا 50 میلیون بشکه نفت فروخته نشده را در نفتکش‌های خود ذخیره کرده است.
