عبدالله محمدعلی‌پور: بحران آب و انرژی برق در کشور در یکی دو سال گذشته به اوج خود رسیده و با وجود بارندگی‌های مناسبی که در فصل زمستان و اوایل بهار در اغلب نقاط کشور رخ داده است، همچنان بخش زیادی از مشکلات این دو حوزه به قوت خود باقی است.
همگی به یاد داریم که تابستان گذشته بحران کم‌آبی و جیره‌بندی آب در همه شهرهای استان اجرا می‌شد. با بارش‌های مطلوبی که استان تجربه کرد، تصور می‌شد که خشکسالی به پایان می‌رسد و دیگر مشکلی برای مصرف آب وجود ندارد اما کارشناسان اداره کل هواشناسی و شرکت آب منطقه‌ای استان اعلام کردند که این موضوع صحت ندارد و مشکل کم‌آبی، به‌خصوص در حوزه کشاورزی ادامه دارد.
همین روز گذشته مدیر مطالعات پایه، شرکت آب منطقه‌ای اعلام کرد که با توجه به برداشت بی‌رویه منابع آب از آبخوان‌ها، به‌طور متوسط سالانه حدود 50 سانتی‌متر تراز سطح آب در دشت‌های استان کاهش یافته و این روند کاهشی همچنان ادامه دارد.
البته چنین آمارهایی خیلی عجیب و دور از ذهن نیست زیرا آنچه در سال گذشته از عوامل بروز خشکسالی و شدت گرفتن آن بود، همچنان پابرجا هستند. مزارعی که قرار بود به‌دلیل آب‌بر بودن، از کشت در آنها جلوگیری شود، به کشت و زرع مشغول هستند. مصرف خانگی آب نیز کاهشی نداشته و مهم‌تر از همه چاه‌های غیرمجاز به شیوه‌های جدید در مناطق مختلف استان حفر می‌شوند آب‌های زیرزمینی را برای مصارف مختلف کشاورزی و صنعتی از زمین بیرون می‌کشند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان در گفت‌وگو با بامداد جنوب از برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی گشت‌های شناسایی و مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز خبر داده بود و قرار بود از مدتی پیش در چند نقطه به‌صورت پایلوت این طرح اجرائی شود. رجایی با بیان این‌که از سال ۸۵ به بعد، بیش از ۸۰۵ چاه غیرمجاز در استان بوشهر حفر شده است، گفته است: تعهد داریم که تعداد ۴۰۰ حلقه از این چاه‌ها تا پایان سال مالی یعنی تیر ۹۵ با اولویت‌بندی در دشت‌های پایلوت استان پر و مسلوب‌المنفعه شود.
به‌نظر می‌رسد که رفع مشکل چاه‌های غیر مجاز بیش از آنکه از دست نیروی قهریه و روال‌های کند و ناکارآمد اداری و سازمانی بر آید، نیازمند اقدامات فرهنگی است. تا زمانی که مردم و استفاده‌کنندگان از چاه‌های غیرمجاز اهمیت موضوع کم‌آبی را درک نکنند، هیچ‌گونه همکاری در این زمینه نخواهند داشت. به‌خصوص این‌که در شیوه‌های جدید حفر چاه‌های غیرمجاز، امکان شناسایی چاه، حتی با مراجعه و سرکشی ماموران نیز امکان‌پذیر نیست و لوله‌های باریک و بسیار عمیقی که با دستگاه‌های خاص در زمین‌‌ها کارگذاری می‌شود، جای چاه‌های فراخ و تلمبه خانه‌ها را گرفته‌اند.
در خصوص مصرف برق نیز متاسفانه همین ماجرا وجود دارد و از هر گوشه و کناری شنیده و دیده می‌شود که برق به‌صورت غیرمجاز و رایگان استفاده می‌شود و البته فرهنگ مصرفی نیز به سمت مصرف کمتر نیروی ارشمند برق نرفته است. در همین زمینه وزیر نیرو هشدار داده است که در صورت کم نشدن مصرف، قطعی برق در روزهای گرم تابستان حتمی است.
به‌نظر می‌رسد که برای خاتمه همیشگی مشکل کم‌آبی و افت شدت برق در روزهای گرم تابستان، پیش از آنکه چشم به اقدامات دولت و مسوولان داشته باشیم، باید خودمان کاری کنیم و با آینده‌نگری و انصاف و صرف‌نظر از سودهای زودگذری که آینده فرزاندانمان را با خطر جدی مواجه می‌کند، مصرف خود را حداقل به سمت استانداردهای جهانی کاهش دهیم.
