بامداد جنوب- الهام بهروزی:هیچ‌گاه خبر نمی‌کند، به یکباره و تنها در چند ثانیه لبخندی را به گریه، زندگی را به مرگ، آبادانی را به ویرانی، هستی را به نیستی پیوند می‌دهد. آنقدر مهیب و ترسناک است که قدرت تصمیم‌گیری و عکس‌العمل را از انسان سلب می‌کند. هنوز تلخی زلزله‌های ویرانگر بم (کرمان)، ایوق سراب (آذربایجان شرقی) و شُنبه (بوشهر) از اذهان زدوده نشده که باردیگر این بار نیمی از ایران لرزید... یکشنبه‌شب زلزله‌ای به بزرگی 7/3 ریشتر غرب کشور را لرزاند. مرکز بحران، مرز ایران و عراق بود که نزدیک‌ترین مناطق به کانون زلزله، شهرهای ازگله و سرپل ذهاب در نزدیکی کرمانشاه بودند. این زلزله آنقدر شدید و بزرگ بود که حدود 150 میلیون نفر آن را احساس کردند. در این حادثه بیش از 430 نفر کشته و هزاران نفر زخمی شده‌اند. بر اثر این زلزله برق، آب و شبکه‌های ارتباطی در بیشتر روستاها و شهرهای استان کرمانشاه قطع شد... کمتر از یک ساعت تصاویری از ویرانی این زلزله مهیب در فضای مجازی دست به دست شد... مسکن‌مهرهایی که در چند ثانیه ویران شدند، بیمارستانی که بخشی از آن گورستان بیماران و پرستاران و پزشکان شد... . بافت قدیمی و خانه‌های روستایی یکی پس از دیگری به تلی از سنگ و خاک بدل شدند.
ایران در شوک فرو رفت، چراکه تعدادی از هموطنانمان در زیر آوار ماندند، عملیات امداد و نجات و آواربرداری هم به‌دلیل تاریکی فضا و قطع شدن راه‌های ارتباطی به دشواری و کندی پیش می‌رود اما این عملیات برای یافتن مصدومان و قربانیان حادثه در میان آوار ناشی از زلزله همچنان ادامه دارد و مصدومان برای درمان به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شهرهای اطراف منتقل می‌شوند. اینک همه در حال تلاش هستند تا حداقل نیازهای ابتدایی را در شهر و روستاهای زلزله‌زده استان کرمانشاه که بیشترین آسیب را دیده‌اند، فراهم کنند. متاسفانه به‌دلیل ترافیکی که در این منطقه ایجاد شده است، امدادرسانی با مشکل روبه‌رو شده اما از همان لحظه بیش از 100 گروه امداد و نجات به منطقه اعزام شده تا خروج هموطنانمان از زیر آوار تسهیل شود. این زلزله عظیم تا کنون بیش از 141 پس‌لرزه داشته و همین امر مردم را به هول و هراس انداخته است.
به گزارش ایسنا، سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور دوازده ساعت بعد از وقوع این زلزله گفت: 140 دستگاه آمبولانس و سه دستگاه اتوبوس آمبولانس در منطقه مستقر هستند .
بهنام سعیدی در ادامه با بیان این‌که بر اساس آخرین آمار، تعداد مصدومان این زلزله 7150 گزارش شده است، افزود: مناطق قصرشیرین، ثلاث باباجانی، سرپل ذهاب، ازگله، جوان‌رود و ... جزء مناطقی است که بیشترین آسیب‌دیدگی را در پی این زمین‌لرزه دیده‌اند.
وی با بیان این‌که تعداد مصدومین و فوتی‌های زلزله زیاد است، تاکید کرد: بر اساس مصوبه شورای هماهنگی مدیریت بحران، سازمان مدیریت بحران کشور تنها سازمانی است که اخبار از تعداد فوتی‌ها، مصدومان و آخرین روند امدادرسانی در مناطق زلزله‌زده را اعلام خواهد کرد.
مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی هم ضمن تسلیت به مصیبت‌دیدگان زلزله غرب کشور و طلب شفای عاجل برای مصدومان این حادثه، با صدور دستوری به مدیران بیمه‌ای و درمانی استان‌های غربی کشور بر لزوم تسریع خدمت‌رسانی به آسیب‌دیدگان از زلزله تاکید کرد.
سیدتقی نوربخش استفاده از ظرفیت مراکز درمانی سازمان تامین اجتماعی را برای خدمت‌رسانی به مجروحان، اولین و مهم‌ترین اولویت برای کاستن از آلام و مشکلات مردم مناطق زلزله‌زده دانست و گفت: همچنین برقراری مستمری بازماندگان بیمه‌شدگان متوفی و برقراری کمک هزینه ایام بیماری برای حادثه‌دیدگان از وظایف مهم واحدهای بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی است که در دستور کار تامین اجتماعی قرار گرفته است.
توجه به بهداشت مناطق بحران‌زده برای پیشگیری از بروز بیماری‌های مسری
محقق پژوهشگاه زلزله‌شناسی بر اساس تجربیات کشور در زلزله‌هایی چون بم نیز اعلام کرد، در چنین رخدادهایی علاوه بر توجه به امدادرسانی افراد آسیب‌دیده باید به مولفه‌های بهداشتی منطقه نیر توجه شود تا شاهد شیوع بیماری‌های مسری ناشی از رشد حشرات و آلودگی منابع آب شرب نباشیم.
فریبرز ناطقی الهی بنیانگذار مقاوم‌سازی و مدیریت بحران در ایران و عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله با اشاره به وضعیت زلزله اخیر سر پل ذهاب کرمانشاه، با اشاره به پیشنهادات کاربردی در خصوص فرایندهای بهداشتی در زمان قبل و به‌خصوص بعد از زلزله گفت: وقوع یک حادثه طبیعی مانند زلزله آثار قابل ملاحظه‌ای بر منطقه آسیب‌دیده ایجاد می‌کند که در این بین توجه به بهداشت و سلامت ساکنین منطقه یکی از اولین نیازهایی است که باید در عملیات امداد در زمان وقوع بحران‌های طبیعی به آن توجه شود.
وی با تاکید بر این‌که 25 درصد از بار بیماری‌های رخ داده در حوادث و فوریت‌های منتسب به ریسک فاکتورهای محیطی هستند، ادامه داد: تامین مسکن و سرپناه مناسب، بهداشت آب، بهداشت مواد غذایی، دفع فضولات و مواد زائد دفعی، مبارزه با حشرات، بندپایان، جوندگان و موجودات موذی از جمله مولفه‌های بهداشتی در کاهش اثرات حوادث طبیعی است که باید مورد توجه قرار گیرند.
ناطقی‌الهی تامین مسکن و سرپناه مناسب ویژه آسیب‌دیدگان را یکی از مهم‌ترین اقدامات در زمان بعد از وقوع زلزله نام برد و گفت: سایر کمک‌های دیگر بر همین اساس می‌تواند سازماندهی شود. پیش‌بینی یک طرح اسکان اضطراری با روشی صحیح و منطبق بر استانداردهای بین‌المللی که با توجه به فرهنگ جامعه مورد نظر بومی شده است، می‌تواند به نحو چشمگیری باعث کاهش مشکلات شود. اسکان آسیب دیدگان در شرایط بحرانی شامل سه مرحله اسکان اضطراری، موقت و دائم است، در ساعات و روزهای اولیه پس از حادثه، آسیب‌دیدگانی که خانه‌هایشان را از دست داده‌اند، باید به محل امنی منتقل شوند و از تغییرات جوی و بیماری‌های منتشر در هوا محافظت شوند و در ضمن مهم است که افراد و نزدیکان خانواده دور هم اسکان داده شوند که اکثرا از چادرهای صحرایی به دلیل سبک، کم‌حجم و قابل انتقال بودن برای اسکان اضطراری استفاده می‌شود.
وی با بیان این‌که در اسکان موقت بیشتر از کانکس‌ها و اتاق‌های پیش‌ساخته استفاده می‌شود، تصریح کرد: اسکان دائم آخرین مرحله در تامین سر پناه آسیب دیدگان است که با سکونت آنها در خانه‌های مسکونی صورت می‌پذیرد که معمولا با ساخت شهرک‌های جدید و یا بازسازی منازل آسیب دیده انجام خواهد شد.
این مسوول توجه به بهداشت مواد غذایی را بعد از وقوع یک حادثه طبیعی مانند زلزله امری ضروری دانست و یادآور شد: در چنین شرایطی یکی از مهم‌ترین مشکلات چگونگی تامین، نگهداری و توزیع مواد غذایی در بین مردم آسیب‌دیده است ولی به‌دلیل از بین رفتن مراکز تولید، ذخیره و عرضه مواد غذایی، تامین و توزیع مواد غذایی با بی‌نظمی شدید همراه خواهد شد که در نتیجه علاوه بر ایجاد اضطراب و نگرانی در بین مردم، می‌تواند مشکلات تغذیه‌ای زیادی از جمله سوء تغذیه را به دنبال داشته باشد. در این شرایط تامین انرژی کافی برای عموم مردم، توجه به گروه‌های آسیب‌پذیر چون کودکان، سالمندان، بیماران، مادران باردار و شیرده در اولویت قرار دارد. تنوع غذایی، توجه به فرهنگ بومی منطقه، مشارکت دادن مردم منطقه در تهیه و توزیع مواد غذایی، استفاده از روش‌های مناسب توزیع و جلب اعتماد و رضایت مردم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و اگر نیازهای یک جمعیت یا زیرگروه آن برآورده نشود، به زودی بعضی از انواع سوء تغذیه و ناراحتی‌های گوارشی در بین گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه مشاهده خواهد شد، در نتیجه ممکن است تعداد کودکان کم‌وزن و یا مادران کم خون در جامعه افزایش یابد.
بنیانگذار مقاوم‌سازی و مدیریت بحران در ایران با تاکید بر این‌که برای تامین مواد غذایی مورد نیاز در بعد از وقوع زلزله، باید پیش‌بینی و برنامه‌ریزی مناسب پیش از وقوع زلزله صورت پذیرد، گفت: برای این منظور در گام نخست باید منطقه مورد نظر به محلات کوچک‌تر تقسیم شود و در هر یک از محلات مکان‌هایی برای انبار کردن مواد غذایی برای دسترسی سریع برای زمان وقوع زلزله در نظر گرفته شود. سپس با در نظر گرفتن جمعیت هر یک از محلات و گروه‌های سنی موجود و همچنین فرهنگ منطقه، اقدام به انبار کردن مواد غذایی در محل‌های مورد نظر کرد.
ناطقی‌الهی در پایان با اشاره به افزایش احتمال تخریب یا آلودگی منابع آب پس از وقوع زلزله در یک منطقه، افزود: این امر می‌تواند سبب شیوع بیماری‌های مسری به‌وسیله آب، آلودگی محیط زیست، مشکلات تامین آب برای مراکز حساس و اضطراری شود. در این شرایط برای تامین آب مورد نیاز باید فهرستی از منابع موجود تهیه شده و بسته به جمعیت منطقه اولویت‌بندی شوند. بعد از آن منابع موجود بهسازی و حفاظت شود و برای حفاظت از منابع آب باید مصارف آب را از هم تفکیک و آب را در مخازن سرپوشیده بزرگی ذخیره و کلرزنی کرد.
همدردی ایرانیان در جای‌جای کشور با هموطنان زلزله زده جلوه بزرگی از نوع‌دوستی و انسان‌دوستی را اثبات کرد. زلزله 21 آبان 96 هم در تاریخ ثبت شد و معلوم نیست زلزله بعدی کی و کجا باشد! اما اندکی با خود بیندیشیم: چرا بیمارستان‌ها و بناهای ما این‌چنین نامقاوم و ضعیف و غیر اصولی بنا نهاده شده‌اند که این‌گونه تبدیل به ویرانه شدند... .
پربازدید ها