بامداد جنوب:
تیم ملی در آخرین دیدار خود توانست به امتیازی شیرین برابر قهرمان اروپا دست پیدا کنند. این تساوی در حالی به دست آمد که بسیاری از ملیپوشان بازی موثری از خود به نمایش گذاشتند. با وجود این باید گفت که کارلوس کیروش و ایران میتوانند سرشان را در این جام جهانی بالا بگیرند. در گروهی که جهنمی معرفی شده بود، هیچکس فکر نمیکرد «تیم ملی» تا این حد حریفانش را زجر دهد.
با این حال واقعا کار این تکنسین پرتغالی ثمرهاش را در زمین نشان داد. کیروش از آوریل 2011 شروع به ساختن گروهش کرد. او موفق شد به این گروه الزامات تاکتیکی را تحمیل کند و تیمی بسازد که فوقالعاده سخت میتوان بر آن چیره شد. تا جایی که پرتغال، قهرمان حال حاضر اروپا و یکی از بختهای قهرمانی این جام را متوقف کند. بهتر از آن، ایرانیها نزدیک بود یک صعود تاریخی به مرحله یک هشتم نهایی را در وقتهای اضافه رقم بزنند. ایران کیروش با بازیکنانی تقریبا ناشناس، شگفتی زیبای این جام جهانی بود. آنها در سه بازی مقابل مراکش، اسپانیا و پرتغال، فقط دو گل خوردند! و در نهایت با چهار امتیاز مقام سوم گروه B را تنها با یک امتیاز اختلاف نسبت به دیوهای اسپانیایی و پرتغالی به دست آوردند. فقط برای همین هم که شده باید به کیروش و شاگردانش تبریک گفت.
اگر به این سه بازی برگردیم میخواهم بگویم بدشانسیها و خوششانسیهای متفاوتی داشتیم مثل گلی که از اسپانیا خوردیم و خیلی بد بود، بهشکلی که کوارشما فانتزیترین گلی که میشد تصورش را کرد به ما زد یا گلی که به مراکش زدیم با چاشنی شانس یا خیلی چیزهای دیگر. بدترین اتفاق برای ما در این تورنمنت شاید نتیجه سایر دیدارهای گروه بود. مثلِ همان شب اول بازیهای گروه که بهطرز باور نکردنی پرتغال و اسپانیا مساوی کردند، یا تساوی که مراکش از پرتغال نگرفت و بدترین نتیجه ممکن برای ما بود، چراکه سناریوی صعود برای ما گرفتن 4 امتیاز و صعود بهعنوان تیم دوم بود با فرض اینکه به صدرنشین 9 امتیازی گروه یا مثلا 7 امتیازی گروه ببازیم و مثلا اگر اسپانیا قبل از جام لوپتگی را اخراج نمیکرد بهنظر من پیروزی 2 بر صفر یا 3 بر یک اسپانیا جلوی پرتغال خیلی هم گزینه دوری نبود و آن موقع میتوانستیم با تفاضل گل به دور بعد برویم که نشد.
میتوانستیم به نیمه نهایی برویم اما نشد!
نمایش ملیپوشان ایران به اندازهای جذاب و امیدوارکننده بود که حالا میخواهیم از حسرتی صحبت کنیم که شاید اشاره کردن به آن حتی یک ماه قبل نوعی دیوانگی به حساب میآمد. تیم ملی ایران در شرایطی تنها یک گل با صدرنشینی در گروه دوم مسابقات فاصله داشت که در صورت صدرنشینی در این گروه میتوانست با کسب اعتماد بهنفس فوقالعاده و البته قرعه آسان دست به ماجراجویی بزرگی بزند و حتی تا نیمه نهایی نیز بدون برخورد به تیمهای مدعی جام پیش برود. هر چند هنوز تکلیف تیمهای صعودکننده از دیگر گروهها مشخص نیست اما تیم ملی در صورت صعود بهعنوان صدرنشین در طرف پایین جدول باید در اولین دیدار برابر روسیه میزبان قرار میگرفت. تیمی که پیش از این برابر آنها به میدان رفته بودیم و تجربه نتیجه گرفتن برابر آنها را در کارنامه خود داشت.
برنده این دیدار با برنده دیدار تیم اول گروه چهار و تیم دوم گروه سه مصاف خواهد کرد که احتمالا یکی از دو تیم کرواسی و دانمارک خواهد بود. تیمهایی که هر چند ستارههای قابل توجهی در ترکیب خود دارند اما مطمئنا به مراتب ضعیفتر از اسپانیا و پرتغال هستند. تیم ملی در صورت پیروزی در این مسابقه به نیمه نهایی صعود میکرد و در این مرحله احتمالا با یکی از تیمهای بلژیک یا انگلستان، سنگال یا کلمبیا، مکزیک یا سوئیس دیدار میکرد و میتوانست در جمع 4 تیم برتر مسابقات قرار بگیرد. اتفاقی که هر چند وقوع آن عملی نشد و در نهایت مانند یک رویا باقی ماند اما کمتر از یک گل برای تیم ملی فاصله داشت تا شاگردان کیروش نتوانند وارد رقابتی فوقالعاده برای کسب عنوان بهترین عملکرد تیمهای آسیایی شوند.
واکنش رسانههای جهان به بازیهای درخشان ایران در جام جهانی
این نتیجه در رسانههای جهان بازتاب گستردهای داشته است که بخشی از این بازتابها را از رسانههای مختلف در ادامه آوردهایم:
مجله فورفورتو: تیم ملی پرتغال قهرمان اروپا در بازی با ایران به نتیجه تساوی مقابل ایران رسید و با این نتیجه به عنوان تیم دوم گروه B راهی مرحله بعد شد.
فاکس اسپورتس: ایرانِ شجاع مقابل پرتغال ایستاد اما رویای جام جهانی تمام شد. ایران عملکرد هیجانانگیزی با تساوی مقابل پرتغال ایجاد کرد اما آنها از جام جهانی کنار رفتند.
سایت فیفا: پرتغال با تساوی دراماتیک در جام جهانی صعود کرد. ایران هم جام جهانی را با ۴ امتیاز تمام کرد هر چند بازی هیجانانگیزی از خودش به نمایش گذاشت بهخصوص در نیمه دوم.
رویترز: ایران در وقتهای اضافه پرتغال را با تساوی یک - یک متوقف کرد.
مارکا: ایران پرتغال و رونالدو را آزار داد و به اسپانیا لطف کرد. تیم ایران با سربلندی جام را ترک کرد.
کنفدراسیون فوتبال آسیا: پنالتی کریم انصاریفرد در وقتهای تلف شده ایران را به نتیجه تساوی یک، یک مقابل پرتغال رساند اما این برای صعود تیم ملی به مرحله بعد کافی نبود.
اینها نشان میدهد که ایران کار خود را بهخوبی انجام داده است ولی خب همیشه آن چیزی که انتظار داریم رخ نمیدهد. فکر میکنم حتی غیر فوتبالیترین طرفدارانی که این سه بازی را از ما دیدند با من هم عقیده باشند که با توجه به زیرساختهای لیگ و استادیومها، کیفیت پخش و مدیریت و برنامه ریزی، استعدادیابی و قوانین و چیزهای دیگری که فوتبال و مملکتمان را شکل داده است این نمایش دلچسب کیروش و سربازانش را با هیچ صفتی به جز «بینظیر» نمیتوان توصیف کرد.
۴ امتیازی که باز هم دردسرساز شد
حذف با ۴ امتیاز البته اتفاقی نادر در جام جهانی نیست و در شش دوره گذشته این رقابتها ۱۵ تیم با وجود کسب ۴ امتیاز، نتوانستهاند به یک هشتم نهایی صعود کنند. با وجود حذف شدن این پانزده تیم ۴ امتیازی، در دو دوره که تیم ملی در جام جهانی حضور داشته، دو تیم ۴ امتیازی مکزیک در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان و نیجریه در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل از گروه صعود کردهاند. حذف ایران با یک برد، یک تساوی و یک شکست در گروه مرگ جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه به هر حال خیلی دور از انتظار نبود. مثلا در جام جهانی ۲۰۱۰ افریقای جنوبی پنج تیم با کسب ۴ امتیاز از رسیدن به مرحله یک هشتم نهایی باز ماندند که بیشترین تعداد تیمهای ۴ امتیازی حذف شده در یک دوره جام جهانی است. همچنین در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، تیم ملی فوتبال پرتغال که شب گذشته با تساوی مقابل ایران به یک هشتم نهایی جام جهانی رسید و موجب آن شد که تیم ملی کشورمان با ۴ امتیاز از رسیدن به جمع شانزده تیم برتر جهان باز بماند، با کسب ۴ امتیاز حذف شد. پرتغالیها در گروه پنجم رقابتها بعد از آلمان و امریکا، با تفاضل گل کمتر در مقایسه با امریکاییها، حذف شدند. در جام جهانی ۲۰۰۲ کره و ژاپن، چهار تیم آفریقای جنوبی، کاستاریکا، کامرون و آرژانتین با وجود کسب ۴ امتیاز در گروه خود، از رسیدن به مرحله یک هشتم نهایی بازماندند.
۸۰ میلیون نفر، یک ملت و یک ضربان قلب
ما ایرانیان نه تنها در سارانسک روسیه که در شهرهای زیادی در نقاط مختلف جهان این درخشش فرزندان ایران را جشن گرفتند. در تهران، برای دومینبار دیدار تیم ملی در جام جهانی، در ورزشگاه آزادی پخش مستقیم شد که همین مهم جمعیت زیادی را به آزادی کشانده بود و خانوادههای ایرانی، در کنار هم این دیدار حساس و جذاب را نظاره کردند. اما نکته اصلی اینجا بود؛ دیشب قلب ۸۰ میلیون ایرانی فارغ از جغرافیای مکان و زمان، فقط به ساق پای ۱۱ سرباز ایران بود و درخششی که کم از برد و صعود نداشت. ایرانیان مقیم انگلیس در مرکز اسلامی این کشور جمع بودند و فریاد شادی و تشویقشان کم از ورزشگاه شهر سارانسک نداشت. مردم در سراسر دنیا، دیشب شب زندهداری کردند برای تیمی که تا آخرین لحظه دوید، جنگید و تبدیل به نمادی برای ایران شد؛ امیدوار و پرتلاش.