بامداد جنوب - امیرحسین حقیقی:

وسایل حمل و نقل عمومی از مهم‌ترین نیازهای جامعه است که از سوی مسوولان دولتی و محیط زیستی توصیه می‌شود اما دغدغه مردم و مسافران هزینه، امنیت و سرعت رسیدن این وسایل است. تاکسی یکی از این وسایل است که متاسفانه در بوشهر به آن توجه زیادی نمی‌شود و حال که تاکسی‌های دربستی و تلفنی جای خود را به تاکسی‌های اینترنتی داده‌اند مشکلات جدیدی برای رانندگان و مسافران به‌وجود آمده است اگرچه از آنجایی که برای جوانان کار با اپلیکیشن‌های موبایلی راحت‌ و در دسترس است، استقبال بسیار خوبی از این تاکسی‌ها در بوشهر شده است. 

سفر با اپلیکیشن‌های حمل و نقل برای مسافران این مزیت را دارد که آنها را از زمان رسیدن راننده به مبدا، زمان تقریبی رسیدن به مقصد، حرکت در خلوت‌ترین مسیر و میزان ترافیک از طریق نقشه آگاه می‌کند و علاوه بر مشخص شدن هزینه سفر برای مسافر در ابتدا، اعلام نام راننده، نوع ماشین و مدل و پلاک آن و حتی شماره موبایل راننده به مسافر، سفری ایمن و بدون دغدغه را برای مسافر به همراه دارد. 

از طرف دیگر علاوه بر این مزایا که سبب شده اپلیکیشن‌های حمل و نقل این روزها بر سر زبان‌ها بیفتد، آنچه در خصوص آژانس‌های آنلاین، دارای اهمیت است مربوط به ایجاد اشتغال برای ده‌ها هزار راننده در پایتخت و دیگر شهرستان‌هاست. مطابق آمارهای غیررسمی حدود 30 هزار راننده در اسنپ و 25 هزار راننده در ناوگان تپسی مشغول به کارند که با توجه به عمر کم این کسب و کارها، رقم قابل توجهی به‌نظر می‌رسد. 

حال در شرایطی که رونق این مدل کسب و کار بر سر زبان‌هاست، بد نیست سری هم به رانندگان این آژانس‌های آنلاین بزنیم و اوضاع این کسب و کار را از زبان رانندگانی که با آمدن این مدل کسب و کار شاغل شده‌اند بشنویم و ببینیم که هر یک از این دو اپلیکیشن تپسی و اسنپ چه مزایا و معایبی برای راننده‌ها دارند. 

برای آن‌که این گزارش تا حد امکان دقیق باشد، مقایسه‌ای با رانندگان دو اپلیکشن اسنپ و تپسی داشته‌ایم که نشان می‌دهد نحوه سرویس‌دهی و درآمد و مزایای این شغل برای رانندگان هر یک از این اپلیکیشن‌ها چگونه است. بررسی‌ها نشان از آن دارد برخی از مزایا در هر دو سامانه یکسان است. ساعات کاری‌شان در اختیار خودشان است و بهترین مسیر ممکن در اپلیکیشن به آنها پیشنهاد می‌شود و می‌توانند همیشه مسافر داشته باشند و نیاز به بازگشت بدون مسافر به نقطه‌ای خاص ندارند. 

در واقع این مزایا ماهیت این نوع سامانه‌های هوشمند است و چندان ارتباطی به سیاست‌گذاری شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ این خدمات ندارد. اما موضوع درآمد نهایی رانندگان، از مواردی است که ارتباط مستقیم با سیاست‌گذاری شرکت‌ها دارد و میزان درآمد، امتیازها و جوایزی که به هر راننده تعلق می‌گیرد یا محدودیت‌هایی برای رانندگان ناوگان در نظر گرفته شده.

برای مثال همیشه رانندگان بوشهری از اشتباه انتخاب کردن مبدا به‌وسیله درخواست‌دهنده گله دارند و به راحتی نمی‌توانند مسافران را پیدا کنند یا این‌که به‌دلیل کوچک بودن شهر بوشهر و کوتاه بودن مسیرها، مقدار کرایه در پایین‌ترین حالت ممکن بوده و عملا ارزش کار کردن در این شرایط وجود ندارد. یکی دیگر از اعتراض‌های رانندگان نسبت به تاکسی اینترنتی، همین مشکلات جست‌وجو برای مبدا مسافر است که بعضی‌ مواقع زمان زیادی تلف می‌شود، جدا از زمان از دست رفته آنها مجبور به تماس تلفنی می‌شوند که همین موضوع هزینه‌ها را افزایش می‌دهد. 

مورد دیگری که رانندگان از آن ناراضی هستند، محدودیتی است که این سرویس‌دهنده برای راننده در نظر گرفته و آن‌طور که راننده یک اپلیکیشن می‌گوید، در قراردادی که با آن شرکت دارند، ذکر شده است کاربر متعهد می‌شود تا پایان مدت قرارداد با هیچ شرکت مشابه دیگری در زمینه خدمات حمل و نقل، همکاری نکرده و صرفا با همین شرکت کار کنند. شماره همراه رانندگان را به‌نوعی چک می‌کنند تا راننده نتواند به اپلیکیشن رقیب متصل شود و در صورتی که متوجه شوند که راننده‌‌شان با اپلیکیشن رقیب هم همکاری می‌کند، وی را جریمه کرده و به‌نوعی فعالیتش را مسدود می‌کنند.

حال به مشکلات مسافران بپردازیم، متغیر بودن هزینه سفر و امنیت برای آنها خیلی اهمیت دارد. با توجه به این‌که شماره تلفن راننده و مسافر برای یکدیگر نمایش داده می‌شود بسیاری از خانم‌ها از این موضوع ناراضی هستند. در مورد کرایه‌ها نیز باتوجه به پرس‌وجو کردن از پشتیبانی شرکت‌ها گفته می‌شود قیمت‌ها نسبت به تعداد خودروهای فعال و شرایط آب و هوایی پایین و بالا می‌شود.

در بحث تاکسی اینترنتی یک چالش دیگر نیز وجود دارد. مدیران این نرم‌افزار‌های موبایلی با این استدلال که ما صرفا یک نرم‌افزار هستیم که راننده را به مسافر وصل می‌کنیم، زیر بار نظارت شهرداری‌ها نمی‌روند اما هم فضای خدماتی که این شرکت‌ها می‌دهند، در سطح شهر است و هم تاکسی‌های اینترنتی، بخشی از حمل و نقل عمومی را بر عهده دارند؛ بنابراین باید زیر نظر شورا و شهرداری قرار بگیرند که تاکنون در شهر بوشهر چنین اتفاقی نیفتاده است.

در مورد بیمه شدن تاکسی‌های اینترنتی شهری با این‌که رانندگان این شرکت‌ها و برنامه‌های موبایلی زیر نظر اتحادیه تاکسیرانی شهری نیست مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور ماه گذشته اعلام کرده بود: این سامانه افرادی که صاحب حق نیستند یعنی در سامانه حمل و نقلی فعالیت نداشته یا قبلا بوده و در حال حاضر نیستند را حذف خواهد کرد و افرادی که راننده هستند و فعالیت می‌کنند به این سامانه اضافه خواهد کرد.