داود علیزاده:
المپیاد بین‌المللی زبان انگلیسی «هیپو» هشتمین دور خود را امسال برگزار می‌کند. هدف این المپیاد ارتقا سطح دانش زبان انگلیسی و استفاده عملی و کاربردی از زبان انگلیسی است. زبانسرای قایدی (حافظ) اولین زبانسرای شهرستان دشتستان با رایزنی و مذاکره توانسته است، نمایندگی انحصاری المپیاد بین‌المللی زبان انگلیسی در برازجان را اخذ کند و این اتفاق برجسته و بزرگی برای برازجان و استان بوشهر است که نماینده کشور در این المپیاد بین‌المللی باشد؛ چراکه این المپیاد با شرکت دانش‌آموز از سراسر جهان برگزار می‌شود و دانش‌آموزان در بافتی بین‌المللی و چند فرهنگی به رقابت و تعامل می‌پردازند که باعث وسعت دید آن‌ها خواهد شد و می‌توانند در سطح بین‌المللی حرفی برای گفتن داشته باشند.
امسال المپیاد بین‌المللی زبان انگلیسی «هیپو» در‌حالی هشتمین دور خود را برگزار می‌کند که همچنان حدود بیست کشور و بیش از چهل هزار دانش‌آموز از سراسر دنیا در این المپیاد شرکت خواهد کرد. این المپیاد در سه مرحله برگزار می‌شود. آزمون اول در بهمن‌ماه خواهد بود و دور دوم در اسفندماه و همچنین فینالیست‌ها در سال آینده به کشور ایتالیا، ونیز راه خواهند یافت و در سطح بین‌المللی به رقابت خواهند پرداخت.
بامداد جنوب با بهادر قایدی، مدیر و مدرس زبانسرای قایدی (موسسه زبان حافظ) در این‌باره گفت‌وگویی داشته است که در ادامه آمده است.
به نظر شما چرا با اینکه اهمیت آموختن زبان انگلیسی در دوران حاضر، امری بدیهی است؛ با وجود این، آموزش زبان و سطح دانش این امر در جامعه مطلوب نیست؟
حق با شماست. اهمیت زبان انگلیسی در جنبه‌های مختلف زندگی بر کسی پوشیده نیست و در این خصوص بسیار سخن گفته‌شده است؛ این زبان با توجه به اینکه زبانی بین‌المللی است و به‌نوعی در مسائل مختلف همچون زندگی روزمره، مسافرت‌ها، اقتصاد، اجتماع و حتی سیاست نقش بازی می‌کند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ما با دو مقوله آموزش و یادگیری زبان انگلیسی روبه‌رو هستیم. این دو موضوع به‌سان جاده رفت‌وبرگشت است و در بسیاری موارد درهم‌تنیده هستند. امروزه به گمان بنده مدرسه و دانشگاه در این موضوع کمیتش می‌لنگد. دلیل آن غیرکاربردی مساله آموزش و یادگیری است. به یک اعتبار دانش‌آموز نتوانسته است کاربردی ملموس برای آن متصور شود و یا حتی سیستم آموزشی نتوانسته است هدفی عینی و کارکردگرا برای استفاده از زبان انگلیسی تعریف کند. گواه این ادعا خیل دانش‌آموزان و دانشجویانی هستند که با گذراندن ساعت‌ها آموزش در طول تحصیل قادر به استفاده از آن نیستند.
همان‌طور که اشاره کردید در دوران تحصیل و همچنین دانشگاه دروس زبان ارائه می‌شود؛ اما خروجی این آموزش نتوانسته برای دانش‌آموز و دانشجویان راهگشا باشد و گواه این امر درصد زبان در کنکور و یا دغدغه‌هایی که افراد هنگام مهاجرت با آن مواجه می‌شوند؟
زبان انگلیسی در ایران در کنکور دانشگاه نمود پیدا می‌کند و با یک بررسی ساده می‌توان متوجه شد که در این حوزه هم ناموفق بوده است. هدف از یادگیری هر زبانی به‌طور عام ایجاد ارتباط است. به یک معنا ما به‌طور خاص زبان انگلیسی را فرامی‌گیریم که بتوانیم با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار کنیم و از این پل ارتباطی به‌عنوان یک وسیله و ابزار استفاده کنیم و نیازهای روزمره را برطرف کنیم. شما نیک می‌دانید که یادگیری هر زبان تسلط بر چهار مهارت شنیداری، گفتاری، خوانداری و نوشتاری است. در آزمون ورودی دانشگاه دانش‌آموزان را فقط در مهارت خوانداری و به یک تعبیر درک مطلب محک می‌زنند. هدف این بوده است که دانش‌آموزان آماده شوند تا بتوانند متون را بخوانند و درک مطلب داشته باشند. تا در مسیر رشته تحصیلی خود از علم مکتوب به‌روز استفاده کنند. این نوع هدف‌گذاری حداقل دو مشکل عمده دارد؛ یکی اینکه در یادگیری و آموزش زبان انگلیسی همه مهارت‌ها را پوشش نداده‌اند و دوم اینکه دانش‌آموزان حتی در همان هدف متصور آموزشی با رویکردی کارکردی و عملی مواجه نمی‌شوند؛ به‌عبارتی‌دیگر دانش‌آموز درنهایت در معرض استفاده عملی قرار نمی‌گیرد.
به‌عنوان کسی که تجربه کار کردن با زبان آموزان را طی سال‌های متمادی داشته‌اید. بیشترین ضعف زبان آموزان در چه مهارتی است؟ و از بین مهارت‌های چهارگانه کدام‌یک مهم‌تر است و برای یادگیری باید روی آن تاکید بیشتری شود؟
می‌دانید همه مهارت‌های ذیل زبان انگلیسی در جای خود حائز اهمیت است و نمی‌توان یکی را بر دیگری رجحان بخشید. بایستی در سیستم آموزشی آموزش‌وپرورش به آن‌ها پرداخت. نکته‌ای که اینجا باید عرض کنم این است که آموزش‌وپرورش یا ایجاد مؤسسات آموزشی زبان توانسته است، ضعف در این سیستم را به گونه جبران کند. از دو منظر سیاست‌گذاری آن‌ها موفق بوده است؛ یکی اینکه دانش آموزان با شرکت در آموزشگاه‌های زبان توانسته‌اند هر چهار مهارت زبان انگلیسی را تقویت کنند و به استانداردهای بین‌المللی یادگیری زبان نزدیک شوند و همچنین مؤسسات با خلاقیت و استفاده از شیوه‌های نوین آموزش موفق ظاهر شوند. دوم اینکه وزارت آموزش‌وپرورش با اعطای مجوز توانسته است زمینه و بستر اشتغال را برای خیل دانش‌آموختگان این رشته فراهم کند. در پاسخ به این سوال شما باید عرض کنم که زمانی بود زبان‌آموزان در مهارت شنیداری ضعف داشتند که به گمانم در چند سال اخیر با توجه به رشد چشمگیر رسانه‌ها تا حدودی این نقیصه برطرف شده است یا حداقل می‌توان گفت در مسیر پیشرفت قرارگرفته است؛ ولی امروزه مهارت نوشتاری به قولی سیندرلای مهارت‌ها شده است و مورد بی‌مهری خواهران خود قرارگرفته است. نتیجه این بی‌مهری را می‌توان در ناتوانی اکثر دانشجویان در ارائه مقالات علمی در رشته تحصیلی خود در سطح بین‌المللی مشاهده کرد. حتی می‌توان با استفاده از یک شاهد و مقایسه کوچک آن را مشخص‌تر کرد؛ شما ببینید در حوزه ادبیات در چند سال اخیر چندین نویسنده ترکیه‌ای می‌توان نام برد که توانسته‌اند داستان‌هایی به زبان انگلیسی بنویسند و در سطح جهانی منتشر کنند و حتی جوایزی را از آن خود کنند و با استقبال نیز روبه‌رو شوند. اینجاست که می‌توان بر اهمیت زبان انگلیسی در اشاعه فرهنگ، اندیشه و رسم رسومات یک کشور در مقیاس جهانی انگشت گذاشت.
در فضای مجازی مدت‌هاست که بسته‌های آموزش زبان به‌صورت خودآموز به روش‌های گوناگون تبلیغ می‌شود، نظرتان درباره استفاده از این نوع آموزش‌های مجازی چیست؟
همان‌طور که پیش‌تر خدمتتان عرض کردم رشد رسانه مخصوصا فضای مجازی نقش بی‌بدیلی بر مقوله آموزش و یادگیری زبان انگلیسی گذاشته است و نمی‌توان آن را انکار کرد و قطعا مؤثر هستند ولی نکته‌ای که وجود دارد؛ این موضوع امروزه در فضای مجازی تبدیل به یک تجارت شده است و کمی وجه تجاری و بازاری آن غالب شده است و این موضوع تشخیص آموزش باکیفیت و علمی زبان انگلیسی را کمی دشوار کرده است و بایستی در انتخاب بسته‌های آموزشی زبان در این فضا کمی وسواس به خرج داد.
معمولا برای آموزش زبان خانواده‌ها بچه‌های خود را از چه سنی باید برای آموزش زبان به آموزشگاه بفرستند؟
نظریه‌های متفاوتی در این خصوص از سوی صاحبان فن این رشته در جهان مطرح‌شده است؛ ولی در میان آن‌ها آن‌که با منطق منطبق است توجه و تمرکز بر زبان مادری است. در ابتدا کودک بایستی در زبان مادری خود به یک ثبات و توانایی برسد و پس‌ازآن اقدام به یادگیری زبان دوم کند. همان‌طور که می‌دانید مقوله زبان موضوعی بسیار مهم و حساس است و به موضوعاتی همچون هویت فردی، اجتماعی، فرهنگی، اعتمادبه‌نفس، حرمت نفس و شخصیت مرتبط است. کودک باید در ابتدا بر زبان مادری خود مسلط شوند و این کمک شایانی در شکل‌گیری شخیصت ایشان به لحاظ روان‌شناختی دارد. البته کودکان تا سن دوازده‌سالگی به سبب کارکرد نیم‌کره‌های مغزشان می‌توانند چندین زبان را هم‌زمان فرابگیرند؛ ولی آنچه توصیه می‌شود یادگیری زبان دوم از سن پنج یا شش‌سالگی است.
مهم‌ترین دغدغه‌ای که زبان آموزان بعد از مراجعه به آموزشگاه برای یادگیری زبان‌دارند چه چیزهایی است؟
زبان آموزان علاقه خاصی به تقویت مهارت گفتاری دارند که البته با توجه به دنیای امروز و موضوع دهکده جهانی دور از ذهن نیست.
زبانسرای قایدی (حافظ) یکی از باتجربه‌ترین آموزشگاه‌های حال حاضر جنوب است. برای اینکه در سال‌های متوالی کیفیت آموزش خود را حفظ کنید چه اقداماتی داشته‌اید؟
شما لطف دارید. موسسه زبان حافظ یا همان زبانسرای قایدی با حدود سی سال فعالیت در امر آموزش زبان انگلیسی توسط مرحوم ابراهیم قایدی دانش‌آموخته رشته زبان و ادبیات انگلیسی و همچنین علوم تربیتی از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی تاسیس شد و ما نیز به‌تبع پدر سعی بر استفاده از شیوه‌های نوین و به‌روز آموزش زبان دنیا داشته‌ایم. آموزش مقوله‌ای بس پیچیده و حساس است و بایستی بسیار باظرافت و علمی با آن برخورد کرد.
درباره المپیاد بین‌المللی هیپو بفرمایید؟ در واقع این المپیاد چگونه است و مراحل اجرایی آن چطور برگزار می‌شود؟
المپیاد بین‌المللی زبان انگلیسی هیپو امسال هشتمین دور خود را برگزار می‌کند و حدود بیست کشور و بیش از چهل هزار دانش‌آموز از سراسر دنیا در این المپیاد شرکت خواهد کرد.
این المپیاد در سه مرحله برگزار می‌شود. آزمون اول در بهمن‌ماه خواهد بود و دور دوم در اسفندماه و همچنین فینالیست‌ها در سال آینده به کشور ایتالیا، ونیز راه خواهند یافت و در سطح بین‌المللی به رقابت خواهند پرداخت. در چند روز آینده شرایط ثبت‌نام به اطلاع عموم خواهد رسید.
با چه انگیزه‌ای به سراغ برگزاری این المپیاد در شهر برازجان رفتید؟
اگر گفته‌ام حالت شعارگونه پیدا نکند باید عرض کنم برازجان و استان بوشهر برای بنده بسیار مهم است. من به برازجان بدهکار هستم. در این شهر بزرگ‌شده‌ام و مردمان این شهر باعث پیشرفت این مخلص شده‌اند. پس باید یکجایی یا به‌گونه‌ای این دین را ادا کرد. هر چیزی که سبب شود نام برازجان در ایران و یا نام ایران در سطح جهانی مطرح شود دریغ نخواهم کرد. در همین‌جا لازم است عرض کنم به دلیل علاقه بنده به آموزش و فعالیت فرهنگی حدود ده سال است که بزرگ‌ترین کتاب‌فروشی شهرستان را با نام کتاب‌سرای قایدی تأسیس کرده‌ام. در همین راستا همیشه به فکر بوده‌ایم در زمینه آموزش زبان تلاش کنیم. با تحقیق و رایزنی امسال برای اولین بار در ایران توانستیم به لطف پروردگار نمایندگی انحصاری المپیاد بین‌المللی زبان انگلیسی هیپو را در ایران اخذ کنیم؛ و در همین مدت کوتاه بیش از پنجاه درخواست نمایندگی از مؤسسات همکار از تهران، کرج، ساوجبلاغ، ایلام، کردستان، استهبان، نایین شهر، بروجرد، خراسان و...داشته‌ایم و باعث خوشحالی و مایه افتخار است که این بار یک شهر جنوبی به سراسر ایران خدمات ارائه می‌دهد.
برای برگزاری مشکلات یا کمبودهایی هم روبه‌رو بودید؟
مشکلات همیشه هستند ولی آنچه مهم است برنامه‌ریزی و مدیریت مشکلات است. در ظرف این مدت توانسته‌ایم مشکلات را به حداقل برسانیم ولی در همین راستا نیازمند همکاری آموزش‌وپرورش شهرستان و استان هستیم.
استقبال از این المپیاد چگونه بوده و آینده برگزاری چنین رویدادهایی در جنوب و به‌طور خاص برازجان را در چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همان‌طور که پیش‌تر عرض کردم استقبال چشمگیر بوده است و البته برای اینکه این المپیاد دوام و قوام یابد بایستی تلاش بی‌وقفه کرد. همیشه استان بوشهر و شهر برازجان در امر فرهنگی حرف برای گفتن داشته است؛ ازآنجاکه مردم این استان بسیار فعال و توانمند هستند انتظار می‌رود این‌چنین رویدادها در زمینه‌های مختلف در استان رخ دهد. نمی‌توان از فعالیت‌های فرهنگی گفت و نقش سازمان‌های مردم‌نهاد را نادیده گرفت. یک‌زمانی ما توانستیم در ایران یکی از اولین سازمان مردم‌نهاد را تأسیس کنیم. شهری پویا و دینامیک است که شهروندان آن فعال و پیشرو باشند و این سبب می‌شود که شهر به‌مثابه یک عنصر فعال در رشد جوانان این دیار نقش ایفا کند.
سخن پایانی؟
در پایان بایستی عرض کنم که برگزاری این المپیاد می‌تواند نقطه عطفی در امر آموزش و یادگیری زبان انگلیسی استان و کشور باشد و سبب شود تحصیل زبان آموزان هدفمند و نظام‌مند شود و برای یادگیری زبان انگیزه یابند و خود را در بافتی بین‌المللی محک بزنند و پذیرش روحیه یکپارچگی و چند فرهنگی را تقویت کند. در همین‌جا از مدیریت آموزش‌وپرورش شهرستان دشتستان جناب آقای لواسانی، کانون همیاران جوان دشتستان و تیم اجرائی زبانسرای قایدی و روزنامه بامداد جنوب کمال تشکر را دارم.
