داود علیزاده
بازنشستگان در ایران از اقشار آسیب‌پذیر کشور محسوب می‌شوند که با وجود خدمات شایان ذکر در عرصه‌های گوناگون به بهای عمر خود در نهایت به حقوق بازنشستگی مجبور شده‌اند که قناعت کنند. در سال‌های اخیر تورم و وضعیت بد اقتصادی این قشر را به‌شدت در محدودیت قرار داده است.
بااین‌حال مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری این روزها خبرهای خوشی برای دسته‌ای از این بازنشستگان دارد. همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری، افزایش سرانه بیمه تکمیلی بازنشستگان، طرح‌های رفاهی در درگاه خدمات الکترونیک صندوق، بهره‌برداری از سامانه‌های شفافیت، اصلاح ساختار اقتصادی هلدینگ‌ها و شرکت‌های وابسته به صندوق بازنشستگی از جمله خبرهایی است که اکبر افتخاری اعلام کرده است.
هرچند بهبود وضعیت بازنشستگان کشوری به‌عنوان بخشی از قشر آسیب‌پذیر جامعه مایه خرسندی و خوشنودی است؛ اما باید در نظر گرفت که در جامعه ایران فقط بازنشستگان کشوری نیستند و سهم عمده بازنشستگان کشور را بازنشستگان تامین اجتماعی تشکیل می‌دهد.
گروهی که در تمامی این سال‌ها چه در بخش حقوق و مزایا در دوران کار و چه از لحاظ موظفی دوران بازنشستگی نسبت به بازنشستگان کشوری در تبعیض به سر می‌برند. نگاه دولت به دو گروه یکسان از جامعه در تمام این سال‌ها به یک‌چشم نبوده است و ازآنجاکه جامعه کارگری از لحاظ نفوذ و تأثیرگذاری در سطوح پایین‌تری قرار دارند نتوانسته‌اند این وضعیت بغرنج را اصلاح کنند.
جمع کثیری از کسانی که بیمه تامین اجتماعی هستند و یا مستمری بگیران این سازمان، از قشر کارگری، مشاغل سخت و زیان‌آور و عمدتاً با مدرک تحصیلی پایین‌اند. تمام این شرایط باعث شده است تا عدالت درباره این افراد اجرا نشود و خواسته آن‌ها نیز مورد توجه قرار نگیرد.
این بازنشستگان نسبت به فرمول‌های متناسب‌سازی اعتراض دارند که سابقه سخت و زیان‌آور را در نظر نگرفته است و معتقدند که همسان‌سازی به این شیوه و با این شکل و شمایل فعلی، عادلانه نیست.
بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی در سال‌های اخیر باعث شده است تا خدمات رسانی به افراد تحت پوشش خدمات تامین اجتماعی با نارسایی‌های متعددی روبرو شود. مساله‌ای که در زمینه بیمه تکمیلی، خدمات رفاهی و همچنین تسهیلات در دوران‌های بحرانی خودش را بیشتر از پیش نشان داده است.
با همه این احوال از خبرهای خوش درباره بازنشستگان کشوری نباید به‌سادگی گذشت و مایه مسرت است. چنانکه مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری با بیان اینکه همسان‌سازی همچنان در حال پیگیری است لذا از ابتدای مهرماه خبرهای خوشی برای همسان‌سازی کامل‌تر و متناسب‌تر با حقوق شاغلین هم‌طراز اعلام می‌شود گفت: در حال نهایی کردن احکام هستیم.
اکبر افتخاری اقدامات صندوق بازنشستگی کشوری در حوزه حقوق و معیشت را این‌گونه توضیح داد: در این بخش، «همسان‌سازی» را با جدیت و با کمک خود بازنشستگان پیگیری کردیم که در نهایت با مساعدت‌های وزیر رفاه و تلاش‌های مجدانه رئیس سازمان برنامه‌وبودجه اقدامات موثری در سال جاری انجام شد.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری تامین ۶۵۰۰ میلیارد تومان اعتبارات برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری در ابتدای سال ۹۹ و صدور احکام آن در فروردین‌ماه را بخشی از این تلاش‌ها برشمرد و گفت: باوجوداینکه بودجه ما ۳۵۰۰ میلیارد تومان بود؛ ولی به افزایش ۶۵۰۰ میلیارد تومانی رسید و توانستیم افزایش به نسبت مناسبی را امسال علاوه بر ۱۵ درصد افزایش سنواتی انجام دهیم. همسان‌سازی همچنان در حال پیگیری است و از ابتدای مهرماه خبرهای خوشی برای همسان‌سازی کامل‌تر و متناسب‌تر با حقوق شاغلین هم‌طراز اعلام می‌شود و ما در حال نهایی کردن احکام هستیم.
وی بیمه تکمیلی درمان را مطالبه دیگر و خواسته به‌حق بازنشستگان این صندوق برشمرد و گفت: خوشبختانه در این حوزه هم، اتفاق خوبی رخ داد و از خردادماه امسال، سرانه بازنشستگان از ۶۰ هزار تومان در ماه به ۱۴۰ هزار تومان در ماه افزایش پیدا کرد. این افزایش سرانه، باعث می‌شود تا خدمات بهتری هم انجام شود و این در حالی است که سهم بازنشستگان همانند سال قبل همان ۳۰ هزار تومان باقی‌مانده، ولی با افزایش سرانه از سوی دولت و خود صندوق هم سرانه افزایش یافت، هم پوشش‌های بیمه تکمیلی درمان به دو برابر و بعضاً بیشتر افزایش داده شد و هم برخی پوشش‌ها و خدمات جدید به قرارداد اضافه شد.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، با بیان اینکه در حوزه طرح‌های رفاهی و معیشتی و توسعه قدرت خرید و سبد خرید، هم اقدامات متنوعی انجام‌شده است، گفت: از طرح یاری که الان دور دوم آن از ابتدای مردادماه آغازشده، تا طرح ارائه خدمات متنوع شرکت‌های زیرمجموعه چون شرکت پگاه و کفش ملی در این حوزه اجراشده است. البته، هیچ‌یک از طرح‌های رفاهی صندوق اجباری نیست و مبلغ آن را هم خود بازنشستگان می‌توانند انتخاب کنند.
افتخاری با اشاره به امکان خرید از فروشگاه‌های افق کورش و همچنین ارائه محصولات لبنی شرکت پگاه، گفت: طی تفاهمی با بیمه ملت، انواع بیمه‌نامه‌ها در نمایندگی‌های بیمه ملت هم با تخفیف و هم با تقسیط در اختیار بازنشستگان قرار می‌گیرد. فهرست و مشخصات طرح‌های رفاهی در درگاه خدمات الکترونیک صندوق به نشانی sabasrm.ir در دسترس است.
وی توسعه طرح‌های رفاهی در آینده را از برنامه‌های صندوق بازنشستگی دانست و گفت: برای آنکه هم سبد خرید بازنشستگان توسعه پیدا کند و هم قدرت خرید آنان افزایش یابد تا بتوانند با امکانات بیشتر، مناسب‌تر و وسیع‌تری، خریدهای خود را انجام دهند این طرح‌ها توسعه می‌یابند. همچنین به‌زودی برای خرید قسطی لوازم‌خانگی در اقساط پنج‌ساله طرحی اجرا خواهد شد.
به گفته مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، توسعه ارتباط با بازنشستگان در قالب برگزاری نشست‌های حضوری و جلسات مشترک با کانون‌ها و بازنشستگان، ویدئوکنفرانس، ارتباط مستقیم، حضور در استان‌ها و همچنین، ساخت مرکز ارتباط با ذینفعان به‌عنوان یک مرکز ۲۴ ساعته به شکل تعاملی و دوطرفه در حوزه «اجتماعی» از دیگر طرح‌های این صندوق برای بازنشستگان است.
وی همچنین به بهره‌برداری از سه سامانه صندوق بازنشستگی با عنوان «سامانه‌های شفافیت» اشاره و بیان کرد: با تکمیل و اصلاح «سامانه هوش تجاری (BI)»، امکان رصد دقیق، کامل و به‌روز داده‌های عملکردی صندوق و نیز ۵۰ بنگاه زیرمجموعه صندوق فراهم می‌شود.
این سامانه، اطلاعات این تعداد شرکت را در قالب داشبورد مدیریتی و به‌صورت برخط در اختیار مدیران قرار می‌دهد. همچنین، با توجه به در اختیار داشتن تعداد بالایی از املاک و مستغلات در صندوق بازنشستگی کشوری، ساماندهی املاک و مستغلات صندوق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود که راه‌اندازی «سامانه جامع ثبت اطلاعات املاک» در این راستا اجرا و تاکنون، اطلاعات تعداد زیادی از املاک صندوق بازنشستگی کشوری در این سامانه ثبت‌شده است.
سامانه سوم «اتوپیا» است و در این سامانه که توسط معاونت سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی مدیریت می‌شود، اطلاعات مالی و غیرمالی شرکت‌های تابعه (سهامداری مستقیم و غیرمستقیم صندوق) قابل دریافت است. این نرم‌افزار جهت دریافت بی‌واسطه و به‌روز اطلاعات مالی و غیرمالی شرکت‌های تابعه به‌منظور بررسی و نظارت دقیق عملکرد آن‌ها با استفاده از رصد روند تغییرات طی دوره‌های مالی پیشین شرکت‌ها پس از طراحی و اجرا در صندوق و شرکت‌های تابعه، عملیاتی شده است.
افتخاری، اصلاح ساختار اقتصادی هلدینگ‌ها و شرکت‌های وابسته به صندوق بازنشستگی را راهبرد اصلی این صندوق در حوزه اقتصادی اعلام کرد و گفت: در ابتدای کار تلاش کردیم نظام بودجه‌ریزی را در هلدینگ‌ها و شرکت‌های تحت پوشش پیاده‌سازی کنیم و در همان راستا بودجه جداگانه‌ای را با عنوان بودجه جهش تولید در این بنگاه‌ها تدوین کردیم که حداقل بازده در نظر گرفته‌شده برای آن ۲۰ درصد از بودجه سالانه معمول بالاتر است.
وی در خصوص «مدیریت بهینه پورتفو و دارایی‌های صندوق» خاطرنشان کرد: در قالب کمیته ساماندهی شرکت‌ها، دو محور «مدیریت بهینه پورتفو و دارایی‌های صندوق» و «حفظ و صیانت از دارایی‌های بازنشستگان به‌عنوان ذینفعان این دارایی‌ها» در دستور کار قرار گرفت. در این راستا، ۲۷ شرکت در مسیر انحلال قرار گرفتند و کمتر از این تعداد شرکت نیز به دلیل اینکه ماموریت‌های مشترکی داشتند، برای ایجاد هم‌افزایی و ظرفیت مشترک در قالب زنجیره ارزش و زنجیره تامین در فرایند ادغام قرار گرفتند.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، فروش شرکت‌های زیان‌ده یا با بازده پایین و آزادسازی دارایی‌های راکد از این محل و سرمایه‌گذاری این منابع در حوزه‌های مولد و سودآور از جمله برنامه‌های در حال اجرای این صندوق برشمرد و افزود: محور دیگر برنامه‌های اقتصادی صندوق، کمیته مدیریت پورتفو و شرکت‌های بورسی و غیربورسی بوده که اصلاح ساختار مالی شرکت‌ها در حال اجرا است؛ شرکت پگاه گیلان در بورس عرضه‌شده و بزرگ‌ترین صندوق ETF با سرمایه یک هزار میلیارد تومان در بورس عرضه‌شده و ۱۴ شرکت و هلدینگ دیگر از جمله هلدینگ آتیه صبا و مالی نیز در مسیر ورود به بورس قرا گرفته‌اند.
افتخاری تکمیل زنجیره تامین و ارزش را از اهداف مهم این صندوق در حوزه اقتصادی و افزایش ارزش‌آفرینی بنگاه‌های اقتصادی صندوق بازنشستگی عنوان و بیان کرد: علاوه در سال جهش تولید و در آینده نزدیک پروژه کنارگذر شرق سپاهان به بهره‌برداری می‌رسد، پروژه پتروشیمی مسجدسلیمان که چیزی حدود ۹۸.۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، در چند ماه آینده فاز اول به بهره‌برداری می‌رسد و در تلاشیم که یکی از فازهای پروژه ABS/Rubber شرکت پاد جم را در قالب طرح توسعه پتروشیمی جم تا آخر امسال به بهره‌برداری برسانیم. همچنین طرح توسعه فولاداکسین برای تولید ورق‌های اسلب، طرح توسعه پتروشمی جم (خط جدید پلیمر کنگان PDH/PP)، طرح توسعه صبافولاد خلیج‌فارس و طرح نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی اندیمشک در قالب سیکل ترکیبی نیز در دست مطالعه است.
