راضیه علیزاده
استان بوشهر در سال‌های اخیر با توسعه واحدهای دامداری، مرغداری و صنایع جنبی، تکمیلی و تبدیلی موفق شده است در زمینه تولید گوشت مرغ و گوشت قرمز به رشد قابل توجهی دست بیابد و تمام نیاز خود را به استثنای حوزه تولیدات شیری در خود استان مرتفع کند.
بدیهی است این استان در حال حاضر بزرگ‌ترین واحد پرواربندی گوساله و واحد جوجه‌کشی ساحلی نوار جنوبی کشور را با فعالیت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در خود جای داده است که راه‌اندازی این واحدها در سال‌های اخیر به بهبود و کیفیت تولیدات دامی و طیور استان کمک شایانی کرده است. البته معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی درصدد است تا با جلب افراد متخصص و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی زنجیره‌های تولید مرغ و گوشت قرمز را در استان بیشتر توسعه بدهد تا علاوه بر خودکفایی استان در این حوزه‌ها، بخشی از محصولات تولیدی استان را در این دو حوزه به کشورهای جنوب خلیج فارس صادر کند. افزون بر این، استان بوشهر در حوزه زنبورداری نیز خیز خوبی برداشته است تا جایی که سالانه بیش از هزار تن عسل در استان تولید می‌شود که توسعه این بخش نیز می‌تواند به توسعه پایدار استان در بخش کشاورزی بیشتر دامن بزند.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در خصوص مهم‌ترین برنامه‌های این معاونت در سال ۹۹ به بامداد جنوب گفت: مهم‌ترین کاری که در سال ۹۹ در بخش بهبود تولیدات دامی و طیور انجام شد، کمک و حمایت از سرمایه‌گذاری در این بخش بود؛ با توجه به اینکه در سال‌های اخیر در این بخش اعتبارات دولتی کاهشی چشمگیر داشت از این‌رو درصدد برآمدیم تا با حمایت سرمایه‌گذاران خصوصی در بحث تولیدات دامی و طیور و اشتغال‌زایی اتفاقات نیکی در استان بیفتد. تشکیل زنجیره ارزش در محصولات مختلف دام و طیور و عسل و زنبور عسل گام دیگری بود که در سال ۹۹ برداشته شد. برای مثال، حلقه‌های زنجیره گوشت مرغ در استان تشکیل شد که حلقه اصلی آن «مرغ مادر» بود. کشتارگاه، کارخانه خوراک دام و طیور و جوجه‌کشی دیگر حلقه‌های این زنجیره است.
افشین قطبی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر در استان بوشهر حدود ۲۰۰ مرغداری گوشتی فعالیت می‌کند، افزود: این واحدها در طول سال حدود ۲۲ تا ۲۳ میلیون قطعه جوجه‌ریزی می‌کنند و تقریبا همه نیاز استان را در این زمینه تامین می‌کنند. اکنون دنبال توسعه این زنجیره تشکیل‌شده هستیم و امیدوارم که در سال جاری بتوانیم فاز۲ تولید مرغ مادر را در استان اجرایی کنیم.
به گفته وی، اقدام دیگری که در بخش بهبود تولیدات دامی و طیور استان در سال ۹۹ انجام شد، توزیع نهاده‌ها بود. با توجه به اینکه نهاده‌ها با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور می‌شوند، تاکید ویژه‌ای بر نظارت و توزیع عادلانه آن میان دامداران و مرغداران می‌شود. در این راستا سامانه بازارگاه از اوایل سال گذشته رسما راه‌اندازی شد و تمام خرید و فروش نهاده‌ها در این سامانه اتفاق می‌افتد. همه مرغداران فعال در این سامانه ثبت‌نام کردند و به‌صورت سیستماتیک پس از هر مرحله جوجه‌کشی و دریافت تائیدیه‌های لازم از طرف دامپزشکی و...، سهم خود را از نهاده‌ها می‌گیرند.
معاون بهبود تولیدات دامی و طیور سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر ادامه داد: در بخش دامداران هم وضعیت به همین شکل است؛ البته در این بخش روال کار هنوز سیستماتیک نشده و به‌صورت دستی ماهانه نهاده برای آن‌ها تعیین می‌شود. بخشی از واحدهای صنعتی که در سامانه ثبت نام کرده‌اند، به‌طور مستقیم این نهاده‌ها را دریافت می‌کنند و بخش دیگر هم سهم‌شان را از تشکل‌ها، اتحادیه‌ها و تعاونی‌های استان دریافت و خرید می‌کنند. همواره در پی این بوده‌ایم که از ظرفیت تعاونی‌ها و تشکل‌ها به‌عنوان رابط میان جهاد کشاورزی و دامداران و مرغداران به نحو مطلوبی استفاده کنیم. بخشی از نهاده‌ها برای تهیه خوراک دام به دو کارخانه‌ای که در استان وجود دارد، تعلق می‌گیرد. در شش ماه اخیر حدود ۲۵۰۰ تن خوراک دام از طریق این دو کارخانه تولید شده که میان دامداران استان توزیع شده است.
قطبی با تاکید بر اینکه در سال گذشته، حدود ۱۰۰ هزار تن جو، ذرت و کنجاله سویا بین دامداران و مرغداران توزیع شد، تصریح کرد: توزیع نهاده‌ها در سال جاری ادامه دارد. افزون بر این، سال گذشته حدود ۲۰ هزار تن سبوس میان آن‌ها توزیع شد که همچنان ادامه دارد. یکی از مباحث مهمی که همواره در کشور مورد تاکید است، بحث هویت‌گذاری دام است که تقریبا از سال ۹۸ به‌صورت جدی در استان آغاز شده که تاکنون ادامه دارد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در ادامه به توسعه واحدهای پرواربندی استان و ظرفیت آن‌ها در سال‌های اخیر اشاره و تصریح کرد: سال ۹۸ بزرگ‌ترین واحد پرواربندی جنوب کشور با ظرفیت سه هزار راس و سرمایه‌گذاری بیش از ۸۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در دشتستان شروع به فعالیت کرد و خوشبختانه در این زمینه بسیار موثر ظاهر شده است.
وی در بخش دیگری از گفته‌های خود با بیان اینکه اولین واحد ساحلی جوجه‌کشی کل نوار جنوبی کشور در استان بوشهر فعال شده است، تصریح کرد: همچنین نخستین واحد مرغ مادر و یک واحد کشتارگاهی در گناوه به بهره‌برداری رسیدند و مشغول فعالیت هستند. از ابتدای تیرماه سال گذشته تا کنون در واحد جوجه‌کشی ساحلی حدود چهار تا پنج میلیون قطعه جوجه تولید شده است. مرغ مادر هم که جوجه‌ریزی آن صورت گرفته است که اواخر شهریورماه یا اوایل مهرماه تولید آن که همان تخم‌مرغ نطفه‌دار است، صورت می‌گیرد و به واحدهای گوشتی منتقل می‌شود.
قطبی با بیان اینکه در ۲۵ سال اخیر تولید گوشت از واحدهای پرواربندی گوساله استان بوشهر رشد خیلی خوبی داشته است، گفت: سالانه حدود ۲۰ هزار راس گوساله در استان پروار و به بازار داخل و خارج استان عرضه می‌شود. خوشبختانه نیاز استان در این زمینه کاملا در داخل برطرف می‌شود. شاید نقطه قوت این بخش در یک دهه اخیر این است که افرادی که هم متخصص هستند و هم سرمایه‌گذار به احداث و راه‌اندازی واحدهای پرواربندی گوساله ورود کردند. این افراد در این زمینه کمتر از تسهیلات بانکی استفاده کردند. خوشبختانه تولیدات گوشت قرمز در حال حاضر در استان سالانه حدود هشت هزار تن است.
وی در خصوص تولیدات شیری استان توضیح داد: در این حوزه با توجه به شرایط اقلیمی استان تعداد واحدهای تولید شیر در استان کم است؛ البته تاکید خود ما این است که در این حوزه به آرامی پیش برویم، چون اگر افرادی با تخصص پایین یا بدون تخصص به این حوزه ورود کنند، چه بسا که با شکست روبه‌رو شوند. بنابراین امیدوار به ورود افراد متخصص و با سرمایه کافی به این حوزه هستیم. در حال حاضر میزان شیر تولیدی از دام سبک و سنگین استان حدود ۴۰ هزار تن است و بخشی از شیر استان از استان‌های دیگر وارد می‌شود.
قطبی در خصوص پرورش و اصلاح نژاد گاو شیری و صنعتی توضیح داد: در بحث اصلا نژاد گاو شیری به دلیل اینکه واحدهای فعال استان تعطیل نشوند، با طمانینه پیش می‌رویم. در این زمینه هم بیشتر دنبال افرادی توانمند، دارای تخصص با سرمایه لازم هستیم. بدیهی است بحث اصلاح نژاد گاو یک بحث بسیاری تخصصی است که در مرکز اصلاح نژاد کشور پیگیری می‌شود ولی آنچه در استان بوشهر اتفاق می‌افتد، استفاده از اسپرم‌های نژادهای سازگار با آب و هوای استان یعنی «سمینتال» است که گاوی هم گوشتی و هم شیری است که بیشتر جنبه گوشتی آن ملاک است اما شیر خوبی هم تولید می‌کند و مشتریان خیلی زیادی دارد. افزون بر این، از نژاد دیگری به‌نام «مونت بیلیارد» استفاده می‌شود که این نژاد بیشتر شیری است. خوشبختانه استفاده از این دو نژاد در استان در حال توسعه است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر راه‌اندازی کشتارگاه گناوه را در سال گذشته یکی از اقدامات مهم استان در حوزه توسعه صنایع جنبی، تکمیلی و تبدیلی بخش کشاورزی دانست و یادآور شد: کشتارگاه به‌عنوان یک صنعت جنبی در حوزه دام و مرغ برای استان بسیار لازم بود. ما دو واحد کشتارگاه فعال در استان داشتیم که با اضافه شدن کشتارگاه گناوه نیاز استان در این زمینه مرتفع شده است. البته در سال‌های آینده یک واحد دیگر به کشتارگاه‌های استان اضافه خواهد شد و امیدواریم با توسعه این بخش و واحد بسته‌بندی و قطعه‌بندی مدرن بتوانیم زمینه لازم را برای صادرات مرغ استان را به کشورهای جنوب خلیج فارس فراهم کنیم.
قطبی در خصوص صادرات محصولات دامی و طیور توضیح داد: اهم این محصولات یا در استان بوشهر یا در استان‌های همجوار استفاده می‌شود و در حال حاضر محصولات دامی و طیور استان به خارج از کشور صادر نمی‌شود، البته پیش از این مدتی فقط گوساله زنده به کردستان عراق صادر می‌شد که ادامه نیافت.
وی در ادامه به تولید عسل در استان اشاره کرد و گفت: سالانه حدود هزار تن عسل در استان تولید می‌شود که در دهه ۹۰ بیش از شش برابر تولیدات عسل استان توسعه پیدا کرد. اکنون حدود ۱۰۰ هزار زنبور عسل و ۶۵۰ زنبوردار داریم که بخشی از تولیدات این بخش در خارج استان مورد استفاده واقع می‌شود. خوشبختانه برند عسل کنار به نام استان بوشهر ثبت شده است و در اختیار اتحادیه زنبورداران استان است که دارند برای توسعه این برند برنامه‌ریزی می‌کنند.
معاون بهبود تولیدات دامی و طیور سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در پایان به تاثیر سوء خشکسالی بر زنبورداری استان اشاره و تصریح کرد: در کل زنبورداری در استان بوشهر از پتانسیل بالایی برخوردار است. تقریبا ۸ تا ۹ ماه شرایط آب و هوایی استان برای زنبورداری مطلوب است. در بوشهر هم عسل بهاره و هم عسل پاییزه تولید می‌شود و عسل دیگری هم که زنبورداران در ییلاق در تابستان می‌گیرند که البته این عسل در خارج از استان تولید می‌شود. در سال‌های اخیر برخی از زنبورداران حرفه‌ای استان در حال پرورش ملک هستند که در حال حاضر موافقت اولیه این کار صادر شده است و امیدوارم هر چه زودتر پروانه بهره‌برداری به آن‌ها تعلق بگیرد تا از نژادهایی که تولید بهتری دارند و با شرایط استان ما سازگاری بیشتری دارند، استفاده شود که هم به تولید عسل استان افزوده و هم زنبورداری به شغلی مقرون به صرفه‌تر بدل شود.
پربازدید ها