داود علیزاده

واکسیناسیون کرونا در ماه اخیر به‌شدت رشد چشمگیری را سپری کرده است و بر اساس اعلام وزارت بهداشت در شبانه‌روز گذشته یک‌میلیون و ۸۰ هزار دز واکسن در کشور در تزریق‌شده است. تاکنون ۴۰ میلیون و ۹۶۱ هزار و ۳۹۵ نفر دز اول واکسن کرونا و ۱۶ میلیون و ۷۱۵ هزار و ۶۱۹ نفر نیز دز دوم را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق‌شده در کشور به ۵۷ میلیون و ۶۷۷ هزار و ۱۴ دُز رسید.

این آمار در استان بوشهر نیز قابل‌توجه است بر اساس اعلام معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر معادل ۷۰ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال است حداقل یک دُز واکسن را دریافت کرده‌اند.

عبدالمحمد خواجه‌ئیان در گفت‌وگو با رسانه‌های محلی گفت: تاکنون افزون بر ۸۰۰ هزار دُز واکسن در استان بوشهر تزریق‌شده که ۵۲۸ هزار نفر از جمعیت استان که معادل ۷۰ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال است حداقل یک دُز واکسن را دریافت کرده‌اند.

این آمار در شهرستان‌های استانی نیز کم‌وبیش در همین اندازه است. به‌طور مثال بر اساس اعلام رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان دشتستان از ابتدای اجرای طرح واکسیناسیون تاکنون ۸۸ درصد از سالمندان شهرستان (۶۰ سال به بالا) هر دو نوبت واکسن کرونا خود را دریافت کرده‌اند.

ماریا خویش دوست در گفت‌وگو با روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان شهرستان دشتستان گفت: ۱۰٫۳۱ درصد (۲۶ هزار و ۷۱۱) از جمعیت کل شهرستان را سالمندان تشکیل داده‌اند و ۲۳ هزار و ۷۲ نفر از سالمندان نوبت اول و ۲۰ هزار و ۳۰۵ نفر نیز نوبت دوم خود را دریافت نموده‌اند که به درصد مورد انتظار کشوری که ۸۵ درصد است رسیده‌ایم.

البته برخی از شهرستان‌ها مثل بندر گناوه استقبال از واکسیناسیون مثل دیگر شهرستان‌ها نبوده است. بر اساس اعلام فرماندار گناوه از مجموع ۷۵ هزار و ۳۵۲ نفر جمعیت واجد شرایط دریافت واکسن کرونا در این شهرستان، تاکنون ۶۴٫۶ درصد افراد ۱۸ سال به بالا، نوبت اول را تزریق کرده‌اند.

در همین زمینه مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران به‌منظور پایش افکار عمومی در ارتباط با نگرش شهروندان پیرامون روند واکسیناسیون کرونا در کشور، در هفته‌های اخیر یک نظرسنجی در مقیاس ملی و با شیوه مصاحبه تلفنی انجام داده است.

نتایج این نظرسنجی نسبت به نظرسنجی قبلی در تیرماه سال جاری نشان می‌دهد که رویکرد جامعه ایرانی نسبت به واکسیناسیون کرونا در ماه‌های اخیر بسیار تغییر کرده است. به‌طوری‌که در تیرماه ۲۶٫۴ درصد گفته بودند فکر می‌کنند هیچ‌وقت نوبت واکسن زدن آن‌ها نخواهد رسید که این میزان در نظرسنجی اخیر به ۴٫۵ درصد رسیده است.

همچنین از نکات موردتوجه دیگر این نظرسنجی دلایل مخالفان واکسن است. بر همین اساس حدود 60 درصد از افرادی که تمایلی به واکسیناسیون کرونا ندارند به دلیل ترس از عوارض و نداشتن اعتماد به واکسن است. بااین‌حال این افراد حدود 30 درصد جامعه را تشکیل می‌دهند که به نسبت برای ایمنی جمعی نسبت به همه‌گیری کرونا نسبتا آمار بالایی است و با آموزش‌ها و فرهنگ‌سازی باید نسبت به ترمیم این مقدار اقدام کرد.

جامعه آماری این نظرسنجی کلیه شهروندان 18 سال به بالای ساکن در مناطق شهری و روستایی کل کشور و تعداد نمونه آن 1581 نفر بوده است.

مشخصات پاسخگویان ۵۰٫۲ درصد پاسخگویان این نظرسنجی مرد و ۴۹٫۸ درصد زن هستند. 27 درصد پاسخگویان در رده سنی 18 تا 29 سال، ۴۵٫۸ درصد در رده سنی 30 تا 49 سال و ۲۷٫۲ درصد در رده سنی 50 سال و بالاتر قرار دارند. ۲۳٫۸ درصد مجرد، ۶۹٫۹ درصد متأهل و ۶٫۳ درصد بدون همسر بر اثر طلاق یا فوت همسر هستند. ۳۸٫۳ درصد پاسخگویان در مراکز استان، ۳۵٫۶ درصد در شهرهای کوچک‌تر و ۲۶٫۱ درصد در روستاها سکونت دارند.

در خصوص تمایل نداشتن به واکسن۱۴٫۲ درصد از شهروندان بالای ۱۸ سال گفته‌اند اصلا تمایلی به زدن واکسن کرونا ندارند. مردان (۱۷٫۲ درصد) بیشتر از زنان (۱۱٫۳ درصد) گفته‌اند تمایلی به واکسن زدن ندارند. نداشتن تمایل به دریافت واکسن در گروه سنی زیر ۵۰ سال (۱۷ درصد) به طرز قالب توجهی بیش از گروه سنی بالای ۵۰ سال (۷ درصد) است. مجردها (۱۷٫۸ درصد) بیش از متأهل‌ها (۱۳٫۴ درصد) گفته‌اند رغبتی به دریافت واکسن ندارند. عدم تمایل به دریافت واکسن در میان افراد بدون تحصیلات دانشگاهی ۱۵٫۷ درصد و در بین افراد دارای تحصیلات دانشگاهی ۱۱٫۳ درصد است. نداشتن تمایل به دریافت واکسن کرونا در بین افرادی که ساکن مراکز استان‌ها هستند ۱۴٫۷ درصد، شهرهای کوچک‌تر ۱۵٫۱ درصد و روستاها ۱۲٫۳ درصد است.

از کسانی که گفته‌اند تمایلی به دریافت واکسن ندارند در یک سوال باز پرسیده شد «به چه دلیل تمایل به زدن واکسن ندارید؟» نتایج به شرح زیر است: اعتماد نداشتن به واکسن‌های کرونا (۳۰٫۱ درصد) ترس از عواقب ناشی از تزریق واکسن (۲۹٫۴ درصد) مشکلات شخصی (۹٫۴ درصد) عدم احساس نیاز به واکسن (۶٫۱ درصد) مشکلات جسمی (۳٫۶ درصد) نداشتن وقت (۳٫۲ درصد) در دسترس نبودن واکسن موردعلاقه در کشور (۲٫۲ درصد) سایر دلایل؛ علتی ندارد، علاقه ندارم، دلایل شخصی و ... (۱۰٫۱ درصد)

در خصوص آمار ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا ۴۴٫۳ درصد شهروندان کاملا امیدوارند مرگ‌ومیر ناشی از کرونا تا پایان سال جاری کاهش یابد.

از پاسخگویان پرسیده شد «با توجه به شرایط موجود تا چه حد امیدوارید تا پایان سال ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در ایران کاهش پیدا کند؟». ۱۸٫۹ درصد پاسخگویان گفته‌اند به کاهش ابتلا و مرگ‌ومیر تا پایان سال کاملاً امیدوارند، امیدواری ۲۵٫۴ درصد پاسخگویان در این خصوص زیاد است و ۲۸٫۶ درصد تا حدودی امیدوارند. ۸٫۳ درصد پاسخگویان گفته‌اند به کاهش آمار ابتلا و مرگ‌ومیر کرونا تا پایان سال اصلاً امیدوار نیستند و ۱۵٫۳ درصد امید کمی دارند. ۳٫۶ درصد پاسخگویان به این سؤال پاسخ نداده‌اند.

از کسانی که هنوز برای دریافت واکسن نوبت به آن‌ها نرسیده است پرسیده شد «فکر می‌کنید چه زمانی برای واکسن زدن نوبت به شما خواهد رسید؟»

در خصوص نوبت واکسیناسیون نیز ۷۱٫۴ درصد حدس می‌زنند که تا پایان پاییز نوبت به آن‌ها خواهد رسید. ۶٫۶ درصد گمان می‌کنند واکسیناسیون آن‌ها تا پایان سال و ۱٫۳ درصد گمان می‌کنند این کار در سال بعد انجام شود. ۴٫۵ درصد پاسخگویان فکر می‌کنند برای واکسن زدن هیچ‌وقت نوبت به آن‌ها نخواهد رسید. ۱۶٫۲ درصد پاسخگویان به این پرسش پاسخی نداده‌اند.

شایان‌ذکر است در نظرسنجی تیرماه ایسپا ۲۶٫۴ درصد گفته بودند فکر می‌کنند هیچ‌وقت نوبت واکسن زدن آن‌ها نخواهد رسید که این میزان در نظرسنجی اخیر به ۴٫۵ درصد رسیده است.

موضوع دیگر این نظرسنجی در خصوص رعایت عدالت در توزیع واکسن بوده است که ۱۱٫۱درصد شهروندان فرایند توزیع واکسن را اصلا عادلانه نمی‌دانند. ۱۵٫۷درصد عدالت در توزیع واکسن را کم ارزیابی می‌کنند و ۲۹٫۶ درصد تاحدودی آن را عادلانه می‌دانند. ۱۸٫۳درصد نیز عدالت در توزیع واکسن را به‌اندازه زیاد و ۱۸٫۴درصد توزیع واکسن را کاملا عادلانه ارزیابی می‌کنند.