مهارت‌های ارتباطی کودکان مهارت‌هایی هستند که شالوده‌ روابط اجتماعی موفق را در کودکان می‌سازند و موجب شکل‌گیری رابطه‌ دوستانه و صمیمی میان افراد می‌شوند. فراگیری این مهارتها برای کودکان ضروری است چون به آنها کمک می کنند هنگام ورود به اجتماع و آشنا شدن با هم سالانشان احساس اعتماد به نفس و مهم و دوست داشتنی بودن کنند.

اغلب کودکان برای برقراری ارتباط با نزدیکان شان به دانستن روش ها و راهکارهایی ساده و مناسب نیاز دارند. برخی از آنها ممکن است مدت ها در کنار هم بازی و فعالیت کنند اما نتوانند ارتباطی فعال با هم برقرار کنند. به همین دلیل آموزش مهارتهای ارتباطی به کودکان و نوجوانان اهمیت دارد.

بی‌گمان، کودکانی که دوستانی صمیمی و همدل دارند، شادتر اجتماعی‌تر و موفق‌تر از کودکان منفعل و منزوی‌اند. چون می‌توانند نظرها، آرزوها، ماجراها، موفقیت‌ها و حتی شکست‌هایشان را با آن‌ها در میان گذارند و از هم‌نشینی و بودن در کنار آن‌ها لذت ببرند. کودکانی که نمی‌توانند به‌آسانی دوستی صمیمی برای خود برگزینند ناچارند همواره گوشه‌ای تنها بایستند و بازی دیگر همسالانشان را نگاه کنند. انسان موجودی اجتماعی است و همواره در تعامل با دیگران قرار دارد. برقراری ارتباط خوب با دیگران مستلزم تقویت مهارت‌های ارتباطی است. ازآنجایی‌که کودکان تشنه یادگیری هستند و از انعطاف شخصیتی بالاتری برخوردار می‌باشند؛ بهترین زمان برای دست یافتن به این توانایی همان سنین خردسالی است مهارت ارتباطی و فن بیان بالا در فرآیند دوست‌یابی بسیار حائز اهمیت است. کودکان در معاشرت با همسالان خود قانون پذیری، نظم و روابط اجتماعی را می‌آموزند. والدین باید توجه داشته باشند که پرورش مهارت‌های ارتباطی و تقویت فن بیان یکی از مهارت‌های زندگی است که لازم است حتما کودکان آن را بیاموزند.

در این یادداشت به چند روش برای آموزش مهارت‌های ارتباطی به کودکان اشاره خواهیم کرد: زمانی که کودکان با فردی صحبت می‌کنند، آن‌ها را تشویق کنید که به چشمان طرف مقابل خود نگاه کنند و برای برقراری ارتباط مؤثر و ایجاد اعتمادبه‌نفس با آن‌ها صحبت کنید. ممکن است نیاز باشد که کودکان نوپای شما هرروز برای تسلط بر این هنر تمرین کنند. بازی‌هایی مانند «مسابقه خیره شدن» را انجام دهید، به کودکان خود بگویید که با اسباب‌بازی‌های نرم خود صحبت کنند و با نگاه کردن به چشم‌های شما برای شما داستان تعریف کنند.

اجازه دهید که فرزندتان احساسات مختلف را تقلید کند – شادی، عصبانیت، ناامیدی، هیجان، شیطنت، عجیب‌وغریب بودن، عصبی بودن، خستگی، وحشت، خطر و غیره. با درست کردن کارت‌های صورت‌هایی با احساسات مختلف، بازی «شناخت احساسات» را انجام دهید.

این کار به آن‌ها در متمایز کردن احساسات و بیان آن‌ها کمک می‌کند و باعث می‌شود به هنگام معاشرت با کودکان یا افراد دیگر گیج نشوند. در آموزش احساسات به کودکان، بسیار مهم است که شما نیز به کودک خود بگویید چه چیزی شما را خوشحال یا ناراحت کرده است، بنابراین وقتی آن‌ها رفتار اشتباهی انجام می‌دهند، باید خود را جدی نشان دهیم و به آن‌ها بگوییم که ناراحت هستیم.

یک کودک تنها، ممکن است در تعامل با جهان مشکل داشته باشد. کودک خود را همراهی کنید و برای او شانس قرار گرفتن در معرض موقعیت‌های مختلف و رویارویی با آدم‌های مختلف را فراهم کنید. کودکانی با نقص‌های مهارت اجتماعی اغلب در درک احساسات و تعامل اجتماعی مشکل ‌دارند؛ بنابراین، فعالیت‌هایی که آن‌ها را برای مواجه با این موقعیت‌ها راحت‌تر می‌سازد، می‌توانند یک ایده‌ بسیار عالی باشند. کلاس‌های سرگرمی، زمین‌های بازی، پارک‌ها و فعالیت‌های ورزشی و غیره به آن‌ها شانس اجتماعی شدن می‌دهد. زمانی که کودکان با کودکان دیگر یا بزرگ‌ترها معاشرت می‌کنند، محدوده‌ای از مهارت‌های بین فردی را توسعه می‌دهند که پایه و اساسی برای شخصیت آن‌ها است. کودکی که ارتباط برقرار می‌کند و احساسات خود را بدون ترس بروز می‌دهد، زمانی که بزرگ‌تر می‌شود برای رویارویی با موقعیت‌های پیچیده، آماده است. به کودکان خود اجازه دهید که راه‌های ارتباطی خوب را حفظ کنند و مهارت‌هایی مانند مذاکره، حل مشکل، ارتباط غیرکلامی، ابراز وجود، چانه زدن و سخنرانی در جمع را تقویت کنند.

درواقع والدین اولین معلم کودک در یادگیری مهارت‌های گوناگون هستند. والدین باید بتوانند مهارت‌های مختلف را به کودک خود آموزش دهند که کودک بتواند در محیط‌های مختلف از این مهارت‌ها بهره‌مند شود. در کنار این مسئله تربیت کودک نیز به شکل‌گیری مهارت‌ها کمک خواهد کرد. اگر بتوانید کودک خود را به‌گونه‌ای آموزش پذیر تربیت کنید خواهید توانست مهارت‌های مختلفی را به او یاد دهید.