بامداد جنوب- جواد شکریان: میدان گازی فرزاد ای و بی در منطقه پارس شمالی قرار دارد. منطقهای که در محدوده شهرستان دیر واقع شده و هنوز برای طرح توسعه آن کار خاصی انجام نشده است. این منطقه دارای سه میدان گازی دیگر نیز هست: میدان پارس شمالی، گلشن و فردوسی.
کنسرسیومی متشکل از شرکتهای نفتی دولتی هند (اوانجیسی ویدش، اویل ایندیا و ایندین اویل) در سال ۲۰۰۸ موفق به کشف گاز در بلوک فرزاد بی در ایران شد و در پی آن طرحی برای استخراج حدود 5/12 تریلیون فوت مکعب گاز از این میدان آماده کرد.
این طرح پس از تحریمهای امریکا اجرائی نشد، اما اکنون هند امیدوار است امتیاز توسعه این میدان را که ۹۰ میلیون دلار صرف اکتشاف آن کرده، از آن خود کند. بیشتر ذخایر این میدان متعلق به ایران و بخش کوچکی از آن در آبهای عربستان سعودی واقع شده است. این در حالی است که گفته میشود طرف عربستانی میدان گازی فرزاد، از سال آینده روزانه 24 میلیون مترمکعب گاز از این میدان مشترک برداشت خواهد کرد، هنوز طرح توسعه این میدان از پیچ وخم مذاکره ایران و هند فراتر نرفته است.
با وجود اینکه تهران و دهلینو در ماههای گذشته، مذاکرات فشردهای برای واگذاری توسعه میدان گازی فرزاد بی به هندیها انجام دادهاند، در صورت شکست مذاکرات، ایران برای یافتن سرمایهگذار جدید، مناقصهای بینالمللی برگزار میکند.
به گزارش ایرنا، ایران در سال 2014 میلادی در واکنش به تاخیر چندساله شرکتهای هندی در توسعه میدان گازی فرزاد بی اعلام کرد که قصد دارد نام این میدان را در فهرست میدانهای آماده واگذاری قرار دهد تا پس از رفع تحریمها، سرمایهگذاران جدیدی برای آن پیدا شود.
پس از اعلام این خبر، هندیها رایزنی با مقامهای صنعت نفت کشورمان را آغاز کردند تا بتوانند بار دیگر به این میدان دریایی که در قلب خلیج فارس قرار گرفته است، بازگردند.
بنابراین در ماههای گذشته و پس از موفقیت مذاکره ایران و 1+5، گفتوگوهای فشردهای میان هیاتهای ایرانی و هندی درباره چگونگی بازگشت هندیها به این میدان برگزار شده است که همچنان ادامه دارد.
مقامهای ایرانی تاکید میکنند که با توجه به تاخیر طولانی طرف هندی، در صورت شکست مذاکرات و ناتوانی شرکتهای آن کشور در جلب نظر ایران، طرح توسعه این میدان گازی به شرکتهای بینالمللی اروپایی و آسیایی پیشنهاد خواهد شد.
سعید حافظینیا مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره آخرین وضعیت مذاکره میدان گازی فرزاد بی، گفت: دور جدید مذاکره ایران و هند درباره چگونگی مشارکت شرکتهای هندی در این میدان گازی ادامه دارد.
وی افزود: اگر درباره جزئیات قرارداد جدید به توافق برسیم، مشکلی وجود نخواهد داشت و قرارداد امضا میشود.
رکنالدین جوادی معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت نیز پیش از این گفته بود: اگر با هندی با توافقی جدید دست نیابیم، مناقصه بینالمللی برای یافتن سرمایهگذار جدید برگزار میکنیم.
وقتکشی هندیها به بهانه تحریم
میدان مشترک فرزاد بی، را سال 2008 شرکت اوانجیسی ویدش هند در بلوک اکتشافی خلیج فارس کشف شد.
شرکت «اوانجیسی ویدش»، بازوی خارجی «شرکت نفت و گاز طبیعی هند» بههمراه شرکتهای «اویل ایندیا» و «ایندین اویل» پیش از شروع تحریمها حدود 100 میلیون دلار در میدان فرزاد بی سرمایهگذاری کرده بودند که پس از آغاز تحریمها، فعالیت آنها متوقف شد.
بر اساس قرارداد، هند باید در سه فاز توسعهای، ظرفیت تولید این میدان را به 2/2 میلیارد فوت مکعب میرساند که بهدلیل تحریم این هدف تحقق نیافت.
ایران در فوریه (بهمن-اسفند) 2012، اولتیماتومی یکماهه به شرکتهای هندی برای توسعه این میدان گازی داد، اما برای بیش از دو سال، دولت ایران تهدید خود مبنی بر توقف در بلوک فارسی را عملی نکرد.
ایران در نهایت در سال 2014 فهرست غیر رسمی از میدانهایی که قصد داشت در پساتحریم به سرمایهگذاران خارجی معرفی کند، منتشر کرد که در بین آنها نام فرزاد بی نیز قرار داشت.
این اقدام، طرف هندی را به تکاپو واداشت تا بار دیگر تمایل خود برای حضور در میدان فرزاد بی را اعلام کرده و خواستار در اختیار گرفتن طرح توسعه این میدان شود.
مقامهای هندی درخواست کردند با توجه به سرمایهگذاریهای انجامداده تمایل دارند دوباره به این میدان بازگردند.
برگزاری مناقصه بینالمللی در صورت شکست مذاکرات
دومین همایش بینالمللی قراردادهای جدید نفتی قرار است اسفندماه امسال در لندن برگزار شود. در این همایش، مهمترین پروژههای بالادستی صنعت نفت به سرمایهگذاران خارجی معرفی خواهد شد.
بر این اساس، در صورت به توافق نرسیدن تهران و دهلی، به احتمال زیاد میدان فرزاد بی در کنفرانس لندن به شرکتهای نفتی اروپایی و آسیایی علاقهمند معرفی میشود.
با توجه به اینکه میادین نفت وگاز خلیج فارس، جذابیت بسیار بالایی برای شرکتهای نفتی بینالمللی دارد و هزینه نفت و گاز در آنها بسیار پایین است، معرفی میدان گازی فرزاد بی به سرمایهگذاران خارجی با استقبال زیادی مواجه خواهد شد.