حدود یک سال است که خودروسازان بازار خود را دچار رکود می‌بینند. اواخر سال 93 بود که برخلاف پیش‌بینی‌ها، مردم آن‌گونه که باید به خرید خودرو از خودروسازان رغبت نشان ندادند تا به‌نوعی این صنعت دچار رکود نسبی شود. به‌عقیده کارشناسان، امیدواری مردم برای به نتیجه رسیدن مذاکرات باعث شد تا خریداران خرید خودرو را به تعویق بیندازند و منتظر پایان مذاکرات و توافق هسته‌ای بمانند اما این مذاکرات به طول انجامید تا پس از مدت‌ها توافق اولیه بین ایران و کشورهای 1+5 حاصل شود.

مردم که با نخریدن خودرو، چند ماه برای کاهش قیمت آن صبر کرده بودند و از خرید خودروهای بی‌کیفیت برخی خودروسازان داخلی آن‌ هم با قیمت‌های گزاف –که البته به‌گفته خود خودروسازان، به‌خاطر تحریم‌ها بود- دست کشیده بودند، اکنون تنها چندماه دیگر تا پایان تحریم‌ها باید تحمل می‌کردند. 

البته این حرکت خودجوش مردم در راستای نخریدن خودرو با مقاومت‌هایی از سوی خودروسازان همراه شد و در ابتدای سال 94، با وجود نخریدن خودرو ازسوی مردم، با افزایش ارزش افزوده، قیمت خودرو افزایش یافت اما پس از مدتی، این حرکت مردمی جواب داد و هرچند کم ولی منجر به کاهش قیمت خودروهای داخلی در چند مرحله شد.

این جریان زمانی جالب توجه شد که برخی خودروسازهای چینی زمانی که با نبود تقاضا مواجه شدند، قیمت خودروهای خود را در حدود 20 میلیون تومان کاهش دادند تا مردم بفهمند که در این مدت با خرید خودرو چه سود کلانی را به جیب خودروسازان چینی واریز کرده‌اند. خودروهایی که کیفیت آنها به هیچ وجه در سطح جهانی نبود و تنها در رقابت با خودروسازان داخلی توان رقابت داشتند.

به هر حال برخی از مردم معتقدند، همان‌گونه که افزایش قیمت خودرو به یکباره و در اثر تشدید تحریم‌ها اتفاق افتاد و به‌طور مثال قیمت پراید هفت میلیونی را تا سه برابر افزایش داد، توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها نیز بایستی کاهش قیمت خودرو را به‌میزان چشمگیری به‌دنبال داشته باشد.

اما در طرف دیگر، خودروسازان نظر دیگری دارند. آنها معتقدند که کاهش قیمت خودرو به این سرعت رخ نخواهد داد و قیمت این محصول حتی ممکن است بالاتر رود. البته به‌نظر می‌رسد که این‌گونه حرف زدن‌ها از طرف خودروسازان، به مثابه فرار به جلو از طرف آنها باشد تا از این طریق مردم را به خرید ترغیب کرده و بازار کساد خود را رونق دهند.

در همین حال روز گذشته مدیرعامل ایران‌خودرو با بیان این‌که قیمت خودرو به هیچ عنوان کاهش نخواهد یافت، گفت: درخواست افزایش قیمت خود را به شورای رقابت ارسال کرده‌ایم.

هاشم یکه‌زارع با اشاره به این‌که قیمت خودرو به هیچ عنوان کاهش نمی‌یابد، خاطرنشان کرد: هزینه‌های تولید هر روز در حال افزایش است و این موضوع باعث می‌شود تا قیمت‌ها روند کاهشی نداشته باشد.

وی با اعلام این‌که «درخواست افزایش قیمت خود را به شورای رقابت ارسال کرده‌ایم»، افزود: قرار است به‌ محض برگزاری جلسات جدید شورای رقابت این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.

یکه‌زارع در خصوص پرداخت تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی به هر یک از شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا که در جلسه هفته گذشته کمیسیون صنایع مطرح شده بود، گفت: این موضوع در حد پیشنهاد بوده و هنوز قطعی نشده است.

مدیرعامل ایران‌خودرو در رابطه با انباشت تولید در انبارهای این شرکت هم افزود: در سال 92 فرایند تحویل خودرو از خط تولید تا مشتری حدود سه ماه زمان می‌برد اما امسال مدت‌زمان تحویل خودرو 16 روز شده است، بر همین اساس روزانه دو هزار و 400 دستگاه در کارخانه تولید و تحویل مشتریان می‌شود.

وی در گفت‌وگو با خانه ملت، در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که خودروسازان دلیل افزایش قیمت‌های خود را در سال‌های اخیر اعمال تحریم می‌دانستند،‌ با توجه به این‌که قرار است تحریم‌ها برداشته شود، چه زمانی قیمت خودرو را کاهش می‌دهید، گفت: دراین موضوع باید به قیمت دلار توجه کرد که با کاهش جدی روبه‌رو نبوده، بنابراین باید به‌میزان کاهش قیمت ارز برای کاهش قیمت خودرو توجه شود.

یکه‌زارع درخصوص کیفیت پایین خودروهای تولید داخل و ارائه خدمات پس از فروش ضعیف خودروسازان داخلی، گفت: برای ارتقای کیفیت خودرو و همچنین تقویت ارائه خدمات پس از فروش تلاش می‌کنیم و در این راستا از قطعه‌سازانی که قطعه خودرو با کیفیت بالا تولید می‌کنند، استفاده خواهیم کرد.

مدیرعامل ایران‌خودرو، خبر انبارهای پر از خودروهای صفر‌کیلومتری ایران‌خودرو را کذب خواند و خاطرنشان کرد: چه کسی این را گفته است؟ عکس‌های ماهواره‌ای از پارکینگ‌های ایران‌خودرو مربوط به بهمن‌ماه سال 92 است و جهت اطلاع شما می‌گویم نسبت به تولید روزانه تنها سه هزار خودرو اضافه داریم.

وی با بیان این‌که در موضوع کمپین «خریدن خودرو صفر ممنوع» آدم‌های مختلف وجود دارند، گفت: مردم درباره خریدن یا نخریدن خودرو حق دارند که هر تصمیمی بگیرند اما ما به کسانی که اهداف دیگری در این زمینه دارند، توجه نمی‌کنیم، به‌دلیل این‌که یک عده دوست دارند خودرو از خارج وارد بشود و عده‌ای نیز مقاصد سیاسی را دراین رابطه دنبال می‌کنند.

وی در ادامه با یک اظهارنظر خنده‌دار، بیان کرد: اگر قیمت دلار هزار تومان شود، ما نیز قیمت خودرو را کاهش می‌دهیم ولی این موضوع عملی نمی‌شود.

در قسمت دیگر از صحبت‌های خود، یکه‌زارع از خالی‌نبودن جیب خودروسازان گفت و با بیان این‌که در زمینه پرداخت مطالبات قطعه‌سازان مشکلی نداریم، یادآور شد: فروش خودروهای ما پایین نیامده است و ما با مشکلات مالی مواجه نیستیم. از طرفی می‌دانم مردم از بابت کیفیت پایین خودروهای تولیدی ناراحت هستند و در این زمینه تلاش خواهد شد که کیفیت بهبود یابد.

پس از آن‌که یکه‌زارع مشکلات مالی ایران‌خودرو را کذب دانست و از فروش رفتن خودروهای این شرکت سخن به میان آورد، خبرنگار بامداد جنوب صحت و سقم این موضوع را پیگیری کرد.

بر این اساس، بنا به پیگیری‌های بامداد جنوب از گمرک بوشهر، تعداد هزار کانتینر کالای وارداتی متعلق شرکت ایران‌خودرو برای ورود به داخل کشور مدت‌هاست با مشکل مواجه شده‌اند.

این پیگیری‌ها حاکی از آن است که دلیل ترخیص نشدن این کانتینرها مسائل مالی است که ایران‌خودرو قادر به رفع این مشکل نبوده است. همچنین این شرکت، بدهی قابل توجهی به رانندگان بوشهری دارد و این مشکلات مالی به اندازه‌ای است که این شرکت نمی‌تواند حقوق و مزایای رانندگان را نیز بپردازد.

نمایندگان خودروسازان در برخی استان‌ها نیز از مشکلات مالی این شرکت و فروش نرفتن خودروهای صفر سخن گفته‌اند.

با این‌ حال، باید دید که خودروسازان داخلی در مقابل خواسته‌های بجای مردم تا چه زمان مقاومت کرده و اوضاع را بسامان معرفی می‌کنند. آیا تلاش‌های مردم در این زمینه به بار خواهد نشست و بالاخره خودروسازان داخلی برای افزایش کیفیت و کاهش قیمت خودروهای خود اقدام موثری انجام می‌دهند؟

کارشناسان زیادی معتقدند که خودروهای داخلی با قیمت‌هایی بسیار پایین‌تر از قیمت فروش آنها تولید می‌شوند و تنها دلیل فروش رفتن خودروهای داخلی در کشور، انحصار بازار خودرو در کشور است که مردم را مجبور به خرید خودروهای داخلی در سال‌های گذشته کرده است.

این انحصار به اندازه‌ای خودروسازان را مطمئن و جسور کرده است که با وجود این‌که مردم مدت‌هاست از کیفیت خودروها ناراضی‌ هستند و اقدام به خرید خودرو نکرده‌اند، با خیال راحت از افزایش قیمت‌ها صحبت می‌کنند.

آنها می‌گویند که قیمت‌ها پایین نمی‌آید و قیمت فروش حال حاضر خودروها، به قیمت تمام‌شده آنها نزدیک است در حالی که برخی خودروهای چینی، قیمت خودروهای مشابه خود را در ایران حدود 20 میلیون تومان کاهش دادند.