داود علیزاده

در استان بوشهر فعالیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی قصه پرغصه‌ای دارد. در گرمای وحشتناک هوای 40 الی 50 درجه و رطوبتی که از مرز 90 درصد گذشته، تردد حتی در فاصله‌های کوتاه نیز مانند گذر از جهنم است. در این شرایط استفاده از وسیله نقلیه تنها گزینه برای تردد است؛ بسیاری اما خودروی شخصی ندارند و یا از رانندگی معذور هستند، بنابراین مجبورند از ناوگان عمومی استفاده کنند، اما تعداد اندک اتوبوس‌ و تاکسی، محدودیت خدمات‌دهی، فرسودگی و ... استفاده از این ناوگان را دچار مشکل کرده است و از همین رو تردد عمومی به بستر تاکسی‌های اینترنتی سوق داده‌شده است که آن شرکت‌ها نیز با افزایش عجیب قیمت کرایه‌ها مسافران را به‌واقع نقره‌داغ می‌کنند. این مساله وقتی بیشتر به چشم می‌آید که محلات در بوشهر به‌صورت جزیره‌های پراکنده قرار دارد و شهروندان برای تردد از محلات جنوبی به مرکز شهر باید مسافت طولانی را طی کنند و اینجاست که کرایه‌های عجیب‌وغریب به‌ویژه در ساعات خاصی از شبانه‌روز بیشتر به چشم می‌آید.

وعده نوسازی و ترمیم ناوگان حمل‌ونقل عمومی هم از آن جمله وعده‌هایی است که معمولا در روزهای داغ انتخاباتی از سوی نامزدهای شورای شهر مطرح می‌شود و همچنان برای دوره‌های آتی نیز پابرجا باقی می‌ماند.

البته در زمستان گذشته برخی اتوبوس‌های بوشهر نوسازی شدند اما حتی به استناد اظهارات شهردار بوشهر وضعیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی در بوشهر مناسب نیست.

پیش‌ازاین شهردار بوشهر در خصوص نوسازی این ناوگان گفته بود: برای خریداری این ۲۰ دستگاه اتوبوس ۲۶ میلیارد تومان هزینه شده است که اگر قرار بود در بازار آزاد خریداری شود قیمت هر اتوبوس هشت میلیارد تومان می‌شد، اما با همکاری دولت برای هر اتوبوس یک میلیارد و ۵۰۰ تومان هزینه شد.

حسین حیدری با اشاره به نامناسب بودن وضعیت حمل‌ونقل عمومی در بوشهر، افزود: در سال ۱۴۰۰ قراردادی منعقد کردیم و براساس آن ۱۰ دستگاه اتوبوس را برای تعمیر و نوسازی فرستادیم که وارد ناوگان حمل‌ونقل شهری شده است.

شهردار بوشهر با بیان اینکه ۴۴ دستگاه اتوبوس جابه‌جایی شهروندان بوشهری را برعهده دارند. ادامه داد: اتوبوس‌هایی که خریداری یا تعمیر و تجهیز کردیم به سامانه سرمایشی و گرمایشی مجهز هستند.

به گفته وی با توجه به شرایط آب و هوایی بوشهر و نبود مدیریت صحیح، شاهد کاهش عمر اتوبوس‌های درون‌شهری بودیم، اما در تلاش هستیم شرایط بهتری برای مسافران درون‌شهری ایجاد شود تا معطلی آن‌ها نیز در ایستگاه‌ها به حداقل برسد.

ناوگان حمل‌ونقل همگانی صنعتی است که اگر بتواند خدمات‌دهی مناسبی داشته باشد مشتری بسیاری دارد. هنوز هم بخشی زیادی از افراد جامعه از داشتن خودروی شخصی محروم‌اند و برخی نیز که دشواری‌های رانندگی و ترافیک و استهلاک خودرو آن‌ها را آزار داده ترجیح می‌دهند به‌وسیله ناوگان حمل‌ونقل عمومی رفت‌وآمد کنند؛ اما این رویکرد کشورهای توسعه‌یافته است. در ایران افراد از سر ناچاری ا از ناوگان حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کنند چراکه گزینه دیگری برای تردد ندارند. ناوگان حمل‌ونقل همگانی کشور بیش از ۲۳۳ هزار خودرو شامل تاکسی، ون، اتوبوس، مینی‌بوس، وانت، کامیون و کامیونت در اختیار دارد که دلیل بی‌توجهی به مقوله نوسازی طی یک دهه گذشته بیش از ۷۱ درصد این خودروها فرسوده هستند و این فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی در سراسر کشور یک معضل جدی قلمداد می‌شود، اما چالش استهلاک خودرو در شهرهای جنوبی و استان بوشهر با وجود گرما و شدت رطوبت بیشتر نمود دارد.

ضمن آنکه اغلب قوانین و مصوبات با تمرکز و اولویت بر مسائل کلانشهرها تهیه و اجرا می‌شود و بنابراین توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی در شهرهای کوچک کمتر موردتوجه واقع‌شده است. در کلانشهرها از منابع مالی رسوبی شهرداری‌ها در بانک‌ها جهت ارائه تسهیلات به رانندگان جهت نوسازی بهره گرفته می‌شود. بی‌تردید باید جهت رفع مشکلات حوزه حمل‌ونقل همگانی در شهرهای کم برخوردار به‌ویژه در زمینه نوسازی خودروهای فرسوده تدبیری اندیشیده شود و در صورت امکان از منابع مالی رسوبی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در بانک‌ها نسبت به نوسازی ناوگان حمل‌ونقل همگانی کشور بهره گرفته شود.