عکس تئاتر خیلی در ایران مورد توجه نیست. اگر از یک تئاتر تنها چند عکس روی اینترنت و سایت‌های خبری برود، به‌نظر خیلی‌ها کافی است وکسی بیشتر از این نمی‌خواهد. در مدیریت تئاتر ایران آنچه مورد توجه است، عکس خبری تئاتر است.
بامداد 24: نشست تخصصی این هفته انجمن عکاسان بوشهر با عنوان «عکاسی تئاتر» به‌صورت مشترک با انجمن تئاتر استان برگزار شد.
این نشست با حضور رئیس انجمن تئاتر استان، رئیس انجمن عکاسان بوشهر، پوریا بهرام‌نژاد، عکاس تئاتر و عکاسان و علاقه‌مندان برگزار شد.
عکس تئاتر خیلی در ایران مورد توجه نیست. اگر از یک تئاتر تنها چند عکس روی اینترنت و سایت‌های خبری برود، به‌نظر خیلی‌ها کافی است وکسی بیشتر از این نمی‌خواهد. در مدیریت تئاتر ایران آنچه مورد توجه است، عکس خبری تئاتر است. ماندگارترین چیزی که از یک اثر نمایشی وجود دارد، عکس تئاتر است. اگر گذارتان به محوطه اداری تئاتر شهر تهران بیفتد، عکس تئاترهای مختلف را می‌بینید و به اهمیت این رسانه پی می‌برید.
عکس تئاتر می‌تواند یک روایت کلی از اثر نمایشی ارائه بدهد، بنابراین از روی عکس‌های یک نمایش نمی‌توانید قضاوت کنید که اثر نمایشی خوب بوده یا نه. خیلی وقت‌ها پیش آمده که عکس‌ها خیلی بهتر از اثر نمایشی بوده‌اند و برعکس. ممکن است اثر نمایشی خیلی خوب بوده ولی چون یک عکاس تئاتر از کار عکاسی نکرده، اثر دیده نشده است.
رئیس انجمن تئاتر استان بوشهر در این نشست مشترک با ابراز امیدواری از ارتباط بیشتر و بهتر هنرمندان این دو انجمن با یکدیگر گفت: بهترین جمله‌ای که می‌تواند گویای واقعیت این شاخه از عکاسی باشد، این است که عکاسی تئاتر و عکاسان این رشته یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های کشور را تعطیل کردند و این نشان می‌دهد که چقدر این شاخه از عکاسی مهم است که یک جشنواره بین‌المللی به‌علت مشکلاتی که در این راستا برایش به‌وجود آمد، به محاق رفت.
جهانشیر یاراحمدی در ادامه افزود: به‌علت حضورم در شوراهای سیاست‌گذاری تئاتر کشور، همیشه می‌خواستم شاخه‌های مختلف تئاتر در استان بوشهر مطرح باشد. در قطب سیاست‌گذاری تئاتر کشور، به تئاتر بوشهر بسیار اهمیت می‌دهند و این به علت گروه‌های مختلف تئاتری این استان است که در جشنواره‌های منطقه‌ای، کشوری و ... از خود نام خوبی باقی گذاشته‌اند.
یاراحمدی با اشاره به قدمت عکاسی تئاتر در کشور گفت: این شاخه از عکاسی، پیش از انقلاب نیز وجود داشته است اما به‌صورت گذری و اتفاقی. از اواسط دهه هشتاد به این سو، این اتفاق تبدیل به یک موج شد و الان به اندازه‌ای پررنگ شده است که یکی از بخش‌های اصلی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را به خود اختصاص داده است.
وی یادآور شد: اگر چه عکاسان استان‌های مختلف نیز به این شاخه از عکاسی روی آورده‌اند، اما هنوز هم عکاسان تئاتر استان ما در این عرصه حضور نیافته‌اند. این اتفاق باید با همکاری عکاسان و علاقه‌مندان به دغدغه تبدیل شود. هم‌اکنون در همین مجتمع فرهنگی و هنری تا اواخر تیرماه چندین اجرای تئاتر صورت می‌گیرد و بهترین فرصت است برای عکاسان استان و شهر بوشهر که لذت عکاسی تئاتر را تجربه کنند.
یاراحمدی در پایان گفت: در جشنواره استانی تئاتر بوشهر، بخشی را با عنوان عکس تئاتر گنجانده‌ایم که شرایط آن در فراخوان توضیح داده شده است.
پوریا بهرام‌نژاد، بازیگر و عکاس تئاتر نیز در ادامه در این باره گفت: هرچقدر یک عکاس حرفه‌ای، نامدار، دوربین به دست و قدیمی باشد، باز هم شایستگی این را ندارد که وارد محیط اجرای یک نمایش بشود و عکاسی کند، به این علت که در محیط اجرا، همه مولفه‌ها نورپردازی و... آماده است و عکاس دغدغه اندیشه‌کردن ندارد و خط فکری خاصی را نمی‌خواهد دنبال کند و خود را به خط فکری کارگردان اثر می‌سپارد. این در حالی است که در این محیط آماده، عکس‌های گرفته شده، آرشیو می‌شوند در هیچ جا هم دیده نمی‌شود.
بهرام‌نژاد با اشاره به معیارهای سنجش هنری افزود: یکی از این معیارها، فروختن یک اثر هنری به علاقه‌مندان است. و این مساله باید به نحو درستی در عکاسی تئاتر گنجانده شود و عکس‌ها بایگانی نشوند زیرا یک عکاس تئاتر باید بیاموزد که بتواند عکسش را بفروشد و توانایی جایگاه ارائه برای آن داشته باشد.
پوریا بهرام‌نژاد گفت: عکاسی تئاتر که در خارج از ایران به آن عکاسی استیج گفته می‌شود، یک اثر فاخر هنری است، بنابراین قبل از ورود عکاس به محیط نمایش، باید یک‌سری آموزش‌ها به او داده شود تا بداند که در این محیط بداند در کجا قرار بگیرد، چطور صداهای دوربین را کنترل کند، چه موقع شات بزند و... ، تا هم شاهد یک عکس بی‌کیفیت از یک اثر نمایشی زیبا نباشیم که حتی ارزش خبری هم نداشته باشد و هم باعث آشفتگی فضای اجرای نمایش نشود.
رئیس انجمن عکاسان بوشهر نیز با بیان این‌که عکاسی تئاتر مثل همه بخش‌های دیگر عکاسی ثبت لحظه‌های درخشانی از یک موضوع است، گفت: این موضوع در تئاتر تحرک بیشتری دارد، مثل عکاسی مستند اجتماعی و خبری جریانی از زندگی است که تفاوت‌هایی با عکاسی معماری، طبیعت و... دارد.
محمود صادقی افزود: عکاسی تئاتر، شکلی از عکاسی هنری و ثبت لحظه‌های خلاقانه و هنرمندانه‌ای از یک اجرای تئاتر است که در پس‌زمینه‌اش باید از عکاسی چیزهای دیگری هم بدانید و آمیخته‌ای از چند نوع عکاسی است.
صادقی با اشاره به تفاوت عکاسی تئاتر با سایر رشته‌ها بیان کرد: در عکاسی تئاتر شما باید در بعضی زمینه‌ها تبحر داشته باشید، برای نمونه بتوانید عکاسی سرعتی انجام بدهید، یعنی مدلی از عکاسی خبری هم هست. در تشخیص نور صحنه و چیزی که جلوی شما دارد اتفاق می‌افتد، باید سرعت‌عمل زیادی داشته باشید. تنظیمات دوربین را به‌سرعت بتوانید تغییر بدهید، چون نورها و موقعیت بازیگران عوض می‌شود. این اتفاق‌ها باعث می‌شود شما سرعت عمل داشته باشید. به این ترتیب می‌توان گفت، شکلی از عکاسی آتلیه‌ای هم هست که خارج از فضای نور معمول است و با کاری دست و پنجه نرم می‌کنید که نورپردازی شده است و تفاوتش با آتلیه این است که آنجا سوژه ثابت است و نورپردازی انجام می‌دهید، اینجا نورپردازی ثابت و سوژه متحرک است، باید آنقدر دقت و سرعت‌عمل داشته باشید که در موقعیت‌های مناسبی که سوژه قرار می‌گیرد، بتوانید عکاسی کنید.
در پایان این نشست، افراد حاضر نظر و سوال‌های خود را مطرح کردند. همچنین چند نمونه از عکس‌های تئاتری از پوریا بهرام‌نژاد و چند عکاس ایرانی و خارجی دیگر نمایش داده شد که حاضران نظر خود را درباره این عکس‌ها با هم در میان گذاشتند.
سودابه زیارتی
X Share
پربازدید ها