اصل بر توسعه است. این اصل اساسی سالیان درازی است که محور مقامات کشور قرار گرفته است و همه هم تلاش می‌کنند این توسعه به شکلی پیش برود که بتواند مشکلات امروز و آینده را به شکلی حل و فصل کند.

در استان بوشهر، توسعه آن‌گونه که باید و شاید هیچ وقت شکل نگرفت، نه مانند امروز که طرح‌ها و برنامه‌ها همخوانی خوبی با استعدادهای استان ندارند و نه آنچه تاکنون اجرا شده، کامل بوده و مشکلاتی به‌همراه نداشته است. مردم استان در هر نقطه‌ای از آن انتظاراتی دارند، انتظار به اندازه حجم سهمی که در تولید ناخالص ملی داشته و دارند اما انگار سهم این استان و مردم آن از تولید در کشور، فقط مشکلات ناشی از آلودگی است. 

چند سالی است که بحث آلایندگی کارخانه سیمان دشتستان و پرداخت این عوارض به شهرها و روستاهای اطراف آن در مجامع قانونی و مردمی مطرح است. سال‌ها قبل در دادگاه بدوی رای بر آلایندگی کارخانه سیمان دشتستان داده شد ولی با اعتراض کارخانه این شکایت به دیوان عالی فرستاده شد و تاکنون رای قطعی صادر نشده است.

این در حالی است که پیش از این نماینده دشتستان در مجلس شورای اسلامی گفته بود: روستاهای همجوار کارخانه سیمان دشتستان از آلودگی شدید رنج می‌برند. موسوی‌نژاد خاطرنشان می‌کند: هر جا از مسیر خود خارج شده و وارد حواشی شدیم، هم به مردم خیانت کرده‌ایم و هم به امانتی که به ما داده شده است، زیرا این جایگاه‌ها امانتی در دست ما است.

هر چند که نماینده دشتستان بر وجود این معضل و تلاش برای رفع آن تاکید دارند اما پیگیری‌های بامداد جنوب حاکی از آن است که هیچ‌یک از مسوولان جهت قانع کردن کارخانه سیمان کاری از پیش نبرده‌اند.

براساس همه عرف‌های موجود و براساس اصل مصرح قانون، این وظیفه کارخانه سیمان است که به محیط پیرامونی خود جهت حفظ محیط زیست متعهد باشد. در همین راستا رئیس شورای اسلامی شهرستان دشتستان در گفت‌وگو با بامداد جنوب گفت: کارخانه سیمان دشتستان به جای این‌که از فیلترهای هیبریدی در این کارخانه استفاده کند، همچنان از فیلترهای مکانیکی استفاده می‌کند که موجب بروز مشکلات زیادی برای روستای راهدار و سایر روستاهای همجوار شده است اما هم‌اکنون سیستمی هیبریدی به مبلغ یک میلیارد و هشتصد هزار تومان خریداری شده و قرار است نصب شود که با این سیستم آلایندگی مقداری کاهش می‌یابد و به چیزی حدود 70 تا 130 میکرون که رقم نرمالی است، کاهش می‌یابد.

سیدمحمد حسینی با اشاره به این‌که در حال حاضر ریزگردهای ناشی از فعالیت این کارخانه در حدود 400 تا 700 میکرون ریزگرد است، تاکید کرد: کارخانه سیمان دشتستان که امروز حتی خطوط تلفن و آب مورد نیاز خود را نیز از راهدار تامین می‌کند تاکنون به تعهدات خود در روستاهای همجوار پایبند نبوده و اهمیتی به سلامت مردم منطقه نمی‌دهد.

وی در ادامه با بیان این‌که سیستم پیشرفته دیگری به نام «بگ هاوس» وجود دارد که اگر برای این کارخانه تهیه می‌شد، به‌علت محفظه‌ای که دارد و ریزگردها را در خود نگه می‌دارد، مقدار ریزگردها را به 30 تا 70 میکرون می‌رساند و در این زمینه کمک بزرگی بود، یادآور شد: کارخانه سیمان زیر بار هزینه این سیستم نمی‌رود و این در حالی است که همه مراتع ما در حال نابودی هستند و تاثیر بسیار منفی و مخرب این آلایندگی بر ثمره باغ‌های اهالی منطقه به‌شدت کشاورزان را با مشکل مواجه کرده است. 

حسینی افزود: براساس مکاتباتی که انجام داده‌ایم، قرار بر آن شد که کارخانه سیمان در برابر این مساله پاسخگو باشد، هرچند تاکنون عکس‌العمل و اقدامی از جانب مدیرعامل کارخانه سیمان مشاهده نشده است.

پارک، وعده سوخته کارخانه سیمان 

ریاست شورای اسلامی ‌شهرستان دشتستان با بیان این‌که در زمان دولت آقای سیدمحمد خاتمی مقرر شد که از سال 1388 به‌دلیل آلایندگی‌هایی که ایجاد می‌شود، یک پارک بزرگ در مجاورت روستای راهدار ایجاد ‌شود ولی اکنون بعد از گذشت شش سال هنوز این اتفاق نیفتاده و پیگیری‌های ما نیز بی‌نتیجه بوده است، افزود: قرار بر این بوده که پس از واگذاری زمین از طرف منابع طبیعی به کارخانه سیمان، پس از سه ماه کلنگ‌زنی آن صورت بگیرد.

وی در ادامه توضیحات خود با تاکید بر این مساله که مردم اعتقاد دارند گرد و غبار ناشی از کارخانه سیمان سبب بروز بسیاری از بیماری‌های مزمن از جمله بیماری‌های تنفسی شده است که با وجود وعده‌ای که برای انجام آزمایش روی مردم دادند، هنوز حاضر به انجام آن نشده‌اند، ادامه داد: مطابق قانون بنا بوده است تا دو درصد فروش محصولات کارخانه به نزدیک‌ترین مناطق مسکونی همجوار آن پرداخت شود ولی ما نمی‌دانیم آیا به استان و شهرستان پرداخت می‌کنند و یا اساسا از پرداخت آن سرباز زده‌اند، آنچه می‌دانیم این است که روستای راهدار تاکنون از این دو درصد بهره‌ای نبرده است.

ریاست شورای اسلامی شهرستان دشتستان از تمیز کردن شبانه فیلترهای کارخانه سیمان نیز انتقاد کرد و گفت: این کار به این دلیل انجام می‌شود تا انتقاد کمتری از جانب مردم به کارخانه سیمان بشود، ضمن این‌که چند بار نیز این اتفاق در ساعت‌های روز انجام گرفته است. حسینی تاکید کرد: در سفر اخیر هیات دولت به استان، موضوع را با پورمحمدی، وزیر دادگستری نیز در میان گذاشتیم ولی تنها کاری که ایشان برای ما انجام داد، ابراز تاسف بود.

وی گفت: محیط زیست دشتستان هم پیگیر این مساله بوده ولی تا کنون نتیجه‌ای حاصل نشده است. البته این نکته قابل توضیح است که بامداد جنوب به‌زودی گزارشی از عملکرد محیط زیست دشتستان و استان در مورد کارخانه سیمان منتشر خواهد کرد و در صورت لزوم مستنداتی را در این زمینه ارائه می‌کند تا شهروندان بیشتر از مسائل پشت پرده مطلع باشند که چه اتفاقاتی در موضوع کارخانه سیمان در حال رخ دادن است. 

سیدمحمد حسینی در ادامه افزود: تا کنون نامه‌نگاری‌های فراوانی انجام داده‌ایم ولی به نتیجه نرسیده‌ایم. وی با اشاره به وخامت اوضاع در روستای راهدار گفت: هوا به‌حدی آلوده است که اهالی روستا نمی‌توانند لباس‌هایی را که می‌شویند روی طناب در حیاط منزل خود آویزان کنند، حتی این مساله بر جمعیت روستا نیز تاثیر گذاشته است، پیش از این جمعیت راهدار سه هزار نفر بوده که اکنون براساس آخرین آمار شبکه بهداشت منطقه، این جمعیت به هزار و 500 نفر کاهش یافته است. 

وی با اشاره به این‌که فاصله روستای راهدار با کارخانه حدود 800 متر است، افزود: صدای اعتراض مردم به جایی نمی‌رسد و قابل تامل است که کارخانه سیمان به کارکنان خود روزی یک پاکت شیر می‌دهد اما خبری از دادن پاکت‌های شیر به مردم راهدار و روستاهای همجوار نیست، مردم این روستا هم کمتر از کارکنان کارخانه گرد و خاک نمی‌خورند.

برای تکمیل این گزارش با افراد بسیاری تماس گرفته شد که برخی در دسترس نبودند، برخی حاضر به صحبت نشدند و عده‌ای هم در صورت فاش نشدن نامشان حاضر شدند اطلاعاتی در اختیار بامداد جنوب قرار دهند تا این گزارش با شفافیت بیشتری منتشر شود. 

یکی از اعضای شورای شهر برازجان که نخواست نامش فاش شود هم، در این خصوص به بامداد جنوب گفت: دو سال است که برای رفع این معضل تلاش می‌کنیم اما تاکنون موفقیتی حاصل نشده، چراکه مدیرعامل مزبور کارخانه همه مسوولان را به‌نوعی متقاعد کرده – شما بخوانید دیده - است. وی در ادامه مدعی شد که من حتی نامه‌ای را مشاهده کرده‌ام مبنی بر جلب مدیرعامل کارخانه که البته این نامه هم راه به جایی نبرد. 

اما صحبت‌های مختار پارسا، معاون بهسازی اداره بنیاد استان بوشهر خالی از لطف نیست. وی که نظر متناقضی در این خصوص دارد، معتقد است که کارخانه سیمان هیچ‌گونه آلایندگی ندارد و اعتراض در این مورد غیر منطقی است. وی در گفت‌وگو با بامداد جنوب گفت: اگر کارخانه سیمان دشتستان آلایندگی دارد، پس وجود کارخانه سیمان شیراز چگونه توجیه می‌شود؟ وی با بیان این‌که این کارخانه از همه اطراف محصور است به‌جز به روستای راهدار، تصریح کرد: اگر اعتراض مردم منطقه در خصوص تردد کامیون‌ها و ماشین‌های سنگین و گرد و خاک ناشی از آنها باشد که بجاست و باید برطرف شود اما در خصوص کارخانه منطقی نیست. این مسوول‌ با اشاره به این‌که سیستم الکتروفیلتر کارخانه مارک آلمانی و بهترین نوع موجود است، اذعان کرد: در سال 75، مبلغ 60 میلیون تومان هزینه کردیم و ساختمان جدید را تاسیس کردیم. 

برای این‌که یک‌طرفه به قاضی نرفته و اتمام حجتی هم کرده باشیم تا امروز که بامداد جنوب روی دکه‌های روزنامه‌فروشی رفت، سر و کله مدعی‌ها از گوشه و کنار پیدا نشود، بسیار تلاش کردیم تا با ستاره سهیل کارخانه که البته به ما یادآوری کرده بودند که بسیار سخت پاسخ تلفن را می‌دهند، تماسی برقرار کنیم که البته این تلاش‌ها نتیجه‌ای نداشت. از آنجا که مجال بیشتری برای پرداختن به این موضوع وجود نداشت و هنوز ناگفته‌های بسیاری در این خصوص وجود دارد، بامداد جنوب در شماره‌های بعدی باز هم به این مساله می‌پردازد.

در پایان این نکته را هم یادآوری می‌کنیم بامداد جنوب به‌دلیل مراجعات و درخواست‌های مکرر مردم روستای راهدار و ساکنان شهر برازجان این گزارش را تهیه کرده است و آمادگی آن را دارد تا پاسخ شرکت سیمان را هم در این زمینه ملاحظه و منتشر کند.