راضیه علی زاده

تکنولوژی با همه‌ی امکانات و اختیاراتی که در دسترس ما قرار می‌دهد، مثل یک چاقوی دو لبه است که اگر فرهنگ استفاده از آن را یاد نگیریم، مضرات بی‌شمار آن، گریبان‌گیرمان خواهد شد. این آسیب‌ها در کودکان و نوجوانان جدی‌تر و مخرب‌تر است. در دنیایی که همه یک گوشی موبایل یا تبلت دارند، دور کردن کودکان و نوجوانان‌مان از این آسیب‌ها سخت‌تر به نظر می‌رسد.

زمانی که رد انگشتان کوچک فرزندانتان را روی گوشی تلفن همراهتان دیدید، بهتر است به فکر پیدا کردن راهی درست برای معرفی گوشی تلفن و تبلت به آن‌ها باشید در این متن قصد داریم نکات مفیدی درباره سن مناسب و چگونگی استفاده صحیح و بدون آسیب کودکان از گوشی‌های موبایل و تبلت ارائه دهیم.

بهتراست تا سن مهدکودک برای استفاده از گوشی موبایل و تبلت صبر کنند. درست است که بچه‌های کوچک و نوزادان از فشار دادن دکمه‌های گوشی تلفن همراه لذت می‌برند و این وسایل برایشان جاذبه دارد؛ اما آن‌ها هنوز برای استفاده از این ابزارهای الکترونیکی آماده نیستند.

در سن سه‌سالگی، استفاده از تبلت یا موبایل می‌تواند نکات آموزنده‌ی مختلفی برای کودک داشته باشد. برنامه‌های مناسب برای بچه‌ها در این سنین باید دارای صداها و تصاویر جذب‌کننده باشد و بهتر است از صداهای کودکانه در برنامه‌های مخصوص این گروه سنی استفاده شود از سن چهارتا پنج‌سالگی بچه‌ها می‌توانند از امکانات مختلف این وسیله‌های الکترونیکی استفاده کنند. اما اگر وقت کافی برای اعمال نظارت را در اختیار ندارید، بهتر است زمان استفاده کودکان از این وسیله‌ها را تا یازده تا سیزده‌سالگی به تعویق بیندازید.

کودکانی که در سن پیش‌دبستانی هستند، می‌توانند از تبلت‌ها و گوشی‌های موبایل استفاده کنند تا یادگیری‌شان افزایش پیدا کند و حتی چیزهایی را یاد بگیرند که در کلاس درس ممکن است فرصت آموزش آن‌ها نباشد. همچنین وسایل الکترونیکی به بچه‌های مدرسه‌ای کمک می‌کنند اطلاعاتی که یاد گرفته‌اند را بهتر هضم کنند و از موضوعاتی که یاد گرفته‌اند برای حل مشکلات و مسائل واقعی و خارج از کلاس درس استفاده نمایند.

یک بچه‌ چهار یا پنج‌ساله نباید بیشتر از نیم ساعت از گوشی موبایل یا تبلت استفاده کند. این زمان برای کودکان شش تا هفت‌ساله به یک ساعت می‌رسد. حتی نوجوان‌هایی که در سنین دبیرستان هستند نیز نباید بیش از دو ساعت را با تبلت یا گوشی تلفن همراه بگذرانند. البته اگر بچه‌ها از این وسیله‌ها برای کمک به درس‌هایشان استفاده می‌کنند، باید اجازه داشته باشند مدت‌زمان بیشتری با تبلت یا گوشی موبایل کار کنند.

متخصصین حوزه روانشناسی کودک توصیه می‌کنند که مخصوصاً در سنین بسیار پایین، بهتر است پدر و مادرها در بازی یا فعالیتی که کودکان با گوشی تلفن همراه انجام می‌دهند، مشارکت داشته باشند. به‌این‌ترتیب، آن‌ها بهتر می‌توانند مواجهه کودکان با محرک‌های مختلف را کنترل کنند. مثلاً می‌توانیم لپ‌تاپ یا تبلت را در اتاق نشیمن قرار دهیم تا استفاده کودکان از وسایل الکترونیکی را تحت نظر داشته باشیم.

علاوه بر این‌ها، توجه داشته باشید که استفاده از گوشی تلفن همراه یا تبلت نباید جایگزینی برای کتاب خواندن یا بازی در فضای باز باشد همچنین والدین باید بتوانند یک الگوی مناسب برای فرزندانشان باشند و به‌اندازه کافی از تبلت و گوشی‌های موبایل استفاده کنند پس حواستان باشد که فرزندانتان فعالیت‌هایی که انجام می‌دهید را به‌دقت تحت نظر دارند و آن فعالیت‌ها را الگوی خودشان قرار می‌دهند دنیای واقعی جایی است که بچه‌ها باید در آینده بتوانند به شکل درست در آنجا زندگی کنند و ما به‌عنوان والد باید از همین قدم‌های اول اصول زندگی و ارتباط در دنیای واقعی را به آن‌ها آموزش دهیم.