گلاره جلالی

پرت کردن وسایل برای بسیاری از کودکان 18 ماه تا سه ساله یک مهارت جدید و لذت‌بخش است. در واقع می‌توان پرت کردن را یک مهارت حرکتی ضروری در انسان دانست که برای انجام آن به باز کردن انگشتان، و رها کردن اشیا و همزمان هماهنگی بین چشم و ذهن نیاز است. کسب این مهارت بسیار مهیج بوده و این عجیب نیست که ببینیم کودکان به دلیل تازگی آن مدام تکرارش کنند و در حال تمرین کردن باشند. به همین علت است که شاید بارها دیده باشید که کودک شما با اینکه اسباب‌بازی دخترانه جدیدش را خیلی دوست دارد، اما به نگهان آن را به سمت دیگری پرت می‌کند اما مساله این است که والدین چگونه باید با این مقوله برخورد کنند. حال که دلیل این امر را می‌دانید (البته یکی از دلایل آن را) بهتر است سعی کنید برخوردی منطقی و عاقلانه با آن داشته باشید. چراکه در همین فعالیت نیز می‌توانید نکات آموزنده‌ای را به کودک خود یاد دهید اما آیا همین تجربه‌ی لذت‌بخش و تلاش برای یادگیری مهارت جدید تنها دلیل پرت کردن اشیا توسط کودک است؟ خیر؛ دیگر دلایل این موضوع را در ادامه می‌خوانید.

گاهی ممکن است کودک تنها برای جلب‌توجه شما به پرت کردن اشیا کند استفاده از اشیا برای جلب‌توجه امری کاملا عادی است بزرگسالان هم گاهی برای جلب‌توجه دیگران ممکن است اشیا را به صدا در بیاورند به روی میز بزنند یا کارهایی انجام دهند کودک نیز از اشیا به‌عنوان ابزاری برای جلب کردن توجه دیگران استفاده می‌کند.

یکی از دلایل دیگر کودکان برای پرت کردن یک شی، خشم و عدم کنترل بر روی رفتار خود است. این مساله نیز گاهی به شکل‌هایی شدیدتر در بزرگسالان دیده می‌شود. تلاش برای آسیب رساندن به اشیا اطراف، افراد و … باعث می‌شود چنین رفتارهایی از انسان سر بزند.

همچنین این کار به‌نوعی سبب تخلیه انرژی در فرد می‌شود و همچنین او با این کار می‌توانید دیگران را به وضعیتی که خود در آن قرار دارد (یعنی خشم) بکشاند.

پرتاب کردن‌هایی که از روی خشم و عصبانیت رخ می‌دهد را نادیده بگیرید، چراکه اگر کودک بفهمد به‌وسیله این رفتار می‌تواند نظر شما را جلب کند آن را بار‌ها و بار‌ها تکرار خواهد کرد. در عوض به او بگویید «اگر عصبانی هستی بهتره حرف بزنی، این‌جوری من بهتر می‌فهمم مشکلت چیه.» به روش‌های مختلف او را به استفاده از کلمات و بیان احساساتش تشویق کنید.

مراقب تن صدای‌تان باشید، هیچ اشکالی ندارد اگر با تن صدا و لحن‌تان به کودک بفهمانید که از این کار او ناراحت شدید اما هرگز عصبانیت را در صدای‌تان نشان ندهید.

بعد از هر بار پرت کردن وسایل را جمع نکنید و برای مرتب کردن از خود او کمک بگیرید. این کار را به یک بازی تبدیل کنید، با او چهارزانو روی زمین بنشینید و بگویید: «ببینم حالا کی برنده می‌شه؟ کی می‌تونه زود‌تر اینا رو جمع کنه؟»

برای بچه‌های بزرگ‌تر از روش هشدار استفاده کنید، اگر چیزی را پرت کرد، بار اول به او برگردانید ولی بگویید: «اگر دوباره پرتش کنی، برای مدتی مال من می‌شه» و بعد اگر دوباره این اتفاق افتاد برای مدتی وسیله مورد نظر را برای خودتان نگه دارید و اگر باز تکرار شد مدت زمان را اضافه کرده و حتی در طول روز کودک را از آن وسیله محروم کنید.

به‌هیچ‌عنوان او را از پرت کردن به‌صورت مستقیم نهی نکنید. سعی کنید ابزارهای کمی در اختیارش قرار دهید، در این مواقع مراقب دستانش باشید. از حرکات چهره و بی‌توجهی به او برای مدت کم استفاده کنید. با حرکاتی مثل ابراز ناراحتی خود، و یا نگاه‌های افسوس گونه به شی پرت شده و یا دردی که از پرت شدن شی در بدن شما ایجادشده و… کار زشتش را به او گوش‌زد کنید.