بامدادجنوب- فاطمه محمدعلیپور: بحران آب جدی است، این را همه میدانند و ما هم در روزنامه بامداد جنوب در طول ماههای گذشته بارها به این مساله اشاره کردهایم و ماه گذشته نیز گزارشی در همین زمینه منتشر کردیم تا شاید گوش شنوایی پیدا شود. در آن گزارش بزرگترین مشکل آب استان نه کمبود آب، بلکه مدیریت اشتباه آن است که باوجود تلاشهای بسیار دلسوزان برای حل این بحران، هنوز راهکاری برای حل آن پیدا نشده است.
این بحران، در کشور ما به خصوص در مناطق جنوبی،فراگیر شده است. استان بوشهر از جمله مناطقی است که بهدلیل شرایط آبو هوایی و اقلیم خاص خود، چند سالی است که خشکسالی دامنگیر آن شده است و دلایل متعددی از جمله بارش کم، نبود منابع کافی برای تامین آب و ... باعث تشدید این مساله میشود. در گزارشی که سال گذشته در همین صفحه منتشر شد، به بحران آب در دشتستان بهعنوان بزرگترین شهرستان استان اشاره کردیم اما در حالی که هنوز به قلب تابستان نرسیده صدای بسیاری در مناطق مختلف استان بلند است، دشتستانیها و بهویژه ساکنان شهر برازجان با مشکل آب دست و پنچه نرم میکنند.
حال در میان این اوضاع نابهسامان که هرکس بهگونهای نارضایتی خود را بیان میکند، شهروندان برازجانی کاسه صبرشان لبریز شده است و خواهان رسیدگی جدی به این مساله هستند، چراکه آنان این وضع را از چشم مسوولان استانی میبینند. به گفته یکی از شهروندان برازجانی زخم کهنه بیآبی هر بار به دلیلی بهشدت سرباز میکند و تکرار قطعی کامل و چند روزه آب زندگی را بر ما در این گرمای 50 درجه تابستان سختترکرده است. این شهروند برازجانی میگوید بحران آب جدی است و ما نیز به آن معترفیم اما برخی سوء مدیریتها نیز باعث تشدید بحران آب در برازجان شده است.
منابع تامین آب دشتستان حدود 20 حلقه چاه در اطراف کازرون، رودخانه کازرون و چشمه ساسان کازرون است که از طریق 2خط(خط 2 و 3 محرم) وارد استان ما میشود و حدودا 300 کیلومتر است و مقدار معینی آب را وارد استان ما می کند این درحالیست که در فصل تابستان و با توجه به نیاز استان فارس به آب بیشتر معمولا راه انتقال این خطوط قطع میشود. بخشی از این خطوط انتقال، کل حوزه دشتستان و روستاهای اطراف آن را و از جمله برازجان را تحت پوشش خود قرار میدهد و همچنین حدود 20 هزار متر مکعب آن نیز به سمت بوشهر انتقال مییابد.
در تابستان شرایط برازجانیها روز به روز غیر قابل تحملتر میشود، چراکه تخصیص همین منابع محدودی که به این منطقه انتقال مییابد نا عادلانه است و روستای کوچکی مانند دهقائد که واقع در نزدیکی برازجان است در اکثر اوقات آب دارند و مشکلی آنها را تهدید نمیکند و چیزی حدود 4 هزار متر مکعب شامل این روستای کوچک میشود در حالی که برازجان با آن بزرگی خود قریب به 20 متر مکعب آب میگیرد که این اصلا عادلانه نیست.
اگر واقعا در همه جا آب نباشد، مردم با فرهنگ ما میتوانند این شرایط را درک کنند اما وقتی شهروندان برازجان وضعیت مطلوب روستاهای اطراف خود را میبینند و با شهرستان خود مقایسه میکنند که روزانه شاید 5 الی 6 ساعت آب داشته باشند آن هم در بعضی مناطق، میگویند در حق ما کوتاهی میشود.
راهکارهایی زیادی در جهت بهبود این شرایط برای هم استانیهای ما وجود دارد که یکی از آنها استفاده از چاههایی که هنوز به مرحله بهرهبرداری نرسیده است. فعال کردن این چاهها درست است که هزینه زیادی را ممکن است متحمل شود اما شاید بتواند نیمی از این مشکلات را بکاهد.حدود 6 حلقه چاه در اطراف روستای بنداروز وجود دارد که اگر با تلاش و همت مسوولان وارد سرویس آبرسانی شود چیزی قریب به 3 هزار متر مکعب آب بیشتری میتواند وارد این منطقه کند و کمک بهسزایی به آبرسانی شبکه کند.
یکی از راهکارهای دیگر مدیریت خط انتقال بهشیوه نوین و دوری از شیوههای سنتی فعلی است. در برازجان و استان ما مدیریت بهشیوه سنتی صورت میگیرد با اینکه میتوان شیرآلات این خطوط انتقال را در یه اتاقک با استفاده از امکانات جدیدتری کنترل کرد که مثلا در چه منطقهای چه مقدار آب لازم است و آب چه منطقهای باز شود و چه زمان بسته شود و ... اما در شهرستان دشتستان و کلا در استان ما در این شرایط بحرانی آب، این اتفاق بهگونهای بسیار سنتی و بهوسیله چندنفر از مسوولان آن بخش انجام میشود که مثلا وقتی آبی قطع شود یک عده از قبل تعیین شده باید حدود 2 ساعت مسیر را طی کنند تا به منطقه بوشکان (محل انتقال آب به برازجان و روستاها) برسند و مشکل قطعی آب را حل کنند که این خود باعث یک تا چند روز بیآبی برای مردم میشود و قبلا هم شاهد این اتفاق بودهایم.
شاید اگر مدیر آبرسانی در منطقه بوشکان مستقر شود و از نزدیک خطوط و شیرآلات را کنترل کند در این روند آبرسانی تغراتی ایجاد شود و باعث سرعت بخشیدن به این امور شود.
یکی دیگر از این راهکارها میتوان به کم کردن سهمیه آب مناطقی که از لحاظ کمآبی شرایط بهتری دارند و انتقال آن به مناطق بحرانیتر اشاره کرد. مثلا شهر بوشهر علاوه بر خطوط انتقال کازرون از طریق خط کوثر نیز آب بهرهبرداری میکند و آبشیرینکن هم در این شهر در دست احداث است. حال این سوال مطرح میشود اگر این آبشیرینکنها به مرحله بهرهبرداری و اجرائی برسد، میشود سهم آبی که از کازرون به سمت بوشهر میآید را کاهش داد و در دشتستان استفاده کرد؟ یا اینکه در شهرستان گناوه و دیلم که هیچ مشکلی در خصوص این معضل ندارند آیا میشود سهم آب گناوه را کم کرد و حجم بیشتری را به دشتستان انتقال دهند؟ آیا نمیشود از سهم آب روستاهایی مانند دالکی و دهقائد کم کرد و در جاهای الزامیتر استفاده کرد؟ و یا اگر قرار بر نوبتبندی است چرا در روستاها این نوبتبندی رعایت نمیشود؟
همه اینها راهکارهایی در خصوص مواجهه با این معضل و بحران جدی است. همه ما هماستانیها باید دست در دست هم دهیم و با تلاش و پشتکار و همت مسوولان سختیهای این خشکسالی را به حداقل برسانیم و بتوانیم توزیع عادلانهای در بخش تخصیص آب داشته باشیم. ماه مبارک رمضان نزدیک است و کمآبی بیش از پیش باعث دلنگرانیهای دشتستانیها شده است امیدواریم مسوولان مانند همیشه با توجه بیشتر خود چارهای بیندیشند تا بهخوبی این تابستان نیز پشت سر گذاشته شود و به عنایت خداوند سالی پر باران پیشرویمان باشد.