«به من از راه نگویید، خودم میبینم، از فریبای چشمان گل نیلوفر، اینقدر آه نگویید خودم میبینم... ». جز تاریکی و سیاهی هیچچیز دیگری نمیدید.میگویند پیش از نابینا شدن میدیده اما در کودکی بهعلت داشتن تنبلی چشم و درمان نشدن آن بهمرور نابینا شده است. اینگونه رویای دیدن، خانوادهاش، بهاران و دیگر زیباییها را از دست داده است. این در حالی است که هر ساله یک طرح غربالگری تنبلی چشم اجرا میشود، از همین رو به سراغ معاون پیشگیری ادارهکل بهزیستی استان رفتیم و نظر او را در این باره جویا شدیم.
مهرداد ابراهیمی در گفتوگو با بامداد جنوب در این باره گفت: با هدف غربالگری، تشخیص زودرس، درمان بهموقع و شناسایی سایر اختلالهای بینایی طرح غربالگری تنبلی چشم در استان بوشهر آغاز شده که هر ساله از اول آبان تا 15 آذر ادامه دارد که تا 30 آذر تمدید میشود.
ابراهیمی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بهترین زمان برای تشخیص بیماری تنبلی چشم چه زمانی است، تصریح کرد: بیماری تنبلی چشم هیچ علامت ظاهری در دوران کودکی ندارد و سه تا شش سال بهترین زمان تشخیص آن است، چراکه اگر تنبلی چشم در موعد مناسب آن درمان شود، منجر به اختلال در بینایی یا نابینایی میشود.
وی با تاکید بر توجه خانوادهها به طرح پیشگیری از تنبلی چشم افزود: درمان تنبلی چشم در زیر سن شش سال اثربخشتر است.
معاون پیشگیری ادارهکل بهزیستی استان با اشاره به قدمت اجرای طرح تنبلی چشم گفت: این طرح قدمتی 20 ساله دارد که در این مدت 367 هزار و 656 کودک سه تا شش سال در استان بوشهر معاینه که از این جمعیت سه هزار و 903 کودک مبتلا به تنبلی چشم و 10 هزار و 479 کودک نیز به سایر اختلالهای بینایی شناسایی شدهاند.
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان با اشاره به اجرای طرح غربالگری تنبلی چشم در استان بوشهر بیان کرد: در اجرای این طرح 458 مربی آموزش دیده در 436 مرکز آموزش بیناییسنجی مشارکت دارند که در بیش از هزار پایگاه، مرکز بیناییسنجی و مهدکودکها برگزار میشود.
ابراهیمی با بیان اینکه مراکز بینایی، پایگاههای تعیینشده، مهدهای کودک و آمادگی در استان آماده اجرای طرح غربالگری تنبلی چشم هستند، افزود: در اجرای این طرح پیشبینی میشود، 55 هزار و 288 نفری کودک سه تا شش سال استان زیر پوشش طرح تنبلی چشم قرار گیرند.
وی با اشاره به اجرای طرح غربالگری تنبلی چشم بیان کرد: با اجرای این طرح در سال گذشته 32 هزار و 856 کودک تحت پوشش طرح قرار گرفتند که از این میان 456 کودک مبتلا به تنبلی چشم و هزار و 30 کودک نیز به سایر اختلالهای بینایی شناسایی شدند.
معاون پیشگیری ادارهکل بهزیستی استان با اشاره به اینکه اگر فرد مورد نظر با دستگاه معاینه شود، مبلغ دو هزار تومان و اگر با ECHART معاینه شود، مبلغ هزار تومان از وی گرفته میشود، یادآور شد: افرادی که استطاعت مالی ندارند بهصورت رایگان معاینه میشوند و پس از تشخیص بیماری کمکهزینهای برای عمل جراحی و خرید عینک و ... به آنها داده میشود.
ابراهیمی در ادامه به مراحل اجرای طرح تنبلی چشم اشاره کرد و گفت: این طرح سه مرحله دارد؛ مرحله نخست مربی کار غربالگری را بر عهده دارد و به شناسایی کودکان بیمار میپردازد. مرحله دوم، بیماری افراد مورد نظر تائید میشود و متخصص بیناییسنجی فرد را معاینه میکند و مرحله سوم چشمپزشک عهدهدار تشخیص ثانویه است.
وی با اشاره به اینکه در سال جاری آمار تنبلی چشم بالا بوده که البته این افزایش نسبت به تعداد کودکانی است که مورد غربالگری و شناسایی قرار گرفتهاند.
معاون پیشگیری ادارهکل بهزیستی استان در پایان به دو نکته مهم اشاره و خاطرنشان کرد: تنبلی چشم هیچگونه علامت ظاهری ندارد و این به منزله زنگ خطری است برای خانوادهها. کودک ممکن است از لحاظ ظاهری سالم باشد اما تنبلی چشم داشته باشد. همچنین سن طلایی درمان تنبلی چشم، زیر پنج سالگی است که با گذشت زمان شانس درمان کاهش پیدا میکند و در نهایت چشم کمبینا و یا نابینا میشود.
بدیهی است اطلاعرسانی به خانوادهها از طریق رسانههای گوناگون نه تنها الزامی بلکه از ضروریات است، چراکه بسیاری از این طرح آگاهی نداشته باشند و نسبت به درمان تنبلی و سایر اختلالات بینایی کودکان خود غافل بمانند که چهبسا جبران آن غیر قابل جبران و هزینهبر باشد، بنابراین ضروری است سازمانهایی همچون آموزش و پرورش، دانشگاه علومپزشکی و ... در این خصوص اطلاعرسانی و دیگر همکاری و هماهنگیهای لازم را با ادارهکل بهزیستی استان داشته باشند.