بامدادجنوب- هدی خرم آبادی: راهرو دادگاههای خانواده امروزه پر است از زوجینی که ادعا میکنند، دیگر نمیتوانند با یکدیگر زندگی کنند و در این بین تنها راه چاره را هم در جدایی و طلاق میبینند. زندگی که با لباس سفید سر سفره عقد و گاه در نهایت تجمل و ریخت و پاش برگزار میشود، پس از مدتی در سکوت با لباسی تیره در دادگاه پایان میپذیرد و این میشود پایان عسلخوران زوجی که روزگاری عاشق و معشوقه بودند اما امروز سایه یکدیگر را با تیر میزنند، چون به گفته خودشان همدیگر را درک نمیکنند. با توجه به آمارهای طلاق که در حال حاضر چه در کشور و چه در استان کم هم نیستند، موضوع «مهریه» برای دخترها و پسرهایی که میخواهند زندگی مشترکشان را آغاز کنند، به مسالهای چالشی تبدیل شده است، آنقدر چالشی که گاه تا پیش از تعیین نهایی مهریه، هم بین دو طرف و هم بین خانوادههایشان بحث و مجادله در میگیرد.
زوجین پیش از ازدواج بهسبب ترس و واهمهای که از به پایان خط رسیدن در زندگی مشترکشان دارند، بسیار محتاط هستند و گاه پسر و خانوادهاش با توسل به هر دستاویزی از جمله وضع مالی خوبی نداریم، مهریه پشتوانهای برای زندگی نیست، قانون دیگر بخشی از مهریه را پرداخت میکند، پس دیگر چرا مهریه بالا بزنیم، فلانی مهریه پایین داشته و الان خیلی خوشبخت است و ... تلاش میکنند تا پایینترین حد مهریه را به نام دختر کنند و در آن طرف دختر و خانوادهاش گاه این گفتهها را میپذیرند و گاه آنها هم در این جدال سعی میکنند تا با گفتن اینکه مقدار مهریه مهم نیست، ارزشی که شما برای دختر ما قائل میشوید مهم است، کی داده، کی گرفته، مهریه بالا نگرانی ندارد، زیرا هرگاه زندگی به کام دختر تلخ شود، مهرم حلال جونم آزاد است و دیگران میگویند چرا دخترش را مفت داد و ... پیروز میدان شوند. این در حالی است که گاهی اوقات مشاهده شده دسته نخست که مهریه پایین را قبول کردهاند، پس از مدتی زندگی مشترک، خواهر شوهر، جاری، دختر فامیل، دوست و یا دختر همسایه را مثال میزنند و میگویند که فلانی هم بهتر از من بود، برایش ارزش قائل شدند و مهریه بالا زدند اما من چی...
و اینگونه است که «مهریه» مهر و محبت را بین دو طرف اندکاندک نابود میکند و این موضوع که در نگاه نخست از نظر خود زوجین هم چندان اهمیتی نداشته، آنقدر مهم و برجسته میشود که سکان قوام و ماندگاری یا از هم پاشیدن یک زندگی را در دست میگیرد. برای بررسی اینکه آیا بهراستی موضوع مهریه و کم یا زیاد بودن آن میتواند دلیلی بر قوام و ماندگاری یک زندگی باشد و این که چرا تمایل به مهریه بالا از سوی برخی دختران دیده میشود با یک روان شناس گفتوگو کردیم.
سوران رجبی، دکترای روانشناسی و هیات علمی دانشگاه خلیج فارس در گفتوگو با بامداد جنوب در پاسخ به این سوال که دلیل تمایل خانمها برای مهریه بالا چیست، گفت: یکی از دلایل این امر، نگرانی نسبت به مساله خیانت و طلاق است که امروزه آمار قابل توجهی هم دارد.
وی در خصوص اینکه آیا مهریه بالا میتواند دلیلی بر ماندگاری یک زندگی باشد یا خیر، افزود: به هر حال این موضوع تا حدی میتواند کمک کننده باشد اما اگر زمانی دو طرف به هر دلیلی نخواهند یا نتوانند به زندگی مشترکشان ادامه دهند، ادامه آن زندگی بهعلت مهریه بالای خانم میتواند آسیبهای جدی و بسیار دیگری را بهدنبال داشته باشد.
در ادامه با موسس کانون حمایت از خانواده گفتوگو کردیم و نظر او را در این باره جویا شدیم. مریم وژدان حقیقی درباره مهریه بالا به بامداد جنوب گفت: میزان مهریه به هیچ وجه ضمانتی برای خوشبختی نیست. میتوان مهریه را حذف کرد و با گذاشتن شروط ضمن عقد در صورت موافقت شوهر مانند حق حضانت، حق تحصیل، حق مسافرت، حق اشتغال و ... تا حدی با خیالی آسوده زندگی مشترک داشت و از طرفی پسر هم بدون دغدغه مهریه بالا خود را آماده یک رابطه پایدار خواهد کرد.
خانم «م.الف» که هشت سال است زندگی مشترک دارد و صاحب یک دختر شش ساله است، در گفتوگو با ما میگوید: مهریهاش 314 سکه به نیت تعداد یاران امام زمان (عج) بوده است. مهریه تضمین خوشبختی نیست و در حد متعادل خوب است. وی در پاسخ به این سوال که مهریهاش چه تاثیری بر زندگی مشترکش داشته و آیا تا کنون مهریه خود را با مهریه دیگران مقایسه کرده است یا خیر، افزود: مهریهام هیچ تاثیری بر زندگی مشترکم نداشته و تا کنون هیچگاه مهریهام را با مَهر دیگران مقایسه نکردهام، زیرا همسرم و فرزندم را بسیار دوست دارم و مادیات در برابر این دوست داشتن، برایم ارزشی ندارد.
این در حالی است که آقای «ع. م» که دو سال است ازدواج کرده اما مدتی است با همسرش به این نتیجه رسیدهاند که جدا شوند. وی در گفتوگو با بامداد جنوب با بیان اینکه بهسبب مهریه بالای همسرم و نداشتن استطاعت مالی من بین خود و خانواده هایمان درگیری و قهر پیش آمده و خانواده همسرم تهدید کردهاند که من را به زندان می اندازند. «ع.م» در پاسخ به این سوال که چرا از ابتدا مهریه بالا زدید، تصریح کرد: قبل از ازدواج یکسال همسرم را میشناختم و او را بسیار دوست داشتم، آنها مهریه بالا را عنوان کردند و من چون نمیخواستم همسرم را از دست بدهم، تمام شرایطشان را پذیرفتم.
«از ماست که بر ماست». سرانجام عشقهای رنگی جز «ننگ» هم چیزی نیست. به نظر نگارنده هر چند مهریه به هیچ عنوان تضمین کننده خوشبختی زوجین نیست اما با توجه به افزایش آمار طلاقها و ازدواجهایی که بدون آگاهی صورت میگیرند و به نظر میرسد بیشتر جاذبه جنسیتی است و آن درک و شعور لازم برای پذیرفتن مسوولیت و تعهد در زوجین وجود ندارد، میزانی از مهریه که پشتوانهای برای زن باشد و برای آقایان هم نگرانی ایجاد نکند، به عبارتی در حد متعادل باشد، الزامی است. کاش در زندگی مشترک به جای تمرکز بر تجملات و چشم و همچشمیها به این باور میرسیدیم که هیچچیز زیباتر از «تعهد» آن هم به یک نفر نیست.